تاجگذاری احمدشاه قاجار

روز 30 تیر 1293 احمدشاه پسر محمدعلی شاه قاجار در 18 سالگی در تهران تاجگذاری کرد. این مراسم 5سال پس از خلع محمدعلی شاه در دوره فترت بین مجلس دوم و سوم و در شرایطی که دوران حاکمیت ناصرالملک بعنوان نایب السلطنه نیز رو به پایان بود و هیچ ارگان و نهادی بر کشور حاکم نبود به وقوع پیوست‌.
تاجگذاری احمدشاه یک ماه قبل از آغاز جنگ جهانی اول صورت گرفت‌. اقدامات او برای بیرون راندن قوای انگلیسی و روسی که طبق قراردادهای 1907 و 1915 ایران را به دو منطقه نفوذ خود تقسیم کرده بودند بی نتیجه ماند. با وقوع انقلاب بلشویکی 1917 در روسیه، دولت این کشور قرارداد 1915 با انگلیس را لغو کرد و نیروهای خود را از ایران فراخواند. به دنبال آن نیروهای انگلیسی حاضر در ایران به سمت شمال پیشروی کردند و تقریباً تمام خاک ایران را تحت نفوذ خود درآوردند. پس از آن انگلستان کوشش کرد تا با اتکاء به عوامل داخلی خود، قرارداد معروف 1919 را که طبق آن ایران تحت الحمایه انگلیس می‌شد و کلیه امور مالی وگمرکی نظامی کشور را به دست می‌گرفت به ایران تحمیل نماید. اما این قرارداد به دلیل مخالفت مردم و روحانیون و به ویژه چهره‌هایی چون مرحوم سید حسن مدرس هرگز به اجرا درنیامد.
در اواخر دوران حکومت احمدشاه، قیام‌های متعددی در مناطق مختلف ایران از جمله گیلان (میرزا کوچک خان‌)، تبریز (شیخ محمد خیابانی‌) و خراسان (کلنل محمد تقی خان پسیان‌) به وقوع پیوست که همگی آنها به دلیل عدم هماهنگی و انسجام لازم سرکوب شدند. سلطنت احمدشاه تا 1304 ادامه یافت و در این سال وی تحت فشار رضاخان از پادشاهی خلع شد.
احمدشاه با از دست دادن تدریجی اکثر اختیارات خود، رهسپار اروپا شد و زمام امور کشور را عملاً به رضاخان که «سردار سپه‌» ونخست وزیر بود، سپرد. رضاخان نیز مرحله به مرحله زمینه خلع وی را از قدرت فراهم ساخت‌. روز 9 آبان 1304 هم با تصویب ماده واحده‌ای در مجلس شورای ملی، رسماً انقراض سلسله قاجار اعلام شد و با خلع وی نظام 153 ساله قاجار نیز منقرض شد.
احمدشاه آخرین پادشاه سلسله قاجاریه سرانجام در نهم اسفند۱۳۰۸ـ 32 سالگی ـ در پاریس به بیماری کلیه درگذشت‌.
جنازه وی به کربلا حمل شد و از مقامات دولتی ایران‌، هیچیک در مراسم تشییع او شرکت نداشتند. از احمدشاه یک پسر به نام فریدون و سه دختر به نام‌های مریم‌، همایون دخت و ایران الملوک باقی ماندند. احمدشاه که از 1302 در اروپا می‌زیست‌، سرمایه و دارایی خود را در بورس پاریس به کار انداخت و از این معاملات سود سرشاری برد‌. ضمناً مقادیری زمین نیز در اطراف پاریس خریداری کرد وباغ بزرگی در آن احداث نمود.