توصیف چهار ویژگی شخصیت امام خمینی(س) از نگاه علامه جعفری

 آیت‌‌الله علامه محمد تقی جعفری، یکی از اندیشمندان بزرگ اسلامی و مولوی شناسان برجسته معاصر ایرانی و از شاگردان بزرگانی چون مرحوم آیت الله طالقانی، آیت الله میلانی و نیز حضرت امام خمینی(س)، پیش از ظهر دوشنبه 25 آبان 1377 در سن 73 سالگی، در اثر سکته مغزی در یکی از بیمارستان های لندن به دیار باقی شتافت.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، علامه جعفری سخنان بسیاری درباره بنیانگذار جمهوری اسلامی دارد که به مناسبت سالگرد درگذشت وی، یکی از این سخنان درباره چهار ویژگی از شخصیت امام خمینی(س) را در زیر می خوانیم:

علاقه شدید به اهل بیت عصمت و طهارت(ع)

علاقه حضرت امام به اهل بیت عصمت و طهارت امری بسیار آشکار بود و معظم له از مصادیق بارز کسانی بودند که مشمول این حدیث شریف بودند که "یحزنون لحزننا و یفرحون لفرحنا". مخصوصا ارادت شدیدی که به سرور شهیدان امام حسین علیه السلام داشتند در کلمات ایشان کاملا واضح بود. ایشان به سرور شهیدان راه حق و عدالت بسیار تکیه می کردند.

اهمیت نظم و اثر آن در زندگی امام

نظم و قانونگرایی در زندگی فردی و اجتماعی از آن اهمیت حیاتی برخوردار است که می توان گفت بدون آن نظم و ترتیب:

سعیکم شتی تناقض اندرید

روز می دوزید و شب برمی درید

اینجانب در سیر مطالعات محدود و بررسی هایی که تاکنون در بعد نظم و قانونگرایی انسان ها داشته ام به این نتیجه رسیده ام که ضرورت و عظمت نظم و قانونگرایی و احساس جدی تکلیف و انجام آن به حدی است که می تواند یک زندگی بی هویت و بدون مبنا و فلسفه و هدف را قابل تحمل و رضایت بسازد چنان که در مقداری قابل توجه از جوامع مغرب زمین می بینیم. و در صورت بی اعتنایی به نظم و قانونگرایی در زندگی با داشتن هویت و مبنای حقیقی برای زندگی و فلسفه و هدف قابل قبول برای آن حیات آدمی هویت و مبنای خود را از دست داده و سایه شوم پوچی بر آن زندگی گسترده باشد. زندگی پربار و پربرکت امام بیانگر حکومت نظم و ترتیب بر زندگی ایشان است و از نزدیکترین افراد با ایشان بارها شنیده بودم که ایشان در همه کارها سخت به نظم و ترتیب مقید بوده اند.

اسوه اقتدار شخصیت و نستوهی

بانظر به پدیده های آشکار، وضع روانی ایشان در طول سالیان گذشته استنباط شده است. امام کسی است که فرموده است: من در عمرم جز از خداوند متعال از کسی نترسیده ام. این است که ایشان از قدرت شخصیتی با اهمیتی برخوردار بوده اند و همین اقتدار باعث شده بود که حوادث روزگار از دوران مدرسی در حوزه علمیه قم تا سالیان آخر زندگی ایشان که پر از تلاطم های سخت بوده است نتوانسته بود تزلزلی در آن شخصیت به وجود بیاورد.

در اینجا می خواهم به یک نکته بسیار مهم اشاره کنم و آن این است که ثبات روحی و قدرت شخصیتی که ایشان در اوج مرجعیت و مطرح بودن در جوامع امروزی داشت می تواند برای کسانی که می خواهند در آینده متصدی مقام مرجعیت شوند هشدار دهنده و ارائه طریقی با اهمیت بوده باشد که در مراجع گذشته عالم تشیع همواره مراعات شده است. باید دانست که این مقام حساس یک حرفه معمولی نیست که هر کسی بتواند با فراگرفتن مقداری از اصول و قواعد و مسائل شایسته تصدی آن باشد.

هر فقیه و حدیث شناس آگاه که از فقه الحدیث برخوردار بوده باشد می داند که مضمون روایت بسیار معروف "و اما من کان من الفقها صائنالنفسه. حافظا لدینه مخالفا لهواه مطیعا لامر مولاه فللعوام ان یقلدوه" بالاتر از مضمون موثقه عبدالله بن ابی یعفور درباره عدالت است که اتیان واجبات و ترک محرمات و اتصاف به ستر و عفاف را برای عدالت بیان می نماید. یعنی عدالتی که در شرایط تقلید آمده است، عدالت را در آن حدی از تقوی معرفی می نماید که خویشتن داری و مخالفت با هوی را به اضافه آنچه که در موثقه عبدالله بن ابی یعفور آمده است شرط تقلید معرفی می کند.

سادگی و بی پیرایگی

این بیت بسیار پرمعنا را در نظر بگیریم که می گوید:

تکلف گر نباشد خوش توان زیست

تعلق گر نباشد خوش توان مرد

سادگی و بی پیرایگی در زندگی یکی از بهترین دلایل معرفت انسانی به معنای حیات است. آرایش و پیرایش و تصنع در ارائه شخصیت به تنهایی می تواند جهل آدمی را به حقیقت حیات و شخصیت و رشد کمال آن به خوبی اثبات نماید. ما در طول تاریخ هیچ شخصیت رشد یافته ای را سراغ نداریم که در صدد برآید به وسیله تصنع در زندگی، تجسمی صحیح از شخصیت خود را در دل های مردم نصب نماید؛ استغنای ذات آدمی شخصیت را در مرتبه ای از رشد قرار می دهد که هرگز تن به آرایش خویشتن با پدیده های چشمگیر برای اهل دنیا نمی دهد. خنده طبیعی، گریه طبیعی، نگاه طبیعی، رفتار طبیعی، رویارویی ساده و ناب با انسان ها که بندگان خداوندی هستند، همه و همه کشف از استغنای شخصیت آدمی می نماید. این حالت روحی در امام(س) مورد اتفاق نظر همه کسانی بود که ایشان را دیده بودند.