تظاهرات دانش آموزان همدان در سی ام مهر 1357

روز سی‌ام مهر 1357را می‌توان روز خیزش دانش‌آموزی شهر همدان نام‌گذاری کرد.  در این روز هزاران دانش‌آموز در تظاهراتی اعتراضی در مسیر رسیدن به میدان اصلی شهر یعنی میدان پهلوی (امام خمینی کنونی) مورد هجوم نیروهای نظامی و امنیتی قرار گرفتند و با شهادت 3 تن و زخمی شدن بیش از 20 تن، روز خونینی در تاریخ شهر ثبت کردند. در این ماجرا، دانش‌آموزان دبیرستان‌های پهلوی(امام کنونی)، علویان، سیروس کبیر، رضاشاه (شریعتی کنونی)، ابن سینا، هنرستان زاهدی (شهیدان دیباج کنونی)، و دبیرستان دخترانه پروین اعتصامی، 14 تا 18 ساله، دست به تظاهرات اعتراضی علیه حکومت و اقدامات عوامل حکومتی و نظامی و انتظامی شهر همدان زدند که تا پیش از آن بی سابقه بود. درباره علت برگزاری این تظاهرات خونین دلایل متعددی گفته شده‌ است که می‌توان این سه عامل را در وقوع آن بسیار موثر دانست: 1. بازداشت تعدادی از دانش‌آموزان معترض طی روزهای قبل؛ 2. واقعه کشتار مردم تهران در 17 شهریور و فاجعه به آتش کشیده ‌شدن مسجد جامع کرمان در 24 مهر؛ 3. انتشار خبری در شهر مبنی بر بازداشت دانش‌آموز دختری که شایع شده بود توسط عوامل شهربانی از وی هتک حرمت شده‌ است.