همکاری‌های دولت انگلیس با صهیونیست‌ها قبل از تشکیل دولت اسرائیل

تأسیس بانکی در لندن برای مهاجرت یهودیان به فلسطین

تاریخ سند: ۵ آذر ۱۳۲۹

از: سرکنسولگری شاهنشاهی ایران در فلسطین و شرق اردن

به: وزارت امورخارجه - اداره اقتصادیات

به طوری که در ضمن گزارش مفصل محرمانه مورخ ۱۳۲۸/۱۲/۱۲ شماره ۱۲۷ به عرض رسانده، از طرف یهودیان در سال ۱۹۰۲ بانکی در لندن برای یهودیان و مهاجرت آنان به فلسطین به نام «بانک انگلیس و فلسطین»* تشکیل شده بود. این بانک که با کمال موفقیت در این مدت کار کرده و سرمایه خود را اضافه نموده است، اخیراً قرار شده است مرکز خود را از لندن به اسرائیل انتقال داده و به نام «بانک ملی اسرائیل» نامیده شود. اقدامات لازمه برای ثبت بانک و غیره از طرف هیأت مدیره بانک در جریان است و در اوایل سال آینده عمل انتقال بانک به طور قطعی صورت خواهد گرفت.

وزیرمختار - نماینده فوق‌العاده دولت شاهنشاهی در اسرائیل؛ رضا صفی‌نیا

-----------------------------------------------------

* بانک انگلیس و فلسطین(Anglo-Palestine Bank) به‌عنوان زیرمجموعه‌ای از «صندوق اسکان یهود»، که قبلاً در انگلستان توسط «سازمان جهانی صهیونیسم» ایجاد شده بود، در سال ۱۹۰۲ در لندن تأسیس شد. این بانک اولین شعبه خود را در سال ۱۹۰۳ در شهر یافا در فلسطین افتتاح کرد. سپس شعبه‌هایی در بیت‌المقدس، الخلیل، صفد، حیفا، طبریه، غزه و حتی بیروت افتتاح شد. در جریان جنگ جهانی اول، دولت عثمانی این بانک را به عنوان «نهاد دشمن» اعلام و اقدام به تعطیلی و مصادره وجوه نقد آن کرد، اما این بانک فعالیت خود را ادامه داد و نام «جمعیت توزیع مشترک آمریکا و یهود» را برای خود برگزید. بعد از پایان جنگ جهانی اول و قیمومت بریتانیا بر فلسطین، فعالیت‌های این بانک نیز گسترش یافت، و بزرگترین بانک فلسطین و مؤسسه مالی اسکان یهودیان محسوب می‌شد. در حقیقت، مهاجرت و اسکان یهودیان مدیون این بانک بود. تشکیل بانک کارگران و سرمایه‌گذاری در شرکت برق و ارائه وام به مهاجران و کارهای عمرانی از دیگر اقدامات آن به‌شمار می‌رفت. پس از تأسیس دولت اسرائیل در سال ۱۹۴۸، این بانک امتیاز انتشار اسکناس‌های جدید را به دست آورد. این بانک در سال ۱۹۵۱ به «بانک ملی اسرائیل» تغییر نام داد.