به مناسبت 9 بهمن‌، سالروز وفات مؤسس حوزه علمیه قم

ماجرای یک عکس منتشرنشده از حاج‌ شیخ عبدالکریم

مرحوم شیخ عبدالکریم حائری، موسس حوزه علمیه قم، علاقه‌ای به اینکه سوژه عکسِ عکاس‌ها باشد نداشت، به همین خاطر عکسهای کمی از ایشان به یادگار مانده است. یکی از مجموعه عکسهای آن مرحوم، مربوط به کلنگ‌زنی بیمارستانی در شهر قم در آخرین روز اسفندماه 1309 است که یکی از تصاویرش، خیلی مشهور و دیگری مهجور است.

روزنامه اطلاعات در گزارشی که سی‌ام فروردین‌ماه 1310 از حضور زعیم حوزه علمیه قم در این مراسم آورده، بانی این بیمارستان را میرزا سیدمحمد قمی از مستشاران دیوان عالی کشور معرفی کرده و در توضیح تصویر زیر می‌نویسد: «آقای حاج شیخ عبدالکریم و آقای دکتر امیراعلم و آقایان ممتازالدوله و اویسی، هیئت عامله شیر و خورشید سرخ دیده می‌شوند.» در این تصویر امیراعلم در حال تعارف کلنگ به مرحوم آقای حائری است. این روزنامه همچنین می‌نویسد: «آقای حاج شیخ تمایلی نسبت به برداشتن عکس نشان نمی‌دهند. از لحاظ اینکه معتقد به تظاهرات [خودنمایی‌] نیستند، تمام عکسهائی که روز اجرای مراسم افتتاح مریضخانه از ایشان برداشته شد، فوری بود...در مراجعت از اصفهان شنیدم روزی که عکسهای مراسم اجرای کلنگ‌زدن مریضخانه را به ایشان نشان داده‌اند تعجب فرموده بودند که چطور عکس برداشته شده است. زیرا دوربینی که در دستم بود چون فوری عکس برمیداشت چندان توجه ایشان را جلب نکرده است. عدم تمایل ایشان به برداشتن عکس که تا به حال هیچ عکس از ایشان جز همین چند فقره در دست نیست، فقط به ملاحظه‌ی عدم تظاهرات است که شایان مقام ایشان می‌باشد. و الّا اگر کسی بخواهد عکس بردارد یا ایشان ببینند عکس برداشته می‌شود بدیهی است ایرادی نخواهند فرمود.»

همچنین در توضیح حضار تصویر دوم می‌نویسد: گراور عکس فوق، از عکسهایی است که روز 29 اسفند در محل مریضخانه برداشته شده و این عکس در موقعی است که هنوز مراسم زدن کلنگ اجرا نگردیده و در این محل استراحت نموده‌اند. سمت دست راست ایشان آقای حاج سید ابراهیم، اخوی آقای حاج‌آقاحسین قمی نشسته‌اند و در سمت چپ آقای حاج‌میرزا مهدی، پیشکار آقای حاج‌شیخ قرار دارند که مشغول چای خوردن هستند.»