نگاه دیگران
انقلاب اسلامی سال 1357 رژیم وابسته 57 ساله پهلوی را واژگون ساخت. وابستگی بزرگترین بدبختی ملتها در دوران معاصر است. اشخاصی که به هر دلیلی آشکارا و یا با اختفای کامل طوق وابستگی را به گردن میآویزند و به جای خدمت به ملت و اجرای عدالت، در جهت خواست بیگانه قدرتمند تلاش میکنند، سرنوشتی جز رسوایی و هلاکت، با بدترین وضع و باقی گذاشتن بدنامی و لعن و نفرین، ندارند.تبعید خفتبار رضاخان بعد از شهریور...
: رضاشاه از سواد و تحصیلات چندانی برخوردار نبود. بنابراین طبیعی است که رفتار او در زمینهی توسعه مقلدانه باشد. از همینرو، به اعتقاد بسیاری، او پا جای پای آتاتورک نهاد؛ مسئلهای که بررسی آن قرار است موضوع محوری مقالهی حاضر باشد. بهراستی چه شباهتها و تفاوتهایی میان نوسازی آتاتورک و رضاشاه وجود دارد؟ نوسازی رضاشاهی یکی از انواع مدلهای نوسازی است که در اقصی نقاط جهان در...
برگزاری نماز جمعه تهران همواره با یک اسم عجین بوده است؛ «محمود مرتضاییفر». با اینکه در سالهای نهضت امام یکی از فعالین بود اما بیشتر مردم اولین چهرهای که از او به یاد دارند، مردی میانسال است که مجری برنامه ورود حضرت امام به ایران بود. همان که اولین بار برای تأیید سخن امام تکبیر گفت و این سنت را رایج کرد. تصویر دیگری که از مرتضاییفر به یاد مانده است به عنوان مجری نماز جمعه تهران...
بعد از کودتای سوم اسفند 1299 و قدرتگیری رضاخان، او با الهام از همسایه غربی که به تازگی ژنرال مصطفی کمال را به عنوان رئیسجمهور انتخاب کرده بود، نغمه جمهوری سرداد. وی با کمک مطبوعات چنان جوی به وجود آورد که جز صدای جمهوریخواهی از سرتاسر ایران هیچصدایی به گوش نمیرسید. اما برخلاف انتظار،...
محمد مهدی عبد خدایی فرزند مجاهد بزرگ مرحوم آیت الله حاج شیخ غلامحسین تبریزی است که سابقه مبارزات او با رضاخان به دوران اقامت وی درتبریز باز میگرددکه پس از چندی به مشهد مقدس تبعید شد. وی در شهر مشهد نیز گوشه نشینی اختیار نکرد و همگام با علمای این شهر مبارزه را پی گرفت و در قیام مسجد گوهرشاد نیز حضوری نمایان داشت. اینک عبد خدایی پس از سالها و با حافظه ای تحسین برانگیز، به روایت خاطرات دوران کودکی...
شیخ محمدتقی بافقی از علمای مبارز ایران در قرن چهاردهم هجری که فرزند بازرگانی به نام حاج محمدباقر بود، در 1292ق در شهر کوچک بافق به دنیا آمد. تحصیلات دینی خود را در چهارده سالگی در یزد آغاز کرد. چهارده سال بعد عازم نجف شد و تحصیلات خود را در فقه و اصول نزد استادانی چون آخوند ملا محمدکاظم خراسانی و سید محمدکاظم یزدی تکمیل کرد و نزد محدث بزرگ، حاج میرزا حسین نوری، حدیث خواند. پس از هفده سال اقامت در...
اسناد به جا مانده از دوران گذشته، اطلاعات شگفتانگیزی را دربارة تکاپوی مرموز صهیونی در ایران عصر پهلوی آشکار میسازند. براساس اسناد معتبر تاریخی، سران و رهبران صهیونیسم، در بعضی مقاطع تاریخی، برای اسکان یهودیان در مناطق مختلف جهان و ایجاد دولت یهود، جز فلسطین، سرزمینهای دیگری را نیز در طرحهای خود مدنظر قرار داده بودند. از میان سرزمینهای مورد نظر، از کشورهای آرژانتین،...
تاریخ معاصر ایران مملو از کنشها و واکنشهایی است که ریشه در اعصار و قرون دارد و زن ایرانی در این عرصه به شکل پررنگتر و ملموستر به ایفای نقش پرداخته است. در دوران پهلوی علیالخصوص پس از شهریور 1320 زنان در حول محور قدرت نفوذی فوقالعاده یافتند و حتی در پارهای از وقایع نقش اساسی بازی کردند. از جمله این زنان تاجالملوک آیرملو همسر دوم رضاخان (رضاشاه بعدی) بود که در هر دو دربار...
روز 19 اسفند 1275 خورشیدی سید جمال الدین اسد آبادی بر اثر عارضه مسمومیت در شهر استانبول درگذشت. سید جمالالدین اسدآبادی، در سال 1217 شمسی در اسدآباد همدان متولد شد. از پنج سالگی به فراگیری دانش نزد پدر خود پرداخت و بخاطر استعداد و نبوغ خود، بزودی با تفسیر قرآن آشنا شد. برای ادامه تحصیل به قزوین و سپس تهران مهاجرت کرد و سپس در 1228 عازم نجف شد و از محضر دو مرجع تقلید بزرگ زمان، شیخ مرتضی...
یک بار موقعی که رزم آرا برای اخلال در سلطنت محمدرضا نقشه چینی می کرد. خواب هایی می دید که به محمدرضا گفتم من می ترسم یک رضاخان پیدا شود و همان کاری را که پدرت با احمدشاه کرد با تو بکند! یادم هست که محمدرضا خندید و گفت: نه رزم آرا رضاشاه است و نه من احمدشاه! اما این پیش بینی من درست از آب درآمد و بالاخره کلک سلطنت پهلوی را کندند! خوب شما ببینید چطور اسداله علم با کمال شهامت به محمدرضا می گفت که مشیر و...
: در خصوص ماهیت رژیم پهلوی اول بحثهای فراوانی مطرح شده است. برخی او را دیکتاتور دانستهاند و برخی دیگر مستبدی که با ظاهری مدرن و نظام بوروکراتیک، چهره استبداد سنتی را در ایران به روز کرده است. شواهد اما گویای این است که رضاشاه در دوران سلطنت 16 سالهاش نه در شأن یک دیکتاتور بلکه در قالب مستبدی تمامعیار حکومت کرد. در خصوص ماهیت رژیم پهلوی اول بحثهای فراوانی مطرح شده است. برخی او را...
وکلایی که در دوره ریاست وزرایی سردارسپه انتخاب شدند، خوشبختانه اکثرا از طبقه متوسط اجتماع بودند و به هزارفامیل تعلق نداشتند! ولی علاوه بر آنها، قشر تازه به دوران رسیدهها نیز سر برآورد که شامل عدهای افسر و درجه دار قزاق از بریگاد قزوین بود که در زمان کودتای ۱۲۹۹ سیدضیاء، اینها در رکاب رضاخان از قزوین تا تهران طی طریق کرده و زیر سایه همقطار سابق خود (رضاشاه) به امارت و حکومت رسیدند. این...
درآمد: بررسی شیوۀ بایگانی در نظام اداری مجلس سنا و فراز و نشیب و آسیب شناسی نظام اداری آن روزگار به طور عام، یکی از نکته های بسیار مهمّی است که در مصاحبۀ حاضر قابل دریافت، بررسی و تأمّل است. ویژگی اخلاقی کارمندان و نیز شیوه های جذب، ارتقاء و یا احیاناً انفصال و همچنین تغییرات و وقایع خاصّی که در نتیجۀ انقلاب سال 57...
در شرایط حاضر نیز که در عصر جهانی شدن و به تعبیر کاستلز در "عصر اطلاعات" قرار داریم و رسانههای مختلف از قبیل اینترنت، ماهواره و ابزارهای خبری و ارتباطی تمام زندگی ما را تحت تاثیر قرار داده اند ما را باید تلاش کنیم سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی جدید متناسب با شرایط جدید داشته باشیم. تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر" سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی" هم مؤید این موضوع است. تامل نظری در باب...
مجموعه اسناد وزارت کشور [داخله] و نخست وزیری، موجود در سازمان اسناد ملی ایران،دال برروند سریع زندان سازی درشهرهای مختلفی چون تهران، سمنان، خوی، ملایر، تبریز،اردبیل، قزوین، خوزستان، کرمان، گروس، کرمانشاه، رشت، شیراز، قم، خراسنا، ساری، دامغان و نهاوند است. به این منظور، "حکومت زمین های خالصه و اماکن مخروبه ی دولتی را در اختیار نظمیه می گذاشت تا در آن زندان بسازند.(۱) برطبق این اسناد زندان...
دخالت انگلیسیها در امور داخلی ایران در دوره قاجار، با توجه به منابع تاریخی، کاملا مشهود و مبرهن بوده و نیاز به تکرار نیست. این رویکرد مداخله جویانه، بعد از انقلاب مشروطیت نیز تداوم یافت، چنانکه انگلیسیها در کنار روسها، یکی از عوامل بسیار تاثیرگذار در وضعیت شرایط سیاسی و اقتصادی بحرانی در ایران بودند. سردمداران انگلیسی که از روشن شدن افکار نخبگان سیاسی و فکری، نسبت به دخالتهای ناروا و...
بازرگانی ایران در دو دهه پس از انقلاب مشروطه، همانند دیگر ابعاد کشور، دچار نابسامانی فاحشی بود. این وضعیت، نه تنها از عوامل خارجی نشئت گرفته و ناشی از تنگناهایی بود که روسیه و انگلیس برای ایران به وجود آوردند، بلکه قسمت مهمّی از اختلالات تجاری، از درونکشور و ساختارهای نامناسب آن دوره سرچشمه میگرفت. در این مقاله به طور مختصر، به معضلات داخلی تجارت مازندران پرداخته میشود. اولین چالش...
تردیدی نیست که یهودیان و به طور مشخص فرقه صهیونیسم در ایران عصر پهلوی دارای امتیازات و جایگاه ویژه ای بودند. آنان در این کشور به سهولت و با طیب خاطر مشغول انجام اقدامات و فعالیت هایی بودند که در راستای اسلام زدایی و ضربه زدن به آیین اسلام صورت می گرفت. بدیهی است در اینجا روی سخن متوجه یهودیانی که سالیان سال در کنار ایرانیان به صورت مسالمت آمیز زندگی کرده بودند نیست بلکه صحبت از صهیونیست ها و...
روز های اقامت امام خمینی در قم با دیدار های ساده ولی گرم و پر شور و حال مردمی همراه بود. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جماران، امام برای پاسخ گویی به ابراز ارادت مردمی که حتی در آن سوی رودخانه نیز برای زیارت ایشان تجمع می کردند ، به بالای پشت بام منزل مسکونی می رفتند. ملاقات ها گاه در زمستان برگزار می شد و با سرمای هوا همراه بود. عکس فوق لحظه ای از آن لحظات را ثبت کرده است. وجود عبای دوم بر دوش...
کمتر کسی است که نام میرزای شیرازی را نشنیده باشد. صاحب فتوای معروف تحریم تنباکو و پایه گذار نهضت مبارزه با حاکمان و استعمارگرانی که حیات خود را با استیلای بر کشورهای جهان سوم به پیش می بردند. آیت الله حاج محمد حسن شیرازی معروف به میرزای بزرگ و میرزای مجدد نامی است که در اواخر قرن 13 و اوایل قرن 14 بر تارک تاریخ ایران و عالمان تشیع درخشید. نام مبارک این مرجع عالم اسلام با فتوای تاریخی و اثرگذار جنبش...