میرزا ابوالقاسم ناصرالملک
اشاره
میرزا ابوالقاسم خان قراگوزلو معروف به «ناصرالملک»، اولین وزیر مالیه (دارایی) ایران، و از رجال سیاسی دوره ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و احمدشاه بود. او مدتی حکمران کردستان شد و در دوره اول مجلس شورای ملی وزارت مالیه را بر عهده گرفت. وی پیش از رسیدن احمدشاه به سن قانونی نایب‌السلطنه ایران شد و چهار سال این سمت را بر عهده داشت. گاهی در لندن و زمانی در تهران به امور رسیدگی می‌کرد. سرانجام چند روز قبل از آغاز جنگ جهانی اول، بار سنگین سلطنت را بر دوش احمدشاه گذاشت که به سن 18 سالگی رسیده بود. سپس با وصول مطالبات گذشته خود به انگلستان رفت. پس از خلع قاجاریه و آغاز سلطنت رضاشاه پهلوی، بار دیگر به ایران آمد و سرانجام در روز چهارم دی ۱۳۰۶ در تهران درگذشت.
«پرونده» حاضر، زندگی و زمانه «ناصرالملک» را مورد بررسی قرار داده است.
هنوز چیزی از سقوط مشروطه دوم و هرج و هرج مضاعف برخاسته از آن نگذشته بود که ناصرالملک نایب‌السلطنه عزم سفر کرد تا از زیر بار مسئولیت بگریزد و بار دیگر به بهانه معالجه در اروپا سیاحت نماید. نیمه دوم جمادی‌الثانی سال 1330 در حالی‌که هنوز حتی شش ماه هم از به اصطلاح دیکتاتوری ناصرالملک نمیگذشت، «ضرورت معالجه مزاجی» را بهانه نمود و به «مسافرت موقتی» رفت که یک سال و نیم طول...
در تاریخ‌نگاری مشروطه، افزون بر آشفتگی، نکات مبهم و ناروشن بسیاری نیز وجود دارد و برخی از وقایع به درستی تبیین نشده و به بسترها و مقدمات آنها اشارة لازم نمی‌شود. واقعة عزل ناصرالملک از رئیس‌الوزرایی در ذیقعدة 1325/ آذر 1286، گرفتار همین سرنوشت شده است. مهدی ملک‌زاده ضمن شرح وقایع میدان توپخانه، بدون هیچ توضیحی تنها می‌نویسد: «در همان روز (روز واقعه میدان توپخانه) ناصرالملک...
زمانی که محمد علی شاه قاجار به جای پدرش مظفرالدین شاه به تخت سلطنت نشست، پس از مدتی، ابوالقاسم خان ناصرالملک را به عنوان رییس الوزرای خود منصوب کرد. با این همه گره خوردن مناسبات شاه جدید با مشروطه خواهان و نمایندگان مجلس و بدگمانی شاه به ناصرالملک، نهایتا منجر به برکناری و تبعید او از ایران شد .
نهضت مشروطیت ایران با هدف استقرار عدالت در جامعه به وقوع پیوست.در منابع عمومی ایـن دوره به صراحت از رهبری علما در جنبش سخن به میان آمده است؛به گونه‌ای کـه بدون این حمایتها جـنبش بـه نتیجه‌ای دست نمی‌یافت. با این وصف از همان ابتدای وقوع جنبش در کنار حرکت اصیل مردم،جریان دیگری هم دست‌اندرکار بود.این جریان البته به تنها چیزی که نمی‌اندیشید،استقرار...
منشی‌زاده کیست؟ میرزاابراهیم‌خان منشی‌زاده، فرزند کریم بیک یا کریم‌خان منشی‌اوف ایروانی، از افسران سابق قزاق‌خانه بود. در سال 1307 قمری که ناصرالدین شاه از سفر سوم خود از اروپا بازمی‌گشت کریم بیک منشی‌اوف پدر منشی‌زاده درخواست تابعیت و مهاجرت به ایران را کرد و شاه هم با درخواست وی موافقت نمود. چون جد منشی‌زاده، میرزامحمد منشی بوده از این جهت خانواده‌اش در ایروان معروف به...
شنبه سوم جون 1950-13 خرداد 1329 در منزل مانده‌ام. امروز در ایران پنج طبقۀ انگلوفیل را داریم که هریک از نظری و به شکلی تابع سیاست انگلیس و مجری نیات آنها هستند: 1. یک طبقه پادو حقوق‌بگیر و گاهی شغل‌بگیر معروف و جاسوس و خبرچین، امثال: لسان‌الملک سپهر که می‌دوند و کارشان خبرکشی و جاسوسی و کارچاق‌کنی و واسطۀ ابلاغ پول بین توده، خلاصه نوکر سرپائی هستند. اینها را مردم می‌شناسند، منفور هم...
احمدشاه و تلاشهای نافرجام برای بازگشت به ایران در ملاقاتی که لورین برای معرفی هارولد نیکلسون، مستشار جدید سفارت با رضاخان انجام داد، به صریحترین وجهی از زبان او شنید اگر در گذشته انگلستان در مسائل داخلی ایران دخالت کرده از سر اجبار بوده است و او می خواهد وضعیتی به وجود آورد که دیگر نیازی به مداخله مستقیم نباشد. رضاخان گفت، ایرانی نیرومند می تواند بخشی از بار سنگین مسئولیت بریتانیا در آسیا...
در تابستان سال ۲۰۰۶ میلادی و متعاقب یورش وحشیانه و سنگین رژیم صهیونیستی به لبنان، کاندولیزا رایس، وزیر وقت امور خارجه آمریکا، در عبارت معناداری از «درد زایمان خاورمیانه جدید» سخن گفت. مفهوم این کلام البته بر سیاستمداران و مردم کشورهای خاورمیانه کاملاً روشن بود. شکست سناریوی مقابلة نرم و نیمه سخت سبب شده بود تا در راستای محتوای سند امنیت ملی آمریکا در سال ۲۰۰۶، طرح خاورمیانه جدید که...
