اشاره

 حاج ملا علی کَنی از مراجع مشهور عصر قاجار بود که حتی در دربار ناصرالدین‌شاه، به دفاع از دین و ترویج آن می‌پرداخت. وی با قرارداد رویتر مخالفت کرد و در لغو این قرارداد نقش موثری داشت. ملا علی کنی ساده می‌زیست و در کارهای خیر و دستگیری از مستمندان پیشقدم می‌شد. شیخ مرتضی انصاری که از دوستان نزدیک کنی بود، پیرامون او چنین می‌گوید: «حدود بیست سال در کربلا با او دوست و معاصر بودم. اثاثیه‌ای جز یک عمامه نداشت که آن را شبهای تابستان فرش خویش قرار می‌داد و هنگامی که از محل سکونت بیرون می‌رفت آن را عمامه سر خویش می‌کرد.» ملا علی کَنی در شاخه‌های مختلف علوم اسلامی آثاری از خود به یادگار گذاشت که «شرح بر جواهرالکلام» و «توضیح المقال» از جمله آن‌هاست.

«گذرستان» حاضر، شرحی بر زندگانی این عالم برجسته عصر قاجار است.