یپرم خان
اشاره
یپرم خان ارمنی از مشاهیر ایران و از چهره‌های تاثیرگذار نهضت مشروطه بود. او در فتح تهران و مغلوب کردن قوای محمد علی شاه قاجار در تیر ۱۲۸۸ ه.ش نقش زیادی داشت. با این حال، مورخین درباره او همواره نگاهی دوگانه داشته‌اند. برخی او را مبارزی بزرگ خوانده‌اند که مشروطه را احیا کرد و در سرکوب شاه دیکتاتور قاجار همت گماشت، و دیگران او را به خاطر خلع‌سلاح نیروهای ستارخان، و یا ایفای نقش در اعدام شیخ فضل‌الله نوری، خائن به مشروطه و خائن به مردم ایران می‌دانند.
«پرونده» حاضر زندگی سراسر حادثه یپرم خان ارمنی را بررسی و کالبدشکافی کرده است.
گزارش حاضر، زندگی‌نامه افسران ارشد نظمیه از جمله یفرم‌خان ارمنی است. قاسم پوروالی یا قاسم والی، فرزند علی خان در سال ۱۲۷۱ خورشیدی متولد شد وی تحصیل کرده فرانسه بود و در سال ۱۲۹۱ خورشیدی به ریاست کل نظمیه و درجه سرداری رسید و ملقب به سردار همایون گردید. ▪ کنت دمونت فورت: کنت در پی درخواست ناصر الدین شاه از دولت اطریش به عنوان کارشناس امور پلیس به امنیت شهری به ایران آمد و پس از بررسی...
روز نهم مرداد 1288 آیت‌الله شیخ‌فضل‌الله نوری پرچمدار مشروطه مشروعه و اعلم مجتهدان زمان خود به حکم دادگاه بر بالای دار رفت. غالب تاریخ‌نویسان مشروطه، شیخ‌فضل‌الله نوری را با عنوان طرفدار استبداد معرفی کرده‌اند و در محکومیتش قلم زده‌اند اما محاکمه و اعدام این فقیه بزرگ، چهره دیگری از او در تاریخ باقی گذاشته و جوّی را که در اجتماع اواخر عمر او پیدا شد تا این اقدام را در حضور...
: روز 29 اردیبهشت 1291 یپرم داویدیان گانتاکتسی مشهور به یپرم‌خان ارمنی از انقلابیون و رهبران نظامی دوران مشروطه که در دوران استبداد صغیر و بعد از آن در نبردهای متعددی علیه نیروهای مخالف مشروطه شرکت کرده بود، کشته شد. بررسی زندگی او از جنبه های مختلف مورد توجه تاریخ نگاران بوده است بعضی او را تا حد قهرمان ملی می ستایند و بعضی دیگر او را سرکرده یک گروه تروریستی می دانند در اینجا روزگار او در هر...
پرم داویدیان گانتاکتسی مشهور به یپرم‌خان ارمنی از انقلابیون و رهبران نظامی دوران مشروطه که در دوران استبداد صغیر و بعد از آن در نبردهای متعددی علیه نیروهای مخالف مشروطه شرکت کرده بود در سال ۱۲۴۴ خورشیدی در یکی از توابع گنجه به دنیا آمد. او از جوانی وارد عرصه مبارزه و فعالیت علیه سیاست‌های ضد ارمنی امپراتوری عثمانی شد. وی در فاصله سال‌های ۱۲۶۶ تا ۱۲۶۸ شمسی عضو گروه فدائیان ارمنستان جوان...
یپرم خان حکم اعدام شیخ‌فض‌الله نوری را اجرا کرد. او خود را مجاهد می‌دانست و به رهبری مجاهدان افتخار می‌کرد، در ماجرای پارک اتابک به مجاهدین حقیقی آذربایجان به سرپرستی ستارخان و باقرخان حمله کرد و آنجا را به آتش کشید. خبرگزاری فارس ـ گروه تاریخ: شاهد توحیدی: عموم محققین و مورخین، حتی اسمعیل رائین که سعی داشته است از یپرم خان ارمنی و اقدامات او قهرمانی افسانه‌ای بسازد، نامی از...
«وقتی ارشدالدوله آماده حمله به تهران شد، یپرم را که در دوران صدارت عظمی عین‌الدوله مستبد، مستعفی شده بود، خواستم و به او گفتم یکی دو روز دیگر قوای استبداد وارد تهران خواهد شد. انتظار دارم همانطوری که قول داده بودید، رفتار خواهید کرد. گفت: برای خدمت حاضرم... نقشه او را پرسیدم. گفت: صبح می‌روم و پس فردا به کار ارشدالدوله خاتمه می‌دهم و روز بعد شرفیاب می‌شوم. این حرف او مرا به یاد جمله سه...
....نمایندگان مجلس دوم با اولتیماتوم روسیه مخالفت کردند، ناصر الملکِ نایب السلطنه، اما در برابر زیاده خواهی روس‌ها جا زد و همین سبب شد نماینده‌ها در مجلس جمع شوند و اعتراض کنند... نتیجه این شد که روز ۳ دی ماه سال ۱۲۹۰ « یپرم خان ارمنی» که رئیس نظمیه شده بود، به دستور نایب‌السلطنه، به مجلس حمله کند، نمایندگان معترض را بیرون بریزد، درِ مجلس را قفل کند و لابد کلیدش را ببرد بدهد به...
بسیاری از مورخان و پژوهشگران ناکامی‌های مشروطه را در ساختارهای استبدادی می‌جویند، اما در کنار چنین رویکردی، کارگزاران و رهبران مشروطیت مانند یپرم‌خان ارمنی چه سهمی در این ماجرا داشتند؟ انقلاب مشروطیت و تلاش ایرانیان برای قراردادن واحد سیاسی مشروطه به جای سلطنت مطلقه از جمله بزنگاه‌های مهم تاریخ معاصر ایران به‌شمار می‌آید. بسیاری از مورخان و پژوهشگران ناکامی‌های مشروطه را در...
یپرم‌خان، مشروطه‌خواهی بود که حتی به روحانیت مسیح اهانت می‌کرد، چنانچه پس از مرگش اسقف همدان او را ارمنی ندانست و از مراسم مذهبی خودداری کرد، ولی دوستان ارمنی او اسقف را به تیر بستند و کشتند. روز ۲۹ اردیبهشت ۱۲۹۱ یپرم داویدیان گانتاکتسی مشهور به یپرم‌خان ارمنی از انقلابیون و رهبران نظامی دوران مشروطه که در دوران استبداد صغیر و بعد از آن در نبردهای متعددی علیه نیروهای مخالف مشروطه...
