فتح خیبر تا آزادسازی خرمشهر

* آزادسازی خرمشهر پس از 578 روز اسارت در جریان عملیات بیت‌‏المقدس (1361 ش)

چهارمین مرحله عملیات پیروزمندانه بیت‌‏المقدس در اول خرداد 1361 به قصد آزادسازی خرمشهر آغاز گشت. این عملیات که با رمز «یا محمدبن عبداللَّه(ص)» شروع شد در مراحل اولیه با تصرف پاسگاه مرزی کوشک همراه بود.

همچنین ضربات هولناک و سختی بر تیپ‏‌های گارد مرزی دشمن وارد آمد و تعداد کثیری از مزدوران بعثی به اسارت لشکریان جبهه توحید درآمدند که در میان آنها افسران عالی‏ رتبه رژیم بعثی نیز به چشم می‏‌خوردند.

به دنبال این پیروزی‏‌های بزرگ بود که خاکریزهای دشمن یکی پس از دیگری به تصرف قوای اسلام درآمد و فرماندهان مزدور عراقی در اوج وحشت و هراس، پی در پی فرمان عقب‏‌نشینی صادر می‏‌کردند.

در ساعت 6 و 15 دقیقه بامداد روز یکشنبه دوم خرداد سال 1361 شمسی سپاهیان اسلام، خرمشهر را به محاصره خویش درآورند و دشمن زبون را که چاره‌‏ای جز فرار نداشت با بلندگو دعوت به تسلیم کردند.

تا ساعت 9 بامداد بیش از 5/000 نفر از قوای کفر به اسارت رزمندگان اسلام درآمدند. روز سوم خرداد، مزدوران بعثی کفر به قصد باز پس‏گیری مناطق آزاد شده اقدام به پاتک نمودند که با هوشیاری دلاوران اسلام این پاتک دفع شد و تعداد زیادی از آنان کشته و زخمی و بیش از 3/000 نفر دیگر به اسارت درآمدند. الطاف و امدادهای غیبی الهی ادامه داشت تا این که خرمشهر پس از 578 روز اسارت در چنگال دشمن بعثی آزاد شد و به آغوش میهن اسلامی ایران بازگشت. نتایج نهایی عملیات بزرگ بیت المقدس عبارتند از: آزادسازی 5400 کیلومتر مربع از خاک میهن اسلامی از جمله خرمشهر و تأمین 180 کیلومتر خط مرزی؛ 19 هزار اسیر و 16 هزار کشته و زخمی از دشمن؛ انهدام 60 فروند هواپیما، 3 فروند هلی کوپتر، 418 دستگاه تانک و ده‌‏ها دستگاه خودرو؛ به غنیمت درآوردن یک فروند هلی کوپتر، 105 دستگاه تانک و نفربر، 95 هزار عدد انواع مین و هزاران قبضه سلاح انفرادی. سالروز آزادسازی خرمشهر، به عنوان یک روز ملی - مذهبی در کشور گرامی داشته می‏‌شود و از رشادت‌‏ها و شجاعت‏‌های رزمندگان اسلام و شهیدان سرافراز، تجلیل به عمل می‌‏آید. امام خمینی(ره) در این باره فرمودند: «خرمشهر را خدا آزاد کرد».

*درگذشت محمدرضا آقاسی (شاعر انقلاب) ( 1384 ش)

محمدرضا آقاسی، 24 فروردین ماه سال 1338 در تهران در خانواده‌ای مذهبی و شاعر متولد شد. وی به علت اختلاف نظر با مسئولین هنرستان تجسمی ادامه تحصیل نداد و به مدرک سیکل اکتفا کرد. آقاسی قبل از انقلاب، در سال‌های 55 و 56 به عضویت انجمن‌های ادبی آن زمان درآمد و بعد از انقلاب نیز از محضر اساتیدی چون مهرداد اوستا و یوسف میرشکاک استفاده نمود. زنده یاد مرحوم آقاسی زنده یاد مرحوم آقاسی - عاشقونه دات کام وی از سال 51 شروع به سرودن شعر نمود اما عمده اشعار وی متعلق به سال‌های 68 به بعد است. آقاسی مدتی نیز در جبهه‌های جنگ در مناطق شوش دانیال و جزیره مجنون و سه راه جفیر و شلمچه بود. از وی که با مثنوی بلند شیعه در جامعه شناخته شد، اشعار زیادی در خصوص جبهه و اهل بیت بر جای مانده است. محمد‌رضا ‌آقاسی‌،شاعر و مثنوی‌سرای اهل بیت عصمت‌و‌طهارت‌،در سن‌‌46 ‌سالگی‌،بامداد سه شنبه سوم خرداد ماه ٨4 به علت عارضه قلبی در مرکز تخصصی قلب تهران دار فانی را وداع گفت.‌پیکر وی 5 خرداد ماه از مقابل معراج الشهدای تهران تشییع و در قطعه 25 شهیدان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

*رویدادهای مهم این روز در تقویم قمری (24 رجب ):

*فتح قلعه‌ی خیبر به دست توانای "حضرت علی"(ع) (7 ق)

خیبَر، سرزمین حاصل‌خیزی در 32 فرسخی شمال مدینه، دارای هفت قلعه و بالغ بر بیست هزار سَکنه‏‌ی یهودی بود. یهودیان خیبر، همچون پایگاه دشمن در نقطه‌‏ای حساس در حکومت اسلامی، برضد اسلام عمل می‏‌کردند. یهودیان فرصت‏‌طلب، علی‏‌رغم پیمانی که با مسلمانان داشتند، خیبر را کانون مبارزه با اسلام قرار داده و تا می‌‏توانستند، مشرکان را بر ضد اسلام می‏‌شوراندند و کمک می‏‌کردند. پیامبر اسلام (ص) تصمیم گرفت این آخرین کانون ضداسلامی دشمن در مدینه را نیز نابود کند و ریشه‏‌ی فتنه را درآوَرَد. پیامبر اکرم(ص) با هزار و ششصد نفر، با روش غافلگیرانه، خود را به قلعه‌‏های خیبَر رساندند. یهودیان به قلعه‏‌های خود پناه برده و قلعه‏‌ها را به روی خود بستند. مسلمانان قلعه‏‌ها را یکی پس از دیگری گشودند ولی فتح دو قلعه‏‌ی آخر ده روز به طول انجامید. حضرت رسول اکرم(ص) پس از این که عده‏‌ای از اطرافیانش موفق به فتح آن دو قلعه نشدند، فرمود: فردا پرچم جنگ را به مردی می‏‌دهم که جنگجویى است که فرار نمی‌‏کند، خدا و رسول خدا(ص) را دوست دارد، خدا و رسولش نیز او را دوست دارند و خدای تعالی خیبر را به دست او فتح می‏‌کند. فردا حضرت علی(ع) حاضر گشت و حضرت رسول(ص) پرچم را به دست او سپرد. حضرت علی(ع) به سوی خیبر شتافت و پس از آن که پهلوانان یهود را به هلاکت رساند قلعه‏‌ی خیبر را به دست مبارک خویش فتح کرد.

*درگذشت "عمربن عبدالعزیز" خلیفه‌‏ی اموی (101 ق)

عمر بن عبدالعزیز را نیکوکار بنی امیه می‌‏دانند. وی چون به خلافت رسید، سنت زشتی را که معاویه در دشنام و لعن علی(ع) رایج کرده بود، پس از 60 سال منسوخ کرد. عمر بن عبدالعزیز لشکریان اسلام را از چپاول ممالک اطراف بازداشت و باغ فدک را به اولاد علی(ع) باز گردانید. مرگ او را بر اثر زهر مروانیان گفته‌‏اند.

*وفات دانشمند کبیر "ابونصر فارابی" معروف به "معلم ثانی"

(339 ق)

محمد بن طرخان، حکیم و فیلسوف شهیر، معروف به ابونصر فارابی، در سال 260 قمری در روستایى نزدیک فاراب در خراسان قدیم به دنیا آمد. فارابی از بزرگ‏ترین دانشمندان اسلامی قرن چهارم هجری بوده و به معلم ثانی، استاد الفلاسفه و مَلِکُ الحُکَما خوانده می‏ شود. وی پس از تحصیل مقدمات در فاراب، به بغداد رفته و زبان عربی، ریاضیات و فنون حکمت را آموخت. فارابی با هوش سرشاری که داشت، در تحصیل، دقتِ بسیار می ‏ورزید و با وجود عدم بضاعت مالی، به سرعت در علوم پیشرفت کرد. وی همچنین در طب، منطق، موسیقی و زبان‌شناسی استاد کامل بود. فارابی در اثر تسلط بر زبان‏‌های متعدد، کتب یونان قدیم را به عربی ترجمه کرد. آراءُ اهلِ المدینةِ الفاضِله، اِحصاءُالعلوم، القیاس و ده‏‌ها اثر دیگر از تالیفات اوست. وی در 79 سالگی در دمشق وفات یافت ودر آن شهر به خاک سپرده شد.

*کشف فلز «روی»توسط «پاراسلوس» شیمی‌دان سوئیسی (1541 م)

در 24 مه 1541میلادی فلز روی پس از سه سال آزمایش، توسط پاراسلوس، شیمی‏دان و پزشک سوئیسی کشف شد. تا قبل از آن، بشر اطلاعی از فلز روی نداشت و از آن پس، موارد استعمال روی چنان فراوان شد که در حال حاضر، کاربرد وسیعی در صنعت دارد. روی، اولین فلز کشف شده در عصر جدید است و تا پیش از آن، تنها طلا، نقره، مس، سرب و آهن برای آدمی شناخته شده بود. باراسلوس هم‏چنین سفرهای متعددی به مشرق زمین کرد. او در این سفرها، ضمن آشنایی با علم کیمیا، با بسیاری از داروهای شرقی نیز آشنا شد که پزشکان اروپایی تا آن زمان از وجود اثرات شفابخش این داروها بی‌‏اطلاع بودند.

*مخابره اولین پیام تلگرافی توسط "ساموئل مورس" در امریکا (1844 م)

الفبای مورس عبارت است از سلسله علامت‏‌هایى مرکب از نقاط و خطوط که توسط ساموئل مورس، مخترع و هنرمند امریکایى وضع گردیده‏‌اند. واحد الفبایى مورس، شامل نقطه‌‏ای است که از فشار کوتاهی بر دستگاه مخابره تلگراف به دست می‏‌آید. مورس قبل از ساخت این دستگاه، در ابتدا با دیدن یک آهن‌ربای الکتریکی، به این نتیجه رسید که اگر وجود الکتریسیته در هر نقطه‌‏ای از مسیر جریانش قابل تشخیص باشد، پس می‏‌توان هر پیامی را به وسیله آن از هر نقطه‏‌ای به نقطه دیگر رسانید. پیگیری عملی این اندیشه بعد از سال‏‌ها پژوهش و آزمایش، به ساخت نمونه اولیه تلگراف اختراعی مورس منجر گردید. مورس این دستگاه را که در آزمایش‌‏ها، موفق عمل نموده بود، به دولت امریکا عرضه کرد اما مورد استقبال قرار نگرفت. از این رو، آن را در اروپا ارائه نمود که در آن‏جا نیز با پذیرش مواجه نشد. در نهایت، کنگره امریکا در سال 1843میلادی بودجه‏ای معادل 30 هزار دلار در اختیار مورس قرار داد و او پس از تکمیل مقدماتی دستگاه خود، آن را در 24 مه 1844میلادی در حد فاصل بوستون و واشینگتن امریکا با موفقیت آزمایش نمود. موفقیت او در ابداع الفبای مورس باعث شد تا تجربیات خود را درباره کابل زیردریایی برای تلگراف به کار بندد. هرچند اختراع مورس به زودی در تمام جهان پیچید و شهرت فراوانی برایش به ارمغان آورد، ولی چون این اختراع ساده بود، افراد بسیاری ادعا کردند که نظیر آن را ساخته‌‏اند. این مساله باعث شد که مورس همه آن‏ها را به محاکمه کشد و محکوم سازد.

*تولد "میخائیل شولوخوف" نویسنده معروف روسی (1905 م)

میخائیل الکساندرو ویچ شولوخوف، نویسنده و داستان‏‌نویس برجسته روسی، در 24 مه 1905میلادی در منطقه دون روسیه به دنیا آمد و در میان طایفه قزاق‏‌ها پرورش یافت. وی پس از طی دروس دبیرستان، برای تامین معاش به شغل‏‌های کوچک ساده اشتغال ورزید و پس از عزیمت به مسکو در 18 سالگی، به گروه نویسندگان جوان پایتخت پیوست. شولوخوف کار ادبی خود را با نگارش مقاله‌‏هایى در روزنامه جوانان آغاز کرد و پس از چندی اولین مجموعه داستان‏‌های خود را با عنوان داستان‏‌های دون منتشر نمود. این مجموعه، نظرمنتقدان ادبی را جلب کرد و استعداد نویسنده جوان را بر آنان آشکار ساخت. شولوخوف در سال 1925میلادی به زادگاهش بازگشت و در همان‌جا مقیم شد. وی در این زمان به نوشتن شاه‏کار خود با نام دون آرام پرداخت و انتشار اولین جلد آن در 23 سالگی وی، با استقبال فراوانِ عامه مردم مواجه گردید. از طرف دیگر، این اثر مخالفت شدید منتقدان را که آن را دفاعی از طایفه مرتجع قزاق‏‌ها تلقی کردند، برانگیخت. با این حال جلدهای دوم، سوم و چهارم دون آرام نیز طی سال‏‌های بعد از آن انتشار یافت و شولوخوف را در ردیف نویسندگان بزرگ شوروی جای داد.

شولوخوف در رمان دون آرام، ضمن توصیف ناحیه دون به حوادث اواخر جنگ جهانی اول و اوایل انقلاب روسیه، جنگ‌‏های داخلی دون و سرکوب کردن نهضت‌‏های ارتجاعی و پیوستن قزاق‏‌ها به انقلاب پرداخته است. کتاب دون آرام برای شولوخوف، جایزه‌‏های ادبی روسیه و کمی دیرتر در سال 1965میلادی جایزه ادبی نوبل را به ارمغان آورد. وی به غیر از قلمرو ادبی، فعالیت اجتماعی خویش را نیز وسعت بخشید و در سال 1937میلادی به عضویت شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی برگزیده شد. شولوخوف طی همین سال‌‏ها داستان زمین نو آباد و آنان برای میهنشان می‏‌جنگیدند را انتشار داد که داستان زمین نوآباد در شمار بهترین آثار ادبی شوروی جای گرفت.

داستان‌‏های شولوخوف اگرچه هر یک موضوع جداگانه‏‌ای دارد، در واقع مکمل یک‏دیگر است و دوره‏‌های مختلف انقلاب شوروی را پیش چشم می‏‌گذارد. شولوخوف نویسنده‏‌ای است که از میان توده ملت برخاسته و هرگز ارتباط خود را با آن قطع نکرده است. وی مصائب و تیره روزی‏‌های مردم را در آثار خود با شیوه‏ای واقع بینانه ترسیم نموده، پیوسته خود و هنرش را در خدمتِ این ملت گذارده و از زبان مردم برای بیان حوادث و وقایعِ داستان‏‌های خویش کمک گرفته است. زبان وصف در آثار شولوخوف بسیار غنی است و بینش او از عالم خارج بسیار دقیق و شایسته اعتماد است. وی رابطه مستقیم خود را با مردم حفظ کرد و آنان را در رفع مشکلاتشان یاری نمود. شولوخوف در سال‏‌های پایانی عمر خود که در نویسندگی مقامی استوار یافته بود، در کار ادبی جنبه محافظه کارانه را برگزید و نویسندگان جوان را به سبب نظرها و روش‌‏های نوجویانه‏‌شان سرزنش کرد. او که سالیان دراز از محبوب‌ترین نویسندگان شوروی نزد عامه مردم به شمار می‏‌رفت، در اواخر عمر به سبب شیوه‌‏ای که در حمله به همکاران نویسنده خود پیش گرفت، از محبوبیت خود کاست. میخائیل شولوخوف سرانجام در یازدهم فوریه 1984میلادی در 79 سالگی درگذشت.