آیت الله گلپایگانی : ... از نظر ما روحانی محسوب نمی شود

موضوع : سید محمدرضا گلپایگانى

از : 21 تاریخ 7/11/46

به : 316 شماره : 4208/21

در ساعت 1000 روز چهارشنبه 4/11/46 در مسجد اعظم سید محمدرضا گلپایگانى پس ازپایان درس خارج در همان اجتماع به شاگردان خود چنین گفت. به طورى که آقایان اطلاع دارند و شنیده‏اند در زمان مرحوم آیت‏اله حائرى طلاب علوم دینى در تحت نظارت اداره فرهنگ درس مى‏خواندند و در پایان سال تحصیلى امتحان داده و مدرک گرفته و از اعزام به خدمت معاف مى‏شدند ولى موقعى که مرحوم آیت‏اله بروجردى به سرکار آمد دولت از براى حفظ مقام او از این امتحان صرفنظر کرده و عمل حوزه را بر خود مرحوم آیت‏اله بروجردى واگذار نمود. لیکن در این اواخر دولت تصمیم گرفته و تا به حال دو سه بار به ما پیشنهاد نموده و حتى امروز آخرین روزى بود که به ما مهلت داده بودند که در این باره به دولت جواب مثبت یا منفى بدهیم. دولت به مراجع دینى پیشنهاد کرده که درباره طلاب حوزه تصمیمى اتخاذ نمائیم به ما گفته‏اند طلاب حوزه علمیه قم یا باید تحت‏نظر اداره آموزش و پرورش امتحان داده و هر که قبول شد کارت تحصیلى بگیرد یا اینکه خودمان شما را امتحان نمائیم. منتهى تحت نظر و نظارت اداره آموزش و پرورش و اکنون من نظریه خودم را به عموم طلاب عرضه مى‏دارم.

1ـ من به هیچ یک از شماها اجازه نمى‏دهم که در امتحان فرهنگ شرکت کنید و اگر کسى شرکت نماید شهریه‏اش قطع خواهد شد و از نظر ما روحانى محسوب نمى‏شود.

2ـ من به کلیه نفرات دستور مى‏دهم با کمال دلخوشى و خرمى به سربازى رفته و زیر بار امتحان نروید و اگر کسى را به نظام وظیفه بردند من به آنها حقوق خواهم داد اگر چه در خدمت باشند و اگر عیال داشته باشند مخارج خانواده او را هم خواهم داد و پس از پایان خدمت نظام اجازه تام پیشنمازى و تخمیس هم به او مى‏دهم نگران نباشید.

نظریه منبع ـ نظرى ندارد.

نظریه رهبر عملیات ـ مفاد گزارش فوق صحت دارد.

نظریه امنیت داخلى ـ اعمال گلپایگانى به طور کلى مغایر و مخالف با تصمیمات دولت است و اوست که طلاب را تحریک به عدم شرکت در امتحانات مى‏کند و تحریکات وى در عدم موفقیت دولت در امر امتحانات طلاب بى‏تأثیر نیست. روحانى

آقاى اوانى ـ از مجموع گزارشات واصله گزارش عرضى تهیه شود.1

---------------------------------

1ـ در گزارش تاریخ 16/11/46 اداره کل سوم 316 ساواک آمده است: «با عرض اینکه آیت‏اله گلپایگانى در امر اقدامات اساسى دولت عملاً کارشکنى و طلاب را تحریک به مخالفت علیه اصلاحات مى‏نماید، لذا ترتیبى اتخاذ گردید که ضمن تهیه و اجراى طرحى با تضعیف نامبرده و فرزندانش از تلاش مذبوحانه وى جلوگیرى به عمل آید.»