گزارش حکومت نظامی ـ مجلس صحنه اصلی است

خیلی محرمانه 13 سپتامبر 1978 ـ 22 شهریور 1357

از: سفارت آمریکا، تهران ـ 08767 به: وزارت خارجه، واشنگتن دی. سی

مرجع: الف) تهران 8713، ب) تهران 8670

موضوع: گزارش حکومت نظامی ـ مجلس صحنه اصلی است

خلاصه: بحث‌های پارلمانی در مورد برنامه دولت شریف امامی آغاز شده است. دولت ایران دستور داده است که این مناظره‌ها به طور وسیع انتشار یابد و رادیو و تلویزیون نیز بحث‌های مجلس را ارائه نمایند.

نمایندگان مجلس پیش‌بینی می‌کنند که اکثریت اعضاء دولت رأی اعتماد خواهند گرفت. رهبران روحانی دستگیر می‌شوند. سرپرست رادیو و تلویزیون ایران عوض می‌شود. تانکها از تبریز خارج شده‌اند. ایران طی بیست و چهار ساعت گذشته نسبتاً آرام بوده است. پایان خلاصه.

1ـ ادامه مناظره پارلمان در مورد برنامه دولت ایران در تاریخ 13 سپتامبر توجه همگان را به خود معطوف داشته است. در این جلسه دو تن از سخنگویان جناح مخالف یعنی مظاهری نماینده منفرد از کرمان و بنی‌احمد محبوب قدیمی‌ها از تبریز سخن گفتند. مظاهری دولت جدید ایران را دنباله‌رو همان چهره‌های سابق خواند و اعلام کرد که در معرض تهدید قرار گرفته و به وی هشدار داده شده که از سخن گفتن بر علیه دولت دست بردارد. این امر سبب بروز عکس‌العمل حامیان دولت شد و رئیس مجلس بعضی از نمایندگان را به رعایت جانب احتیاط دعوت کرد. بنی‌احمد نیز در میان بذله‌گویی‌های حضار در مورد اعتصاب غذای وی (مرجع ب) بپاخاست. بنابه گفته یکی از نمایندگان وی شاهد شکسته شدن اعتصاب او بوده است.

وی به شخص نخست‌وزیر شریف امامی حمله‌ور شد و صحت آمار کشته‌شدگان تظاهرات 8 سپتامبر را توسط دولت ایران ارائه شده نفی نمود. وی از تمام کسانی که اعضاء خانواده خویش را از دست داده‌اند دعوت کرد که به محل سکونت وی آمده و اسامی گمشدگان خویش را عرضه کنند و قول داد که نتایج حاصله را در اختیار دولت ایران قرار دهد. بنی‌احمد به پروژه عمرانی جزیره کیش و نیز ریاست شریف‌امامی در مجلس سنا که بودجه مخصوص این پروژه را تصویب کرده بود حمله نمود. نمایندگان حامی دولت نیز اکثراً اذعان داشتند که اقدامات گذشته دولت خالی از خطا نبوده است ولی ادعا می‌‌کنند که شریف امامی بهترین کسی است که برای رتق و فتق امور برگزیده شده است. رئیسی نماینده کردستان به تندی اعلام کرد که متنفذین حکومت نظامی باید به خاطر داشته باشند که اگر دولت ایران این اقدام را به عمل نیاورده بود نمی‌توانستند در اینجا به مناظره بپردازند.

2ـ در گفتگوهایی که با نمایندگان مجلس در ساعت تنفس انجام شد، اکثراً معتقد بودند که دولت ایران احتمالاً از 268 رأی موجود رأی اعتمادی بین 250 ـ 240 خواهد آورد، که احتمالاً از بقیه آرا 10 ـ 8 رأی مخالف و بقیه ممتنع خواهد بود. شادلو نماینده کهنه‌کار به یکی از مقامات محلی سفارت (حفاظت شود) گفت «مگر چه کسی غیر از دولت کشور را در اختیار دارد؟» ظاهراً همه معتقدند که اکثر اعضاء دولت ایران رأی اعتماد کسب خواهند کرد؛ انتظار می‌رود که نمایندگان نیز تک تک سیاست‌های دولت ایران را در آینده مورد بررسی و انتقاد دقیق قرار دهند.

3ـ در ادامه سرکوب سازمان‌دهندگان تظاهرات غیرقانونی 7 و 8 سپتامبر مهم‌ترین حامی مذهبی خمینی، «آیت‌الله یحیی نوری» توسط حکومت نظامی و به اتهام دامن زدن به آشوب و آتش‌سوزی از سوی دست‌اندرکاران حکومت نظامی، دستگیر شده است. جزییات طی تلگرام جداگانه‌ای به مخاطبین انتخاب شده گزارش می‌شود.

4ـ دولت ایران اعلام کرد که عاملی تهرانی وزیر اطلاعات کشور، سیروس هدایت را به عنوان مدیر رادیو و تلویزیون ملی ایران منصوب کرده است. وی قبلاً سمت معاونت مدیریت سازمان رادیو و تلویزیون ملی در زمینه امور فنی را عهده‌دار بود و جانشین رضا قطبی که استعفایش قبلاً اعلام شده بود، می‌گردد.

5ـ در نقاط دیگر ایران آرامش به تدریج استقرار می‌یابد. در شیراز، اطلاعات اضافی اکتسابی توسط کنسولگری آمریکا حکایت از آن دارد که رهبران مذهبی دستگیر شده عبارتند از ملایان، پیشوا، مصباحی و آیت‌الله عبدالحسین دستغیب، به این وسیله گزارش مرجع ب تصحیح می‌گردد. طبق اظهارات دست‌اندرکاران محلی حکومت نظامی، اینها مهم‌ترین سازمان‌دهندگان بخش عمده ناآرامیهای شیراز می‌باشند. در شهرهای بزرگ بازارها تعطیل مانده‌اند، ولی طی دو روز گذشته مغازه‌های دیگر به تدریج باز شده‌اند. بازار تبریز هنوز بسته است، اما شهر خیلی آرام می‌باشد؛ دیگر مغازه‌ها باز شده‌‌اند. مطبوعات صبح روز 13 سپتامبر اعلام کردند که حکومت نظامی تبریز، تانک و وسائط نقلیه سنگین نظامی را از خیابانها خارج ساخته‌اند زیرا ماندن آنها را ضروری تشخیص نداده و معتقد است که با ایجاد مشکلات ترافیکی نگرانیهای بی‌موردی را برای شهروندان به وجود می‌آورند.



سولیوان

از مجموعه اسناد بدست آمده از لانه جاسوسی در تهران – کتاب نهم