دیدار شهردار تهران با مامور سیاسی سفارت آمریکا

محرمانه



از : سفارت آمریکا تهرانتاریخ : 13 ژوئن 1979 ـ 24 خرداد 1358

به : وزیر امور خارجه واشنگتن، دى. سى

گزارشگر : استمپل

موضوع : ملاقات با توسلى شهردار تهران

1ـ تمامى متن محرمانه است.

2ـ خلاصه: توسلى گفت دستگاه ادارى انقلاب دچار کمبود پول و عدم انضباط کارگران است. او

اصرار ورزید که انقلاب ایران را درک کنیم. پایان خلاصه.

3ـ توسلى شهردار تهران از استمپل مأمور سیاسى سفارت تقاضا کرد که در دفتر او به او سر بزند.

استمپل، توسلى را از ماه دسامبر گذشته ندیده بود و شهردار با گرمى به عنوان یک دوست قدیمى از او

استقبال کرد. پس از بحث مختصرى درباره موفقیتهاى انقلاب اسلامى، توسلى (که خوش مشربى بیشترى

نسبت به گذشته از آنچه مأمور سیاسى سفارت دیده بود نشان مى‏داد) گفت اداره کردن «تهران انقلابى» نوع

کارى نبود که او انتظار آن را داشت. همان مسائلى که گریبانگیر حکومت ملى است، گریبانگیر شهردارى

نیز هست یعنى کمبود پول و بى‏انضباطى نیروى کار، مأمور سیاسى اظهار نظر کرد که خدمات (عمومى) در

تهران با توجه به اوضاع انقلابى به سرعت به وضع عادى بازگشته است. توسلى در پاسخ گفت «بلى ولى

نمى‏دانید چند بار من ناگزیرم با کارگران صحبت کنم تا آنها مشکلات ما را درک بکنند». او گفت مسئله

متروى تهران در دست بررسى است و قراردادها بسیار یک جانبه به نظر مى‏رسد و این نوع کارها وقت

زیادى را جذب مى‏کند. شهردار پذیرفت که او «روزانه لااقل بیست و سه ساعت کار مى‏کند» و اغلب

اواخر شب نیز به نیز به او تلفن مى‏زنند.

4ـ توسلى گفت او مى‏خواهد تقاضا کند که در آمریکا درباره انقلاب اسلامى درک بهترى نشان داده

شود. او گفت ایالات متحده «باید طورى رفتار کند تا روابط بین دو کشور ما حفظ شود». مأمور سیاسى در

پاسخ با لحن صریح دوستانه‏اى گفت که این پیشنهاد به هر دو مربوط مى‏شود. به دنبال آن بحث‏هاى

مختصرى درباره مشکلاتى که دو کشور را در نتیجه تحولات اوضاع اخیر گرفتار خود کرده است،

درگرفت. توسلى خواستار شد که در مورد قراردادهایى، شامل موارد مربوط به فسخ آنها و مساعدت یا

حمل گندم و یک روش استقبال کننده درباره لوازم یدکى، درک و تفاهم نشان داده شود. مأمور سیاسى

گفت روش ایالات متحده به احتمال قوى منعکس کننده روش دولت موقت ایران و خمینى خواهد بود و به

صراحت گفت که اظهار نظرهاى مقامات ارشد چندان اطمینان دهنده یا کمک‏کننده نیست. توسلى

پذیرفت که بعضى از اظهارات بسیار افراطى است، ولى در ضمن خاطرنشان ساخت که حکومت ایالات

متحده باید دست از تبلیغات ضداسلامى در جراید آمریکا بردارد. مأمور سیاسى گفت مأموران شاه یک

سال قبل همین نکته را یادآور شدند و کمکى خواهد بود اگر ایرانیان بیشترى ماهیت مطبوعات آزاد

ایالات متحده را درک کنند. مأمور سیاسى گفت چیزهایى هست که دولت موقت ایران و خمینى انجام

مى‏دهند و این چیزها برخلاف ارزشهاى ما است، مانند اعدام انقلابى و سرکوبى زنان. حکومت موقت

ایران باید در انتظار پوشش نامساعد مطبوعاتى این مطالب باشد و در این باره کسى کارى از دستش

برنمى‏آید. مأمور سیاسى پیشنهاد کرد که نهضت اسلامى باید با آشکار کردن جنبه‏هاى مثبت خود کار

بهترى را انجام دهد و توسلى بلافاصله با آن موافقت کرد.

5 ـ در پایان بحث توسلى از لزوم محاکمات انقلابى دفاع کرد، ولى گفت این محاکمات خوب صورت

نمى‏گیرد، او این امر را به سرعت پیروزى انقلاب و کمبود در تدارکات قضایى نسبت داد. ضمن یک اظهار

نظر جنبى او گفت براى نهضت اسلامى «غیرممکن» است این گونه محاکمات را به کارمندان وزارت

دادگسترى واگذار کند، زیرا این کارمندان همگى «نوکران شاه» بوده‏اند. (اظهار نظر: توسلى یک عضو

دست چپى نهضت اسلامى است ولى اظهارات او منعکس کننده روحیه «ما برادران» بیشتر انقلابیون متعهد

اسلامى و آمادگى آنها به محو کردن آنهایى است که به هر ترتیبى که باشد براى رژیم سابق کار مى‏کرده‏اند).

مأمور سیاسى نام جانشین خود را به توسلى داد و شهردار از اندیشه ملاقات گاه‏به‏گاه با مقام آمریکایى

زحمتى به خود راه نداد.

ناس



از اسناد بدست امده از لانه جاسوسی امریکا - کتاب دوم