بازخوانی استیضاح وزیران کشور و ارشاد در «مجلس شورای اسلامی دوره پنجم»

«مجلس شورای اسلامی دوره پنجم» عنوان پژوهشی به کوشش علی خسروشیری و مصطفی جوان است که به بررسی تاریخچه، نحوه انتخابات و تشکیل پنجمین مجلس شورای اسلامی و شخصیت‌های مهم آن پرداخته است._
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی پیش از این پنج دوره از مکتوبات مجلس شورای اسلامی مربوط به دوره اول، دوم، سوم، چهارم و هفتم را چاپ و منتشر کرده است.

مجلس پنجم شورای اسلامی از خرداد 1375 تا خرداد 1379 در شرایط خاص داخلی و بین‌المللی و مقارن با دو دولت سازندگی و اصلاحات فعالیت داشت.

این کتاب به بررسی موضوعات مهم عرصه داخلی و بین‌المللی مانند تصویب قانون داماتو در کنگره آمریکا بر ضد ایران، دادگاه میکونوس، استیضاح عبدالله نوری و عطاءالله مهاجرانی وزیران کشور و فرهنگ و ارشاد اسلامی، اصلاح قانون مطبوعات، حادثه کوی دانشگاه تهران و قتل‌های زنجیره‌ای پرداخته است.

مضامین «مجلس شورای اسلامی دوره پنجم» در چهار بخش و 9 فصل تنظیم شده ‌است.

این پژوهش در بخش نخست خود به معرفی تاریخچه تشکیل مجلس و جایگاه آن در نظام جمهوری اسلامی پرداخته است. فصل بعدی شرایط داخلی و بین‌المللی مجلس پنجم، برگزاری انتخابات و رقابت‌های سیاسی آن را در کنار ترکیب سیاسی داخل مجلس بررسی کرده است. فصل سوم عملکرد این دوره از مجلس شورای اسلامی در تعامل با نهادهای مختلف و مهم نظام سیاسی جمهوری اسلامی ارزیابی می‌کند.

نویسندگان این کتاب در بخش نخست در نگاهی به تاریخچه تشکیل مجلس شورای ملی در ایران، زمینه‌های تشکیل جنبش مشروطه و استقرار مجلس در دوره قاجار را ارزیابی کرده‌اند و در فصلی مجزا به موضوع تشکیل مجلس شورای ملی در دوران پهلوی اول و دوم پرداخته‌اند.

تشکیل مجلس در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و اهمیت تشکیل این نهاد از نگاه امام خمینی(ره)، ویژگی‌ کاندیداها و نمایندگان مجلس، وظایف و جایگاه مجلس از دیگر موضوعات کتاب «مجلس شورای اسلامی دوره پنجم» هستند.

نویسندگان در دیباچه فصل دوم تحلیلی از شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران در سال 1375 ارایه داده و در ادامه به صف‌بندی‌های سیاسی از جمله نوع حضور نیروهای جناح چپ و راست، کارگزاران و جمعیت دفاع از ارزش‌های انقلاب اسلامی و در نهایت، به معرفی ترکیب سیاسی این مجلس پرداخته‌اند.

چالش ‌برانگیزترین فصل این کتاب را می‌توان به نوع حضور این مجلس در حوادث سیاسی داخلی و خارجی آن زمان دانست.

بررسی تعامل مجلس شورای اسلامی دوره پنجم با رهبری، دولت و قوه‌ قضاییه و شورای نگهبان از دیگر مباحث این نوشتار به شمار می‌آید.

بخش پایانی کتاب به معرفی نمایندگان دوره پنجم مجلس شورای اسلامی اختصاص دارد.

نخستین چاپ کتاب «مجلس شورای اسلامی دوره پنجم» را انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی با شمارگاه هزار و 500 نسخه در 408 صفحه به بهای 13 هزار تومان روانه بازار نشر کرده است.