ارتش بعث عراق در مدیریت اردوگاه‌های اسرا ناتوان بود

نویسنده کتاب «مسافران وطن» معتقد است: ارتش بعث عراق پیش از آنکه با اسرای ما دشمنی داشته باشد، در مدیریت اردوگاه‌های اسرا ناتوان و در ظرفیت‌سازی‌های لازم ناقص و بی‌نظم بود.

26 مردادماه یادآور روز بازگشت سرفرازانه آزادگان به میهن عزیزمان ایران در سال ۶۹ است، این روز پرتلاطم برای مردم ایران در گرمای تابستان همیشه به یادماندنی است که رزمندگان مجاهدش پس از دفاع غیورانه از دین و کشورشان به وطن بازگشتند.

این رزمندگان پس از سال‌ها اسارت در زندان‌های بعثی‌های عراقی با تبادل حدود پنجاه هزار آزاده با اسرای عراقی به کشور آمدند، در حالی‌که در تمام این سال‌ها درد و رنج  و محنت دوری از خانواده و وطن، شکنجه و زجر مقاومت در برابر بعثی‌ها را تحمل کرده و در برابرش البته امید به آینده برای آزادی و برگشتن به میهن داشتند.کتاب‌های بسیاری از خاطرات با ارزش آزادگان از سوی انتشارات سوره مهر حوزه هنری منتشر شده است. یکی از این آثار «مسافران وطن» است.

سعید علامیان نویسنده این کتاب در مورد اثر خود گفت: مجموعه خاطرات آزادگان شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران است که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است. این اثر حاصل حدود یکصد و چهل ساعت مصاحبه با چهل و هفت آزاده شاغل و بازنشسته شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران است که به عنوان بسیجی، سرباز و پاسدار به جبهه رفته‌اند. هر یک از راویان با بیان شرحی از زندگی، چگونگی اسارت و وقایع دوران اسارت را روایت کرده‌اند که در این کتاب مهم‌ترین آن‌ها را آورده‌ایم.

علامیان در ادامه افزود: هر یک از این آزاده‌ها پس از آزادی در شهرهای محل سکونت خود در سراسر کشور پراکنده شدند که به همین دلیل برای گفت‌وگو با آن‌ها با دشواری‌هایی مواجه بودم که علاوه بر آن از شیرینی خاصی از جمله مواجهه با فرهنگ‌ها و شیوه‌های گوناگون زندگی می‌توان نام برد.

وی افزود: مهم‌ترین نکته‌ای که در گفت‌و‌گوهای با آزاده‌های هشت سال دفاع مقدس توجه من را به خود جلب کرد، مقاومت‌های فوق‌العاده آن‌ها در برابر سختی‌های طاقت‌فرسای اردوگاه‌های نگهداری آن‌ها در خاک عراق بود. چرا که ارتش بعث عراق پیش از آنکه با اسرای ما دشمنی داشته باشد، در مدیریت اردوگاه‌های اسرا ناتوان و در ظرفیت‌سازی‌های لازم ناقص و بی‌نظم بود. این درحالی‌است که اسرای عراقی در ایران پس از مدت کوتاهی از ورودشان به خاک ایران به عنوان اسیر به سرعت ساماندهی شدند و با آرامش مدیریت شدند. تا جایی که برخی از این اسرای عراقی هرگز به عراق بازنگشتند و برای زندگی در ایران ماندند.

علامیان ادامه داد: اسرای ایرانی در عراق از عدم وجود پیش‌پا افتاده‌ترین نیازهای لازم مثل سرویس‌ بهداشتی و آب نوشیدنی رنج می‌بردند و این امور به لحاظ روانی آن‌ها را به شدت آزار می‌داد. اما با تمام این سختی‌های عجیب اسرای ایرانی با ایمان قلبی به خدا و تکیه بر سیره اهل بیت(ع) ایستادگی، صبر و تحمل کردن تا روزی که بار دیگر پا در خاک وطن بگذارند. ناگفته نماند که بسیاری از اسرای ایرانی که لحظه اسارت مجروح شده بودند در اثر رسیدگی‌های ضعیف اردوگاه‌های ارتش بعث عراق ساعات و روزهای اولیه اسارت به شهادت می‌رسیدند.

وی افزود: دنیای اسارت با دنیای جنگ بسیار متفاوت است. رزمنده‌ها در جنگ آزادی دارند. خودشان تصمیم می‌گیرند تا بمانند و یا برگردند. خودشان تصمیم می‌گیرند جهادگرانه زندگی کنند تا به شهادت برسند و یا صحنه دفاع را خالی کنند به زندگی عادی ادامه دهند. اما در اسارت هرگز چنین آزادی وجود ندارد. دنیای اسارت بسیار پیچیده‌تر از دنیای جنگ است.

علامیان در ادامه گفت: ایستادگی، ایثار و مقاومت در وجود تمامی آزاده‌های هشت سال دفاع مقدس نمایان است. برخی از آن‌ها ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ با آغاز جنگ اسیر شدند و حدود ۱۰ سال اسارت را تحمل کردند.

وی در مورد جذاب‌ترین خاطره‌های کتاب «مسافران وطن» گفت: یکی از جذابترین خاطره‌های این کتاب خاطره ابتدایی آن است که به روایت ناصر تقی‌نیام با عنوان «ماموریت در بصره» مربوط می‌شود. تقی‌نیام عضو یک دسته ۱۵۰ نفری است که برای کم کردن فشار و آتش توپخانه‌ها و واحدهای زرهی ارتش بعث عراق برای بازپس‌گیری جزایر مجنون از نیروهای ایرانی به پادگان عراقی‌ها در بصره نفوذ می‌کنند. این خاطره از آن جهت جذاب است که موقعیت‌های خاصی را به لحاظ رزمی و حماسی ایجاد می‌کند.

علامیان در پایان در خصوص خواسته‌های آزاده‌هایی که با آن‌ها گفت‌وگو داشته است گفت: این عزیزان هیچ خواسته شخصی نداشتند و تنها وضعیت موجود برای جوانان و مردم ایران را نیازمند توجه بیشتری از سوی مسئولین دانستند.