تدبیر متفاوت علما در اربعین سال ۱۳۴۲
اربعین حسینی در سال ۱۳۴۲، در حالی که سر رسید که امام خمینی به دلیل سخنرانی عصر عاشورا، در بازداشت به سر میبرد و برای دفاع از جان ایشان، علمای بلاد به تهران مهاجرت کرده بودند. در چنین شرایطی خبرهای رسیده به علما حاکی از آن بود که رژیم برای تکمیل خفقان، بنا دارد هنگام حضور اعتراضی مردم در تظاهرات، کشتار دیگری همچون ۱۵ خرداد به راه اندازد.
تدبیر علما، اعلام اعتراض با «تعطیلی عمومی» و پرهیز از خروج از منزل بود. برخی اسناد مربوط به این واقعه در ادامه آمده است.
سند شماره ۱:
گزارش اطلاعات داخلی
اداره یکم عملیات
موضوع: شایعات درباره وقایع ۱۵ خرداد
محل: تهران
منبع خبر: هایتی
تقویم: شایعات
شماره: ۲/۱۴۱۱ / بخش ۳۱۱
تاریخ گزارش: ۱۰ /۴/۴۲
پس از اینکه وقایع ۱۵ خرداد، در اثر فعالیت شبانروزی دستگاه انتظامی سرکوب وامنیت کامل برقرار شد. عمال و طرفداران مسببین این وقایع خاموش نشستهاند و دربین مردم به شایعات و تبلیغ مشغول و بعید هم نیست صحت داشته باشد. از جمله میگویند آقای شریعتمداری که در حرم حضرت عبدالعظیم مستقر شده است، مرتب با متعصبین مذهبی در تماس بوده و از طرفی با آیت الله حکیم در تماس میباشد که نیروهای متلاشی شده را مجدد جمع آوری کرده، در روز اربعین وضع را متشنج سازند. گویا از طرف ارتش هم به آیت الله شریعتمداری اطمینان داده شده که در روز اربعین مردم تظاهرات بکنند. بعد از طرف ارتش به متظاهرین کمک علنی بشود. بخصوص آذربایجانیهای مقیم تهران پشتیبان کامل آیت الله خواهند بود. ضمناً تماس شریعتمداری با آیت الله حکیم به وسیله رفت آمدهای مسافرین از ایران به عراق صورت خواهد گرفت.
محرمانه
در پرونده تظاهرات ۱۵ خرداد بایگانی شود.
گیرندگان: اداره سوم کل سوم
سند شماره ۲:
گزارش اطلاعات داخلی
اداره یکم عملیات
موضوع: شرکت در عزاداری روز اربعین
محل: تهران
تقویم: ب/۳
تاریخ گزارش: ۱۵ /۴ /۴۲
برابر اطلاع واصله قرار است عده ای از دکاکین میدان ثریا الا خیابان گرگان درمراسم عزاداری روز اربعین شرکت نمایند و چون عدهای مخالف با این هستند و معتقدند که حرکت دستجات باعث تشنج و دخالت پلیس میگردد لذا قرار شده موافقین این جریان با بازاریها هم تماس گرفته و نظر آنها را بخوانند.
محرمانه
در پرونده تظاهرات ۱۵ خرداد بایگانی شود.
بایگانی شود.
گیرندگان: اداره سوم کل سوم
سند شماره ۳:
گزارش اطلاعات داخلی
موضوع: امکان بروز حوادث در آینده
محل: تهران
منبعخبر: صدرائی ۲۰/
تقویم: ب/۳
شماره: ۸۳۵۸/ س ت
تاریخ وصول خبر: ۱۹/ ۴/۴۲
تاریخ گزارش: ٢٢/ ۴/۴۲
اخیرادر مجامع و محافلی عمومی شایع گردیده که در روزهای جمعه ۲۱ تیر (اربعین ) شنبه ۲۲ تیر (مصادف با روز چهلم شهدای ۱۵ خرداد و یکشنبه ۲۳ تیر تهران آبستن حوادث ناگوار میباشد بدین معنی که دستجات مختلف روحانیون مقیم تهران و همچنین روحانیونی که اخیراً بتهران وارد شدند مثل آقای میلانی و شریعتمداری وسائلی فراهم آورده اند که در روزهای مزبور احتمالا بلوایی در تهران بپا کنند و حزب زحمتکشان در این مورد معتقد است که در روزهای فوق الذکر آشوبی در تهران بپاخواهد شد و اگر این آشوب از طرف مردم بلند شود خود دولت اخلال نمظمی در پایتخت بوجود خواهد آورد تا بدینوسیله عده ای از مخالفین خود را بازداشت نمایند که نتوانند در انتخابات شرکت کنند.
خیلی محرمانه
آقای شهابی
بخش ۳۳۲
۲۳/۴ /۴۲
بهره بردای شده است. در پرونده تظاهرات ۱۵ خرداد بایگانی شود.
تعداد نسخه: ۵
گیرندگان: اداره کل سوم (۲ نسخه)
سند شماره ۴:
گزارش اطلاعات داخلی
موضوع: روحانیون
محل: تهران
منبع خبر: مأمور ویژه
تقسیم: ب / ۲ کاوشگر
شماره: ۸۷۲۶ / س ت
تاریخ وصول خبر: ۲۰/۴/۴۲
تاریخ گزارش: ۲۰/۴/۴۲
در ساعت ۱۷۰۰ روز ۱۹/۴/۴۲ عدهای از طبقات مختلف مانند روزهای قبل از آقای میلانی در منزل آقای پورقدیری دیدن کردند. در این جلسه افراد به طور دستجاتی چهار-پنج نفری با هم صحبت میکردند و به طوریکه استنباط گردیده افراد فوق ضمن اخذ تصمیماتی برای روز اربعین طوماری تهیه که به وسیله یکی از روحانیون بنام احمدی با امضاء افراد مورد نظرمیرسید. ضمناً اعلامیه پیوست مربوط به تمایل روز یکشنبه به حاضرین داده میشد.
خیلی محرمانه
اعلامیه به پیوست نبوده است.
[ناخوانا] مربوطه ضمیمه و ارائه فرمائید.۲۲/۴/۴۲
تعداد نسخه: ۸
گیرندگان: ادارهکل سوم (۲ نسخه)
سند شماره ۵:
گیرنده: مدیریت کل (اداره سوم)
سازمان اطلاعات و امنیت کشور
۱۰۰۱۰۰۹. ک
تاریخ: ۲۲/۴/۴۲
شماره: ۳۹۴
محترما، عین اطلاعیه. م.ض که تقویم آن ب ۲ میباشد به پیوست تقدیم میگردد. نشاط
۲۲/۴/۴۲
آقای شهابی
دفتر بولتن
۲۲/۴/۴۲
بند ۷ اطلاعیه ساواک تهران
سند شماره ۶:
روز یکشنبه ۲۲ صفر ۲۳ تیر
که مصادف با چهلمین فاجعه سوم و چهارم عاشورا است
برای پشتیبانی از هدفهای عالی روحانیت مخصوصاً مرجع عالی قدر شیعه حضرت حجة الاسلام والمسلمین آیة الله فی العالمین آقای حاج آقا روح الله خمینی ادام الله ظله العالی علی رؤس المسلمین. برای اعتراض بدیکتاتوری شاه و کشتارهای بی رحمانه و اعمال ضد انسانی هیئت حاکمه برای تسلیت به بازماندگان شهداء و پدران و مادران داغدیده و فرزندان یتیم شده
تعطیل عمومی اعلام میشود
مناسب است کسی در این روز از منزل خارج نشود تا بدنیا بار دیگر ثابت گردد که اخلالگر و غارتگر و بلواچی و مرتجع فقط و فقط هیئت حاکمه است نه ملت شرافتمند ایران
شورای مسلمانان متحد
لطفا پس ازخواندن بدیگری بدهید.
سند شماره 2
سند شماره 3
سند شماره 4
سند شماره 5
سند شماره 6
نظرات