سپهبد فضل‌الله زاهدی


آسیه آل احمد
5100 بازدید

 فضل‌الله زاهدی فرزند میرزاابوالحسن خان بصیر دیوان در 1272ش در همدان متولد شد. او در جنگ جهانی اول در تیپ قزاق همدان خدمت می‌کرد و از نیروهای اعزامی برای سرکوب جنگل در گیلان بود. او یکی از یاران رضاخان میرپنج در امر کودتای 1299 بود و پس از کودتا به درجه سرتیپی رسید. زاهدی همچنین در سرکوبی سمیتقو و شیخ خزعل حضور داشت و به پاس این خدمات به دریافت نشان درجه 4 ذوالفقار نائل آمد. او به حکومت خوزستان منصوب شد و در دوران سلطنت رضاشاه مصدر مشاغل نظامی چون ریاست امنیه (ژاندارمری)، ریاست شهربانی و ریاست باشگاه افسران بود.

زاهدی در 1308 به هنگام ریاست امنیه برای سرکوبی شورش عشایر فارس به شیراز رفت ولی پس از مدتی مورد سوء ظن شاه قرار گرفت و به همراه نصرت‌الدوله و صارم‌الدوله والی فارس به تهران احضار و تنزل درجه یافت او مدتی محبوس بود تا اینکه بخشوده و آزاد شد.

پس از خروج رضاشاه از ایران، فضل‌الله زاهدی به اتهام همکاری با آلمانها توسط متفقین بازداشت و به فلسطین تبعید شد و پس از جنگ جهانی دوم به ایران بازگشت و مدتی ریاست شهربانی کشور را به عهده داشت. در 1328 به عنوان سناتور انتصابی از همدان به مجلس سنا راه یافت و در 1330 در دولت حسین علاء به وزارت کشور منصوب شد و اردیبهشت 1330 در دولت دکتر مصدق نیز همین سمت را عهده‌دار بود. پس از وقایع تیر 1330 بین زاهدی و دکتر مصدق اختلاف پدید آمد از وزارت استعفا داد و از مخالفین مصدق شد مجدداً به سنا بازگشت و پس از انحلال مجلس توسط مصدق در اسفند 1331 بازداشت شد و پس از دو ماه آزاد گردید اما همکاری خود را با مخالفان دکتر مصدق ادامه داد و بالاخره در 28 مرداد 1332 با همکاری کودتاگران به عنوان نخست‌وزیر منصوب شاه دولت دکتر مصدق را ساقط کرد. زاهدی تا فروردین 1334 در مسند کار بود.

فضل‌الله زاهدی که روزی نخست‌وزیر محبوب حکومت پهلوی بود بنابه تقاضای شاه پس از دو سال از نخست‌وزیری استعفا کرد و به حالت تبعید از ایران خارج شد و به عنوان سفیر ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل که مقر در آن ژنو بود به سوئیس رفت. و در سن 71 سالگی در شهریور 1342 درگذشت.