جلد دوم «خاطرات آیت‌الله خامنه‌ای» در راه نمایشگاه/خاطرات انتخاب رهبری پس از امام(ره)
جواد کامور بخشایش، مؤلف کتاب «خاطرات آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای» در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، از آماده‌سازی جلد دوم این مجموعه و انتشار آن تا بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران خبر داد و افزود: پیش از این خاطرات ایشان از کودکی تا پیش از انقلاب در جلد نخست گردآوری و برای اولین‌بار در نمایشگاه کتاب تهران که سال جاری در اردیبهشت ماه برگزار شد، توزیع شد. در همان ایام این اثر یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مرکز اسناد انقلاب اسلامی بود.
وی ادامه داد: جلد دوم این کتاب شامل خاطرات ایشان از سال‌های پیش از انقلاب تاکنون است که خاطرات آن پیش از این جمع‌آوری و تدوین شده بود. در حال حاضر در مرحله ویرایش مطالب هستیم. امیدواریم که بتوانیم اثر را تا پایان سال به ناشر تحویل داده و در نمایشگاه سال آینده به چاپ برسانیم.
این نویسنده به جزئیات بخش دوم خاطرات آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای، برادر بزرگ مقام معظم رهبری اشاره کرد و گفت: خاطرات این بخش را می‌توان به دو قسمت تقسیم کرد؛ بخش نخست مربوط به فعالیت‌های سیاسی ایشان در سال‌های پیش از انقلاب و اوایل انقلاب بازمی‌گردد. ایشان در این ایام مسئولیت‌های اجرایی مختلفی از جمله حضور در مجلس خبرگان و حضور در مجلس شورای اسلامی تجربه کردند. در کنار این، آیت‌الله خامنه‌ای از جمله افراد مؤثر در تدوین قاونو اساسی بودند. در مجموع فعالیت‌های سیاسی ایشان در این سال‌ها افت و خیزهای فراوانی را پشت سر گذاشت. قسمتی از خاطرات ایشان در این بخش به موضوع انتخاب رهبر پس از رحلت امام(ره) بازمی‌گردد که اشاره‌ای به این موضوع دارند.
بخشایش افزود: بخش دیگر خاطرات این جلد به کناره‌گیری ایشان از حوزه سیاست و روی آوردن به مباحث علمی اختصاص دارد. ایشان در این زمینه اذعان دارند که به سبب نیازی که در حوزه علم به ویژه فلسفه احساس می‌شد به این سمت گرایش یافتند و بنیاد حکمت علمی صدرا را پایه‌گذاری کردند. بیشتر تمرکز ایشان در این سال‌ها معطوف به تحقیق و نظریه‌پردازی است تا اجرا. همچنین ارائه تحلیل از حوادث مختلف طی این سال‌ها از دیگر ویژگی‌های این اثر است.
وی همچنین در ادامه از ارائه اسناد و تصاویر جدید از این برهه از زندگی آیت‌الله خامنه‌ای خبر داد و گفت: بخش قابل توجهی از این تصاویر برای نخستین‌بار ارائه می‌شود. در حجم قابل توجهی از این تصاویر مقام معظم رهبری نیز حضور دارند.
آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای، برادر بزرگ مقام معظم رهبری و رئیس بنیاد حکمت صدرا هستند. ایشان در بخش نخست خاطرات خود که برای اولین‌بار در نمایشگاه کتاب امسال توزیع شد، راجع به دلیل مهاجرت پدر از تبریز به مشهد می‌گویند: «والد ما در نوجوانی تحصیلات ابتدایی خود را طبق مرسوم آن زمان در مکتب‌خانه‌‌‌‌‌‌ای در تبریز شروع می‌کند و پس از طی مقدمات علوم حوزوی، بعد از فوت پدرش به مشهد و سپس به عراق می‌رود و تحصیلاتش را در حوزه نجف ادامه می‌دهد. در حدود سال‌های 1337ـ 1336 ق دوباره سفری برای زیارت به مشهد می‌رود و حال و هوای علمی مشهد و حوزه علمیه را بررسی می‌کند. حوزه علمیه مشهد در آن ایام حوزه بسیار پررونقی بوده و علمای بزرگی در آنجا درس فقه و حکمت می‌گفتند؛ مثل میرزا محمد معروف به آقازاده خراسانی (پسر آخوند خراسانی) و حاج‌آقا حسین قمی در فقه و اصول و حاج آقا بزرگ حکیم شهیدی در حکمت و علوم عقلی. از این رو والد ما علاقه‌مند به ماندن در این شهر می‌شود. بعد از مدتی، با شنیدن خبر فوت مادرشان در شهر تبریز، به آن شهر برمی‌گردد و چون متأهل شده بود، همسر اول خود و فرزندانش را از تبریز به مشهد مقدس انتقال می‌دهد.
ابوی تا حدود سال 1346 ق به همراه خانواده در شهر مشهد اقامت می‌کند و همان سال برای ادامه تحصیل دوباره راهی عراق و شهر نجف می‌شود. در نجف عمدتاً به درس میرزا محمدحسین نائینی و سیدابوالحسن اصفهانی می‌رود و تا سال 1351 ق نیز در نجف می‌ماند که در این سال با گرفتن اجازه اجتهاد از آیات نائینی و سیدابوالحسن اصفهانی و غروی معروف به «کمپانی» به ایران برگشته و به شهر مشهد می‌رود. در همین سال عیال اول ایشان فوت می‌کند و ایشان با همسر دومشان که مادر ما باشد ازدواج می‌کند.
والد ما از جمله علمای باسواد امّا گوشه‌گیر مشهد به شمار می‌رفت و چون فصاحت و بلاغت کمی در گفتار داشت درس عمومی نمی‌گفت، امّا در جلسات خصوصی ایشان شاگردان فاضل معروفی مثل آقا میرزاحسین عبایی و حاج شیخ نصرالله شبستری تربیت یافتند. ایشان در مسجد جامع گوهرشاد و مسجد صدیقی‌ها نماز می‌خواند. مسجد صدیقی‌ها چون دسته‌ها و مجالس ترک‌های مقیم مشهد در آنجا برگزار می‌شد به نام «مسجد ترک‌ها» معروف شده بود و گاهی دو ماه، محرم و صفر، یعنی شصت شب آنجا مجلس عزاداری بود. بسیاری از علما و فضلای شهرستان‌ها وقتی برای زیارت به مشهد می‌آمدند در این مسجد با ایشان نماز می‌خواندند.»
تسنیم،
نظرات