جلسه شورای امنیت ملی در تاریخ 27 دی 1357

متن زیر پیاده شده از سند صوتی مهم دیگری از جلسه محرمانه شورای امنیت ملی است که در زمان کابینه شاپور بختیار تشکیل شده است. با توجه به خروج شاه در تاریخ 26 دی ماه و اربعین حسینی در روز جمعه مورخ 29 دی ماه 57  احتمالاً این مکالمات مربوط به روز 27 دی ماه 57 است. با توجه به آنچه در این جلسات محرمانه مطرح می شد قرار بوده است موج انقلاب در کشور را متوقف و شرایط را برای بازگشت شاه به کشور فراهم کند . در این فایل صوتی سران نظامی رژیم حتی  به متلاشی شدن ارتش و بی انگیزگی رده های پایینی ارتش اذعان می کنند و ترس و اضطراب آنها را فراگرفته تا جایی که قره باغی رئیس ستاد ارتش اقرار می کند که شب و روز و وقت و بی وقت احساس خطر می کند و تمرکز در صحبت کردن ندارد! یا جای دیگری از این مکالمات از واکنش مردمی در مقابل اشغال احتمالی گمرک توسط ارتش اظهار نگرانی می کند.

امید است  این سند صوتی مورد توجه علاقمندان به تاریخ دوستان و پژوهشگران قرار گیرد و قدمی باشد در راستای تنویر بخشهای تاریک تاریخ این مرز و بوم.      
 

بختیار (نخست وزیر) – .....اهمیت ندارد ولی برای توده ای خیلی اهمیت دارد برای شما هم خیلی اهمیت دارد ، شما از نظر سیاسی بودن و قوای انتظامی بودن این موضوع برایتان خیلی مهم است. بنده از نظر تاکتیک سیاسی می گویم اگر در فروکش کردن این اغتشاشات مسافرت ایشان به خارج میتواند کمک کند باز این کمکی است که ایشان به مملکت کرده تا اوضاع روبراه بشود و ایشان برگردد مسأله ای که ما همه پس در نظر داریم این است که عناصر و عواملی که ممکن است در این چند روز موثر باشد یکیشان مسافرت ایشان است که شاید ده مرتبه به خود بنده فرموده اند قوای انتظامی موافق نیستند ، یک عده ی دیگری از مردم هم موافق نیستند دور نرویم من یک رازی که شاید آقایان هیچکدامشان آنجا نبودند و بگویم اینکه دکتر سلیمی هم مخالف بود ، در مشورتی که ما کردیم برای شورای سلطنت دکتر امینی و بنده و آقای انتظام یک عقیده داشتیم در این موضوع دکتر سلیمی این موافقت را نداشت میگفت اعلیحضرت حکومت ..... 
در کوچه و بازار طبق ماده پنج گرفته اند {دستگیر کرده اند} خب اینکه چیزی نیست، دو نفر از قوای انتظامی بوده اند ؟         
- یک نفر از قوای انتظامی است یک نفر از مردم ، مردم خودشان خودشان را زده اند کلت افسر را سرقت کرده اند و بعد آمده اند با آن کار کنند تیر در رفته است خورده است به یکی از خودشان،       
- مدرکی{برای} اینها هست یا همینطور گرفته اند؟        
بختیار – 30 نفر را گرفته اند.    
رحیمی (فرماندار نظامی تهران)- دادسرا تعداد 35 نفر را گرفته است      
رحیمی- منظورم این است که آدمش و متهمش، معلوم بشود چه کسی این کار را کرده و گردن مامور انتظامی نیافتد
رحیمی- اتفاقا با چکش زده اند بر سرش و با تسمه ی آهنی که دور صندوق می بندند زده اند بر سر مأمور
-در همدان با میله آهنی زده اند
بختیار – آن که کلاسیک است با میله آهنی بزنند         
رحیمی- نه خیر منظورم این است که کشته اند و{نامفهوم}       
بختیار – عرض کنم که ایشان عقیده ی یکسانی نداشت با ما خب این عقیده ی ایشان بود ، این یک مسأله است و این مسأله مسافرت اعلیحضرت همایونی به خارج مسأله دوم پروبلم {مشکل} آقای خمینی است که آیا می آید یا نمی آید که به عکس آن که اینقدر می نویسند و می گویند در رسانه ها من گمان نمی کنم به این زودی ایشان بیاید ، البته نمی خواهم بگویم که ایشان چه برنامه ای دارد ولی شاید آقای وزیر امور خارجه هم یک اطلاعاتی داشته باشند که ایشان آیا می آید یا نمی آید و من سفیر فرانسه را که دیدم پریروز به من قول داده بود که برای من نتیجه ی کنفرانس و نتیجه ای که این دو دیپلمات فرانسوی که رفته اند و با ایشان صحبت کرده اند ، دوتا از مدیر کل های وزارت خارجه فرانسه رفته اند ، گفت به محض اینکه به دست من رسید در اختیار شما می گذارم که مذاکرات چه بوده و او چه گفته اینها چه گفته اند،

میرفندرسکی (وزیر امور خارجه)- جز این هم مجرایی نداریم قربان

بختیار – جز این هم مجرایی نداریم که موثق باشد چون آنها هم مدیر کل بوده اند و رفته اند دولت فرانسه به سفیرش دروغ نمی گوید که ، می گوید اینها رفتند اینطور کردند به اطلاع دولت ایران برسانید آنها هم خب اگر لازم باشد به ما می گویند. این است که این مسأله ی خمینی را هم باید شما جزو معادله بیاورید نمی توانید بگویید که حتما نمی آید یا حتما می آید، امروز شاید شنیده باشید در روزنامه هم شنیده ام نوشته بود از من پرسید اگر بیاید شما چه خواهید کرد ، خبرنگار فرانسوی گفته بود {....} یعنی جارو می کند ، رد می کند من گفتم اینقدر وزن من سنگین است که با جارو نمی توانند جاروبم کرد، بدون اینکه به او هم اهانتی بکنم  گفتم که اقلاً معلوم نیست که آیت الله خمینی قصد جاروب کردن داشته باشد ولی در هر صورت اگر هم بخواهد بکند وزن من زیادتر از اینهاست ، سنگین است . پس از این مسأله ای که مطرح می کنم حضورتان همّ ما باید این باشد که دو تا روز مخصوصاً حاد داریم ، این برنامه ای که اینها پیش کشیده اند برنامه ی از پا در آوردن دولت و سازمانهای مملکتی است ، تمامشان و اگر بنده به شما عرض بکنم اینهایی که تظاهر می کنند در کوچه ها و در بازارها از افراد سابق خود شما و از اشخاصی هستند که به حدِّ اکثر از پرتو رژیم 25 ساله ی اخیر متمتع شده اند نه خیال نکنید دکتر سنجابی یک نفر است یا ده تا مثل او هست افرادی که می بینید این شعارها را می دهند چرا می گویند؟ می گوید من متهم بودم به اینکه با دستگاه خیلی نزدیک بودم حالا آخر عمری بیایم برای خودم یک آبروی به اصطلاح آزادی خواهی درست کنم و میافتد جلو و فرصت به یک بدبختی که آزادی خواه بوده ولی سر و صدا نمی کند و عقایدش برای خودش است نمی دهد ، این روز اربعین که روز جمعه خواهد بود و روز تشریف فرمایی اعلیحضرت که مسلما قبل از جمعه خواهد بود این دو تا را ما باید بررسی کنیم و ترتیبی باید داده بشود که اینها زیاد نزدیک به هم نباشد ولی آماده بودن برای این دو روز را ما باید برای خودمان کاملاً مشخص کنیم که انتظار داشته باشیم و علاوه بر این بنده این مسأله را هم باید اظهار بکنم که جنگ را ، خود آقایان همه نظامی هستید ، آن کسی می برد که یک ربع ساعت بیشتر از دیگری استقامت کند و الا زد و خورد هیچ فایده ندارد چنانکه دیده اید تمام جنگهای دنیا به همین صورت تمام می شود هیچوقت هیچ قدرتی نیست که بیاید یک مرتبه بزند، اتفاق می افتد ولی کمتر ، ما باید استقامت بیشتر بکنیم تا حمله، استقامت ماست که آنها را از بین می برد حمله ی ما مضاری دارد ولی استقامت ما و خونسردی ما تا حدودی که  ممکن است  البته عرض کردم حدودی دارد، که وقتی به من بگویند فلان کلانتری را می خواهند به آن حمله کنند می گویم ببندید به مسلسل هر قدر هم میخواهید بزنید ، ولی خب وقتی شما می بینید یک شعار ناهنجاری فلان کسک می دهد می گویید یک مزخرفی بگوید و برود ،  این کنسکانس {نتیجه} دیگری نباید نداشته باشد ، این مسائل را بنده بصورت کلی برای سیاست کلی دولت بیان می کنم که دولت به هیچ وجه راضی نیست که برود ، من از آن اشخاصی هستم که اگر آقای خمینی تشریف بیاورند حاضرم به ایشان احترام بگذارم حاضرم به دیدنشان بروم این هیچ اشکالی برای بنده نخواهد داشت خب سیاست است و مملکت ولی اگر ایشان اعلان حکومت جمهوری کرد بنده همکاری نمی کنم بلکه استقامت هم می کنم صاف جلویش می ایستم تا آنجایی که بتوانم می گویم خیر، آنجایی هم که نتوانم حاضر نیستم بروم بگویم بنده هم قربان حاضرم نخست وزیر شما بشوم به فرض محال هم که ایشان بخواهد من اینکاره نیستم، وقتی که قبول یک مسئولیتی کردم می ایستم و اگر ایشان نیامد که البته به نظر من کار ما {نامفهوم} بحران ما تیسمار  ، توده ای ها من را خوب می شناسند به من فرصت نباید داد که ریشه بدوانم اگر ریشه دواندم مشکل می شود ، این را توده ای ها از آبادان می دانند .   

میرفندرسکی- همین است که رادیو مسکو به شما حمله می کند دیگر!

بختیار –من چیزی نگفته بودم به اینها{که} حمله می کنند و می گویند حالا باید هی زد تا این ریشه ندواند اگر ریشه دواند خب سوسیال دموکرات که هست 25 سال که محروم بوده اینکه هویدا نیست ، اینکه اسدالله خان علم نیست و این ناراحتشان می کند از این جهت من هم در مقابل باید بگویم سیاست من هم ماندن است استقامت کردن است ، خونسردی نشان دادن است و به هر ترتیبی که هست متکی بودن به این که مملکت را نباید گذاشت از هم پاشیده بشود .

قره باغی (رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران) – اولاً که امروز فرماندهان نیرو میل داشتند صبح در پایان جلسه خیلی اصرار داشتند که هر سه فرمانده نیرو هم اینجا باشند و مشکلاتشان را به عرضتان برسانند من هم اول موافقت کردم ولی فکر کردم بعد گفتم نه چون برخلاف هست و مرسوم نبوده ، گفتم من میتوانم مطالبشان را خدمتتان بگویم ، عرض کنم که آنکه فرمودید که باید تلاش کنیم که اینها از هم نپاشد بنده به مسئولیتی که در مقابل ملت و جنابعالی دارم عرض می کنم که این اعلان خطر را می کنم از لحاظ نیروهای انتظامی ، مخصوصا گذاشتم هر کدام از آقایان یک قسمتی بگویند خدمتتان ولی آن لیمیت آن حد واقعاً درست نمی توانم بگویم میترسم که ..... بگذریم ، میترسم که در تشخیص آن حد اشتباه بکنیم بخصوص اینکه عرض می کنم از نقطه نظر روز تشریف فرمایی است ، یعنی باید بگویم که واقعاً واقعاً احساس خطر می کنم یعنی شب ، روز ، خواب ، وقت،  بی وقت هیچوقت برای من پیش نیامده بود که وسط صحبتم مطلب را یک مرتبه یادم برود ولی دو روز است که پیش می آید گاهی دارم صبحت می کنم با جنابعالی ولی یک مرتبه مطلب یک جایش یادم می رود، هیچوقت در ظرف تمام مدت خدمتم این نبوده و این نیست جز نگرانی نیروهای مسلح شاهنشاهی.

میرفندرسکی – اجازه می دهید جناب نخست وزیر،  این نگرانی دو جنبه دارد یا یک جنبه، نگرانی دارید از بابت...
قره باغی – خودمان !

میرفندرسکی – یعنی ارتش متلاشی شود؟

قره باغی – بله ، یعنی به حدی رسیده است که نه اینکه متلاشی بشود به آن حدی که شما می فرمایید ، ولی این نفرات ما نفرات وظیفه هستند

میرفندرسکی – فقط صحبت از نفرات می فرمایید ؟ از رده ستوان و سرگردتان مطمئنید؟

قره باغی – نمی توانم بگویم من صد در صد مطمئن هستم ، یعنی مطمئن بودیم ولی ظرف این چهار ماه و خرده ای ما به دست خودمان خرابش کردیم هی گذاشتیم جلویش به مقدساتش فحش دادیم گفتیم حرف نزن، اینجا شل شد، بنده گفتم ما باید به این ارتش افتخار کنیم واقعاً، که با وجود تمام این مسائل و تمام این جریانها که این چیزی که روش مملکت ما قانون اساسی ما میگفته و ما اینطور تربیتش کردیم و خود بنده را هم تربیت کرده ، آنروز گفتم به آقایان ما را به دانشکده افسری بردند گفتند آیین خود را بنگارید ما می دویدیم روی زمین می خوابیدیم صورتمان را می گذاشتیم روی زمین و می نوشتیم چو ایران نباشد تن من مباد، این را به من درس دادند به ما گفتند خدا شاه میهن ، ما اینجور بزرگ شدیم ،

میرفندرسکی – من معذرت میخواهم تیمسار این کاملاً درست است ولی بنده میخواهم عرض کنم خدمتتان که در ارتش هم مثل تمام دستگاههای دیگر مسلماً یک تبعیضاتی شده و یک اشخاصی که به نظر رده های پایین صلاحیت ندارند به یک پستهایی گمارده شده اند اینها شاید برایشان یک عقده هایی ایجاد شده باشد.

قره باغی – نه نه نه ، من را قبول داشته باشید اینقدر ممکن است این ناچیز باشد .

بختیار – البته استثنا هم هست.

میرفندرسکی – فکر نمی کنید یکی دوتا تعویض چشمگیر یک عده ای را خاموش کند؟ چون من اطلاع دارم که رده های سرگرد و سروان شما همه راضی نیستند همه از همه راضی نیستند چون بعضی اشخاص هستند که در ارتش برده اند و خورده اند قربان، بعد اینها را باز آورده اند گذاشته اند سر یک پستهای حساس.

قره باغی – این را بفرمایید ما بفهمیم چی هست، بنده در ظرف 24 ساعت به شما اطمینان می دهم این اشخاص را ...

میرفندرسکی – یک تصفیه کوچکی ...

قره باغی – بفرمایید این اداره دوم ، این ساواک،  بنده از آنها نیستم ، عمل کردم و ادعا می کنم ، بنده وقتی رفتم به ژاندارمری مدرک دارم که آنچه که کوچکترین آدم نادرستی بود بنده بیرون کردم و در ژاندارمری ادعا می کنم هیچ آدم نادرستی نیست، رسماً در حضور نخست وزیر می گویم و اینها شاهدند و از هر کس میخواهید بپرسید، شما به محض اینکه به من 5 نفر اعلام کنید من فردا بیکارش می کنم این نیست ، منظور من این نیست ، منظور من این است که ما این را در خیابان نگه داشتیم ، به مقدساتش توهین کردیم ، دست و بالش را بستیم ، نگذاشتیم و اراده اش را از بین بردیم ، و الا اگر آنی که شما اطلاع دارید به بنده اطلاع دهید بنده این اختیار را دارم این مسئولیت را  دارم به این حادی اگر کسی باشد من 24 ساعت نگه نمی دارم اصلا به نفع من نیست نگه دارم ، ما ضد اطلاعات داریم سازمان داریم بدون تعارف عرض می کنم ، من تضمین می دهم به شما اگرچه من مسئول نبودم من یک هفته است {آمده ام} ، من 5 سال است که از ارتش دور هستم شاید نباید این حرف را می زدم الآن....

مقدم (رئیس ساواک) – ارتشبد قره باغی فرمودند که 5 سال اخیر در ارتش نبوده اند بنده 6 سال اخیر در ارتش بودم ، رئیس اداره دوم بودم ، شغلی که ایشان دارند ، همیشه اعلیحضرت می فرمودند هرجا انحراف و فساد باشد من اجازه نمی دهم در ارتش باشد ، به عنوان مثال عرض می کنم ، در ارتش شاهنشاهی فرماندهی اسبق ژاندارمری کل کشور یک سوء استفاده خیلی ناچیزی کرده بود بعد از 35 سال خدمت ، جنگهای پی در پی ، بیابانگردی ها و داشتن افتخار آجودانی اعلیحضرت با یک رقم ناچیزی که یک میلیونم سوء استفاده هایی که در دستگاههای سیویل کرده بود، در نیروی زمینی فرمانده لجستیکی شد ...        
میرفندرسکی – همان آقایی که در امریکا دارد خوش می گذراند بعد از فقط 6 ماه حبس؟!

مقدم – حالا عرض می کنم حضورتان ، دو تا معاون وزارت جنگ ، ولی همه چیز در این مملکت نسبی است، ظلم به سویه هم عدل است قربان، در این مملکت این همه فساد بود در این وزارتخانه ها هنوز هم هست، این همه بردند ، فقط تنها جایی که تصفیه شد ارتش بود آنهم اعلیحضرت شخصا مراقبت می فرمودند بنابراین با افتخار عرض می کنم که منزه ترین سازمان در مملکت ما نیروهای مسلح است، البته وقتی که یک کسی استحقاق و شایستگی یک کاری را نداشته باشد وقتی دستش را بگیرند بگذارندش کنار هزار اتهام می بندند ، همین دستگاهی که بنده آمده ام صد نفر فاسد ریخته ام دور ، حالا همه ی اینها بر علیه بنده دارند اعلامیه می دهند، روزنامه ها ، می گویند این تصفیه حقیقی نبوده است، خب تصفیه یعنی چه ، صد نفر از رده بالا را زده ام آخر من که دیگر نباید بروم باغبان را بگیرم که ، بنده شبی که حکومت نخست وزیر اسبق تشکیل شد هیچکس اینجا جرأت نمی کرد یک نفر فاسد را اسم ببرد ، در دولت آقای شریف امامی، هیچکدامشان جرأت نمی کرد ، گفتم چرا می ترسید، اینها معروف به فساد هستند ، یعنی اگر انگشتهایتان را نگاه بکنید بر رویش چهره های این اشخاص را دارید می بینید، دلیل و مدرک نمی خواهد ، دولت بعدی هم باز وقتی تیمسار ازهاری آنجا نشسته بودند هیچکس حاضر نبود ، بعد به من گفتند یک لیست دادم خدمتشان در ارتش این شهامت هست در بین پرسنل نیروهای مسلح که اگر فاسدی وجود داشته باشد یا یک آدم نابابی باشد ، یک آدمی که ما بهش می گوییم غیر مفید ، ما کمیسیونهای متعددی داریم می نشینند می گویند این بهره ی کار نمیدهد، کنارش می گذاریم، بنابراین با افتخار عرض می کنم که سالمترین دستگاه مملکتی ما امروز ارتش است، این جهت استحضارتان چون ممکن است داخل مملکت تشریف نداشتید و یک مسائلی به ذهنتان تلقین کرده باشند .

میرفندرسکی – بنده خیلی معذرت میخواهم ، سوء تفاهم نشود منتها اینجا باید همه ی حرفها را بزنیم ما.

قره باغی – اینجا همه ی مسائل باید گفته بشود ، بنده همانطور که عرض کردم کسی هستم که ، ادعا می کنم که در ژاندارمری شاید نزدیک به 40 نفر از امرا و صد و خرده ای نفر ... یعنی هرکس نادرست بود بنده بیرون کردم به حدی رسید که تمام مقامات این مملکت با من دشمن بودند جز یک نفر ، {همه} با من دشمنی کردند برای من پرونده ساختند من را محاکمه کردند، گفتند که 35 سال 30 سال پیش در پاریس من پشت سر اعلیحضرت  فحش دادم ، بنده را محاکمه کردند، منظور عرضم این است من مسئول نیروی زمینی نبودم مسئول نیروها نبودم ولی از کنار {در جریان} بودم مسئولیت این تکّه را گردن می گیرم با وجود اینکه یک هفته بیشتر نیست اینجا هستم، ولی هر اطلاعی به بنده بدهید بنده واقعاً سپاسگزار می شوم به شما اطمینان بدهم 24 ساعت  به بنده فقط یک کلام حرف زدند نسبت به یک افسر احضارش کردم و گفتم بیاید اینجا باشد،  ولی اجازه بدهید به من ، بنده همیشه خیلی دقت کردم درکارم که عادل باشم ، یعنی رسیدگی می کنم ، بلافاصله به این عمل می کنم ، نگرانی من این نیست قربان،

رحیمی- عرض کنم چون ما عضو یک خانواده هستیم که صحبت می کنیم شاید نظر جناب وزیر امور خارجه که میفرمایند ایجاد تزلزل شاید از بعضی انتصابات اشخاص باشد بنده می خواهم به عرض برسانم انتشار این لیست {نامفهوم} و اسامی که در آن بود در زیر دستهایشان ایجاد تزلزل گروهی کرد ، یعنی یک فرمانده ای که آن بالا بود اسمش در آمد زیردستها در گزارش ستاد بزرگ ارتشتاران این جنگ روانی بود قربان

قره باغی- همین که به جنابعالی این را عرض کردند  این هم خودش جزء جنگ روانی است...

مقدم -در مجلس سنا دیدم که یکی از آقایان سناتورها راجع به سینما رکس آبادان سوالی کرد ، یک پرونده ای است خیلی خیلی روشن و خدا خواست که این پرونده روشن بشود همین گروه تروریستها و گروه خرابکارها  که پانیک ایجاد می کنند و حادثه آفرینی می کنند که بهره برداری بکنند سینماهای متعددی آتش زدند ، این یکی به دلیل اینکه امنیت ساختمانی نداشت این مردم در آن گیر کردند و الا در حدودش شاید 200 تا سینما در ممکلت آتش زده اند.

بختیار – شما اطلاع دارید که از خود تروریستها در آنجا سوختند ؟

مقدم- بله دو تا، و گرفته اندشان، حضورتان عرض کنم حالا خریت می گوید ترس میگوید وحشت می گوید یکی از اینهایی که مجری بوده است یعنی دست دوم سوم بوده است ، می گیردنش ، این را که ما نگرفتیم که بگویم دولت کرده صحنه سازی کرده کار ساواکی هست ، آنها تحقیق کردند اعتراف کرد ، آوردند به ما تحویل دادند 24 ساعت فقط پرونده پیش ما بود اعتراف کرد، وزیر دادگستری وقت تلفن کرد به من که فلانی اگر شما این پرونده را رسیدگی بکنید فردا در دادگاه می گویند  که تحقیقات آنطور که باید و شاید مورد تایید نیست بگذارید این پرونده را ما رسیدگی بکنیم ، شخصاً تمایل به این کار داشتم برای اینکه از این جار و جنجالها می خواستم دور باشم ، قبول کردم پرونده را دادم به دادگستری ، هیأتی رفتند جنوب تحقیق کردند باز هم آن شخص اعتراف کرد ، منتهی گروههای اصلی با اسم مستعار تماس می گیرند پول می دهند برو اعلامیه پخش کن پول میدهند برو این بمب را بگذار برو این کار را بکن ، نرسیدیم به اینکه گردانندگان اصلی چه کسی هستند ولی بعد از سه ماه دو سه نفر شناخته شدند ، این دادگستری چند ماه هست الآن، ما هر دفعه گفتیم که اعلام کنید که  این کار دولت نبوده سکوت کردند، بعد وکلای مجلس را وادار کردیم سوال کرد از دولت در زمان دولت آقای ازهاری که آقای دولت بیا به ما جواب بده که چه کسی کرده یک کلام ما میخواستیم که دادگستری بگوید که تحقیقاتی که ما کردیم، دیگر روشنتر از این قربان بازپرس از این متهم تحقیق می کند که تو چه زمانی رفتی، بنده خیلی معذرت میخوام که بنده از این نظر عرض می کنم برای اینکه حوادثی ایجاد می کنند که بهره برداری بکنند برای ایجاد تشنج و چنان این سینما متزلزل کرد مملکت را که هنوز که هنوز است تمام سازمانها دارند می سوزند .

بختیار –دولت آموزگار سر آن رفت دیگر.

مقدم- عرض کردم دیگر بالاتر از این شانس آوردیم که متهم را عراقی ها دستگیر کردند و آنجا اعتراف کرد و اینجا هم اعتراف کرد ، نمیخواهند

بختیار – ولی راجع به این موضوع اجازه بدهید من نگویم که یک اقداماتی در شرف{است} برای اینکه بتوانیم بجوییم که این با که و چه ارتباط داشته است ، آقای صادق وزیری هم در جریان امر هست چون وقتی سناتور ازش پرسید نخواست همانجا جواب بدهد بعد جدا به من گفت جریان این است و اگر ما الآن این را بیاوریم و فوری به جریان بیندازیم اشکال کار این می شود که سر نخ اصلی ممکن است از دستمان بگریزد ولی در اینکه این آدم در این کار دست داشته حالا اقرار و اینهایش هم به کنار، این قطعی است.

مقدم- قربان هزارتا مقاله در این مطبوعات نوشتند که این کار کار ساواک است.

قره باغی – مطالب خیلی مهم است جناب میرفندرسکی و بنده قبول کردم که هر صورتی هر کسب باشد  اینها را رسیدگی خواهیم کرد و این اشخاص را حتما کنار خواهیم گذاشت ولی مسأله حاد اینست که هیچ چیزی حادتر از روزی که اعلیحضرت تشریف می آورند نیست ، پس ما باید تلکیف روز "ر" و روز اربعین را روشن کنیم.

بختیار – روز "ر" قبل از اربعین خواهد بود.

رحیمی- ساعت پرواز هم مهم است ، اگر صبح باشد{نامفهوم} شلوغ است ، می زنیم ، اگر بعداز ظهر باشد وقت این رو ندارند {نامفهوم} شروع کنند ، بنابراین فوق العاده مهم است.

قره باغی – حالا به آنجایش نرسیده ایم اجازه بدید کلیتش معلوم بشود ، پس روز "ر" ما تکلیفش را روشن کنیم می توانیم بگوییم این الگویی خواهد بود برای روز اربعین، در این حدود       

بختیار – اربعین آسانتر خواهد بود.

قره باغی – الحمدالله ، پس مشکل را حل کنیم آن خودبخود حل خواهد شد.

بختیار – بنده اربعین را می توانم از حالا به جنابعالی بگویم با کمک تیمسار {مقدم} با تماسی که با طالقانی و بازرگان و اینها می توانیم بگیریم بصورت راهپیمایی باشد.

قره باغی – اگر راهپیمایی باشد آسانتر است، و اما این قسمتهایی که فرمودید بنده یادداشت کردم ، چندتا مطلب فرمودید اینکه هرکس مقاومتش در جنگ بیشتر باشد برنده است ، ولی یک اصل دیگری هم هست که اصل تعرض است و اصل تدافعی.

رحیمی- حمله بهترین دفاعست.

قره باغی – عرض من این بود که ما متاسفانه مدافع شده ایم و در دفاع هیچکس برنده نبوده تا امروز بنده هم نمیخواهم چیزی بگویم ولی این را خواستم خدمتتان گفته باشم..

بختیار – ولی می شود آدم گاهی دفاع کند مثل فنلاند و عقب نشینی کند بعد شروع کند به زدن.

قره باغی – بله قبول دارم چرچیل هم عقب نشینی کرد ولی ما فقط عقب نشینی کردیم تا امروز فقط خواستم عرض کنم هیچ حرف دیگری ندارم. و اما راجع به این روزنامه ها که اعلام جمهوریت را می نویسند من نمی دانم با تدبیر و با سیاست دولت که مغایرت دارد، حق ندارند از جمهوری و حکومت انقلابی و این چیزها بنویسند که زمینه را برای روز "ر" آماده بکنند آخر ملاحظه فرمایید ما روز "ر" را اینطور می توانیم مجسم کنیم که یکی بگوییم اینها هدفشان رفتن اعلیحضرت بود خب تمام شد ولی یکی دیگر هم می گوید ما 4 ماه 6 ماه یکسال زحمت کشیدیم و رسیدیم، یعنی آنچه که روزنامه ها نشان می دهد و تیترهای دیشب روزنامه ها بود و بالایش نوشته بود که گروهها مسلح می شوند که چنین میکنند چنان می کنند فلان می کنند هیچ بعید نیست که ما رساندیم به اینجا چرا بهره برداری نکنیم ،

بختیار – بهره برداری یعنی چه؟

قره باغی- یعنی همان جمهوری اسلامی

بختیار – اشکال کار همین است تیمسار و آن مجهولی که ما داریم همینجاست ، صفوف خمینی چی ها و کمونیستها هر روز به نظر من روشنتر از هم جدا می شود ، حتی در دانشگاهها حتی درآمفی تئاترها اطلاعاتی که به من میرسد حاکی از این است این روش اگر با زمان ادامه پیدا بکند اینها را ما کاملاً جدا از هم خواهیم دید دیگر ، با یک کدامشان مدارا می کنیم دیگری را می کوبیم و بر میگردیم به سراغ آن یکی این شرایطی که الآن پیش آمده اولاً در باره روزنامه ها که می فرمایید روزنامه ها صریح چیزی نمی نویسند که آقای خمینی گفته باشد می آید، می گویند بعضی از اطرافیان امام خمینی یا یکی از مخبرین می گوید که گفته است بعد هرچه دلشان بخواهد پایینش می نویسند بنده می گویم همه ی اینها البته دروغ نیست ولی بنده اطمینان دارم که هنوز در مغز آیت الله خمینی رژیم و حکومتی که میخواهد پیاده بکند وجود ندارد ، هنوز وجود ندارد مگر بیاید اینجا راهنمایی هایی بشود و تناقضات اینجا را ببیند و ببیند این مملکتی که الآن هست مملکت 15 سال پیش دیگر نیست و باید یک فکر دیگری بکند.

قره باغی –حالا به هر صورت من آنروز هم عرض کردم که مقصود من از نظر نظامی و نظری که بنده می توانم خدمتتان بدهم ما باید آن بدترین وضعیت را پیش بینی بکنیم و طرحمان را روشمان را برای آن بدترین وضعیت تهیه بکنیم هرچه کمتر شد خب بهتر است یک خبری جنابعالی دیشب به تیمسار رحیمی فرموده بودید وقتی که ما این را در شورای فرماندهان گفتیم ، فرماندهان با حرارت صحبت کردند حمله ها کردند و ای کاش من می دانستم میگفتم تشریف می داشتید می دیدید وقتی که من گفتم تحمل کنید گذشته است ما تحمل کردیم 4 ماه این کارها شده ، دو تا نخست وزیر بوده است که این کارها را کرده است چون ما قول داده ایم و متعهد شده ایم که با تمام امکانات از دولت پشتیبانی کنیم ما کوچکترین روشمان در اینجا خدای نکرده خدای نکرده ممکن است ایجاد سوء تفاهم بکند به آن قولی که من و فرماندهان به شما دادیم در حضور اعلیحضرت به جناب نخست وزیر ، ما نمی توانیم الآن ، من به آنها گفتم من مشکلات را خدمت نخست وزیر شب خواهم گفت ولی وقتی من این خبر را دادم آنجا ، وقتی تحت فشار قرار گرفتم گفتم آقایان ببینید ما تا به حال گفتیم بارها من به عنوان وزیر کشور جایم آن گوشه بود گفتم که آقایان تمام گرفتاری ما اینست که ما اعلامیه دهنده را آزاد گذاشته ایم اعلامیه پخش کننده را میگیریم تحریک کننده را آزاد گذاشتیم تحریک شده را میگیریم بعد از چند روز هم {آزادش} می کنیم تا قیامت این کار تمام شدن ندارد ما یا میخواهیم جلوگیری کنیم یا نمیخواهیم اگر نمیخواهیم جلوگیری کنیم چرا آبروی ارتش را می بریم فوراً مثل شیراز تمام کنیم جمع کنیم ببریم ، {سرتیپ فلاحی}پیشنهاد کرده است استدعا کرده است بگذارید من {نیروهای ارتش را} جمع کنم فردا اگر دشمن آمد به کردستان من با چه کسی جلویش بایستم، اما من نمی توانم این پیشنهاد را به جنابعالی عرض کنم ، در شیراز هم در حقیقت من شرمنده نیستم چون من پیشنهادی نکردم ، این حرف را نمی توانم بزنم چون گفتم خدای نکرده ممکن است سوء تفاهم ایجاد کند ولی وضع این است ، تا من گفتم جناب نخست وزیر دستور داده است که صد هزار نفر تهیه بکنید برای دستگیری بنده دیدم که اینها یک حالتی پیدا کردند که یعنی دولت موضعش روشن شده است یعنی یک کسی به فکر این افتاده است که مملکت دارد از بین می رود و ارتش از بین می رود و همه چیز از دست می رود ، بنده خواستم عرض کنم که این خبر برای آنها مسرت بخش بود که فهمیدند کسی هست که به فکر استقلال این مملکت است حالا بنده باز هیچ نوع پیشنهادی نمی کنم فقط عرض می کنم که واقعاً دو روز بعد از تشریف فرمایی 24 ساعت ، البته هرچقدر دور بشود این روز وضع بهتر خواهد شد ، همان روز اول را ما بتوانیم تسلط داشته باشیم بتوانیم با یک تدبیری ، هر تدبیری که شما می فرمایید ، ما آن تدبیر را اینجا هماهنگ کنیم با همه ی مسئولین و آن را اجرا بکنیم که بتوانیم بگوییم در مقابل اشخاصی که هر شب چند بار تلفن می کنند وحشت همه را برداشته این اکثریت خاموش به وحشت افتاده اند خانواده ها به وحشت هستند افسران در وحشت هستند بخصوص برای این موضوع مسافرت شاهنشاه که من اینجا یادداشت کردم.

بختیار – برای اربعین چیزی نیست.

قره باغی – مسأله دوم که فرمودید آن مسافرت توأم بشود با مسأله خمینی، این بود که بنده وضع را خدمتتان عرض کنم.

بختیار – اجازه بدهید بنده در تعقیب صحبتهای جنابعالی عرض کنم، راجع به گزارشی که در بعضی از نقاط کشور مثل آذربایجان غربی کردستان بنده هیچ دستوری نمی توانم بدهم بجز اینکه کوبیدن بلا قید و شرط هرکسی که آنجا می توانید بکوبید ، اینجا اصلا بحث مماشات و اینکه چگونه با اینها عمل بکنیم ندارد هر وقت پرچمی دیدید جز پرچم ایران گروهی دیدید که صحبتی از استقلال می کنند حتی از خودمختاری چون پشت آن خودمختاری استقلال خواهد بود و الا بنده حاضرم انجمنهای ایالتی ولایتی تمام استانهای ایران تمام کارهای آن استان را آزادانه انجام دهند هیچ علاقه ای بنده ندارم که کارهای استان اصفهان همه ش باید بیاید پیش مدیر کل در تهران و او دستور بدهد ، ابداً ، باید به خود اصفهانی ها اجازه داد یا خود تبریزی ها که این کارها را بکنند ،اما راجع به مسأاله ی استقلال و هرگوشه ای از ایران مخصوصاً این نقاط حساسی که در گزارش تیمسار بود بنده فکر می کنم که ارتش وظایفی دارد که کاملاً روشن و غیر قابل تردید است ، مسأله ای که پیش می آید وقتی است که کسی اختلاف سلیقه دارد می گوید بنده ایرانی هستم و تهرانی یا اصفهانی یا شیرازی ولی می گویم مرگ بر که و زنده باد که،  این البته ناراحتی ایجاد می کند مابین شما و بنده و اختلاف سلیقه ، راجع به ایران موافقت دارد ولی راجع به رژیم و این حرفها تردید دارد من شخصاً که به قانون اساسی معتقد هستم معتقد به این هم هستم که تا ممکن است با این آدم مماشات بکنیم و خسته شان بکنیم اما اگر در ضمن عمل به یک جایی بر خوردیم که این مماشات ما کار را تبدیل می کند به یک از هم گسیختگی انتظام و نظم کشور آنوقت باید استقامت کرد ، استقامت کرد و کوبید نه اینکه استقامت کرد فقط ایستاد این به نظر بنده باید سیاست کلی ما باشد در شهرهایی مثل اصفهان مثل شیراز مثل تهران حتی مشهد ،حالا که اسم مشهد را آوردم خوشبختانه بعد از اقدامات این دو سه روزه یک استاندار خیلی حسابی جستیم ،دکتر جزایری ایشان امروز صبح من تقاضا کردم تماس گرفتیم بلیتش هم سفارت گفتیم بهش بدهد و بیاید چون این سید هم آدم خیلی محترمی است هم در  آنجا نایب التولیه آقای دکتر اردلان هم گفتم اعلیحضرت قبلاً نیابت تولیت را توشیح بکنند خب یک حقوق و مزایای بهتری هم دارد دلگرم می شود آدم خیلی درستی است

میرفندرسکی- چه خانم خوبی دارد خانم نفیسی استاد دانشگاه

بختیار – خودش از یک فامیل متشرع {است} شاید کار ارتش و قوای انتظامی را واقعاً در این استان بهتر بکنیم با رفتن دکتر جزایری اما در مورد اینکه فرمودید در مورد روز تشریف فرمایی اعلیحضرت قبلاً یا همان وقتی که بعد از ظهر که می گویند که احتمالاً بعد از ظهر خواهد بود بنده بعد از تشریف فرمایی ایشان از رادیو تلویزیون یک نطقی می کنم و به تمام مردم حکایت را می گویم که شما بدانید که این خواسته هایتان اجرا شده یا در شرف اجرا است آزادی زندانیان الغاء حکومت نظامی به تدریج تمام اینها مشغول است اما اگر خیال بکنید که یک حکومتی دارید که آن حکومت جز آن تعهدات قانون اساسی وظیفه ای دارد اشتباه کرده اید و این حکومت در اختیارش تمام نیروهای مسلح شاهنشاهی هست و این نیروهای مسلح بدون اینکه کمترین علاقه ای به درگیری با کسی داشته باشند وظیفه دارند و دستور دارند که هرجا تهاجم بصورت خشونت جدی که نظم و آسایش مملکت را ممکن است بهم بزند روبرو شدند پاسخ خواهند داد این را بدون چون و چرا بهشان خواهم گفت البته فحشهایی خواهد بود در روزنامه ی کیهان بدهند فردا روی دیوار بنویسند  اشکال ندارد باید این چیزها تحمل بکنیم این است که بنده گمان می کنم که نظریات ما از هم دور نباشد آن قسمت آذربایجان و اینها را آن دفعه هم گفته بودم ، گفتم که مسأله ای نیست اصلاً برای من و البته در گزارشهایی که آمده غیر از آنجا صحبت قزوین هم هست که ممکن است حاد بشود فرماندار همدان و ستوان شیرین سخن شهربانی آنجا ، این را تحقیق بکنید مثل این که این شیرین سخن قوم و خویش آن سپهبد شیرین سخن است لابد شیرازی اند نه ؟ اینها را نگاه بکنید من راجع به فرماندارش هم به وزارت کشور ....

رحیمی- یک تیمسار شیرین سخن داشتیم شوهر خانم پارسا

بختیار – بله هستش شیرازی اند آنها

رحیمی-این ستوان منظور تعویضش است  آنجا؟

بختیار – گویا آدم نابابی باشد تحقیق کنید معهذا مثل آنی که گفتم نیست، آن را سناتور موسوی یک آدم محافظه کاری گفته بود بنده از این جهت قبول کردم ، گزارشاتی هم که از بلوچستان و کردستان می آید ضمناً شهر بانه هم در خطر است ، این وکیل بانه که استعفا داده بود چه کسی بوده است ؟

رحیمی- شیخ الاسلامی

بختیار- شیخ الاسلامی که دیروز صحبت کرد ؟

قره باغی- سه تا شیخ الاسلامی هست

بختیار – یکی دیگر بوده است چون اینی که دیروز صحبت کرد که وکیل است ولی اعلیحضرت دیشب ضمن تلفنی که فرمودند به بنده فرمودند این شیخ الاسلامی گفتم  خوب  صحبت کرد؟ گفتند این که استعفا داده است ،

رحیمی- یکی دیگر بوده است

قره باغی- یکیشان معاون وزارت دادگستری شد که رفت یکی هم استعفا کرد یکی دیگر باید مانده باشد چون من دیدم در آن لیست سه تا دیدم،

میرفندرسکی – این شیخ الاسلامی که استعفا کرد برای مریوان است

بختیار – حالا تیمسار مقدم اگر شما با شیخ الاسلامی که صحبت کرد اگر در مورد بانه پروبلم دارید با او صحبت بکنید یا بیاید اینجا خود من صحبت بکنم بعد از ختم مجلس شورا شاید بی نتیجه نباشد که خودش هم سهیم بکنیم در برگرداندن آرامش به آنجا

قره باغی – خب پس ما تصادفاً همانطوری که فرمودید به علت اینکه طرز تفکر من فکر می کنم وقتی واقعاً هدف یکی باشد شاید راهها هم یکی در بیاید بنده این دستور العمل را نوشته ام فرمایشات جنابعالی در اینجا منطبق با قانون کردید اگر اجازه بدهید بنده یک قسمتش را بخوانیم یعنی ما نظامی ها کاری که داریم همونطوری که مستحضرید موضوع آماده باش است در این تردیدی نداریم پس در سراسر کشور برای آن روز می دهیم بنده دو راه حل پیشنهاد کردم یا بیایید حکومت نظامی در سراسر کشور برای یک هفته  سه روز و یا بیایید ول کنید آزاد مثل همانطور که کردیم حالا نظر جنابعالی را ما اینجا نوشتیم و اگر اجازه می فرمایید به این طریق بنده آماده باش نوشتم وقتتان را نمی گیرم :  از زمان برقراری وضعیت بحرانی قرمز فرماندهان نظامی مناطق که مسئولیت برقراری امنیت را در محدوده ی استحفاظی بعهده دارند موارد زیر را به مورد اجرا گذارند :
الف ) به منظور انجام هماهنگی های لازم و هدایت عملیات یک  پست فرماندهی متشکل از عوامل ژاندارمری، شهربانی، ساواک منطقه و هر عنصر دیگری که مورد نیاز باشد معتمدین محترمین هر کس که میخواهند مستقر و مشغول به کار شوند،

ب) چنانچه تظاهراتی آرام و بدون خشونت صورت گیرد برای متفرق ساختن مردم از وسایلی مانند ماشین آب پاش ، گاز اشک آور و سایر وسایل استفاده گردد و بنحوی که تلفاتی در بر نداشته باشد لیکن چنانچه چنین تظاهراتی تبدیل به اغتشاش ، غارت و تخریب گردد با قاطعیت وارد عمل شده و با استفاده از اختیارات قانونی برابر ماده 343 قانون دادرسی و کیفری ارتش چنین اغتشاشی را سرکوب سازند ، که آنجا اجازه می دهد.

رحیمی- قسمت اولش را فرمودید تظاهرات آرام چرا چنین چیزی می گویید

- ممکن است چیزهای ضد میهنی بگویند

قره باغی – درست است البته تصحیحش می کنیم چون الآن تیمسار دادند به بنده ، تصحیحش می کنیم که ممانعتی به عمل نیاید ولی اگر تبدیل به چیز شد به تدریج این کارها را بکنند ، صحیح است الآن داده بودند به من بنده نخوانده بودم.

رحیمی- عرض کنم که بنده در این مدتی که در فرمانداری نظامی بودم دو حالت عمل کردم یعنی سه حالت یک حالت در مقابل خشونت خشونت کردم یک حالت دیگر مثل امروز و دیروز یعنی آمده اند شعار داده اند ما شعارها را شنیده ایم عکس العملی نکرده ایم سعی کردیم فقط با {نامفهوم} منصرفشان کنیم یک حالت دیگر در روز عاشورا عمل کردیم، حالتی که در روز عاشورا و تاسوعا عمل کردیم این بود که تمام نقاط حساس را گرفتیم رفتیم در داخل ، یعنی بانک مرکزی را در اختیار داشتیم {نامفهوم} را با خودم بردم داخل ، در را بستیم ، پشت در ایستادیم عواملم را در بالا پشت بام {نامفهوم} کردیم، که اگر خیال حمله کردن به بانک مرکزی داشتند آمدند در را شکستند ببندیمشان به مسلسل

- راه دیگه ای نیست آنوقت

- ولی آنروز من سربازی نداشتم که دیده بشود اینها آمدند یک عده ای آرام عبور می کردند یک عده هم شعار ضد میهنی می دادند چرا ما اینکار را کردیم، اینکار را این تدبیر را بنده برای این انتخاب کردم که فکر کردم سربازی که یک عمری اسم شاه را آورده اند  دست بلند کرده یک هو بگویند مرگ بر شاه یا شاه فلان یک چنین چیزهایی اگر بگویند این سرباز ممکن است {نامفهوم}

-عصبانی می شود

قره باغی – خب این که فرمودید این نحوه ی اجرای جزئیات کار است که همانطور هم عمل می کنید ما تدبیر کلی جناب نخست وزیر را میخواهیم در این کاغذ بیاوریم ابلاغ کنیم آنوقت در نحوه ی اجرا شما آنطور تشخیص می دهید حالا مطرح هم کردید اگر موافقت دارند..

بختیار – بنده موافق هستم به اینکه قوای انتظامی همانطور هم که در دانشگاه پریروز اینکار را کردید بنده خودم تلفن کردم به سیصد متری دانشگاه این دکتر شیبانی هم به من پیشنهاد کرد که قوای انتظامی دیده  نشود باشد ولی دیده نشود عقب باشد ، باید آدم قوی باشد ولی قدرت را هر روز به رخ مردم نکشد گاه و بیگاه باید بکشد اگر دائم شما این کار را کردید دیگر ابهتش از بین می رود دیگر ،این جریانی که فردای روز "ر+1" صحبت می کنیم بایستی سیاست کلی همین باشد در شهرهای بزرگ مخصوصا اما در عین حال باید آگاه باشند که این چنین چیزی هست یعنی خیال نکنند که قشون رفته و قائم شده و هیچ چیز نیست و آقایان هرکاری بخواهند {نامفهوم} بعد من سخنرانی می کنم شما می توانید عطف کنید به سخنرانی نخست وزیر.

- حتی قربان {نامفهوم} ما در کلانتری آدم داریم ،اگر کسی بیاید برود در کلانتری به رگبارش بستیم

- یا شروع کند به آتش زدن

- آنوقت احتیاط متحرک، پیش بینی احتیاط متحرک کردم  در داخل سربازخانه ها ارابه ،زره پوش ، احتیاط متحرک که اگر احیاناً در جاهایی آتش زدند ما آن روز عاشورا و تاسوعا....

قره باغی- شما نمی توانید بایستید با آن جمعیت ، نمی توانید بایستید

بختیار – ببینید همین مسأله اینست که اگر که یک سینمایی را آتش زدند ، به قول ایشان سینمایی دیگر نمانده است اگر این دو سه تا سینمای باقی مانده آتش خورد می ارزد به این که به قتل عامی بر نگردد چون شلوغ است ، عده معدود نیست ولی اگر دیدید که این عمل در نقاط حساسیست که برای دفاع لازم است مثلا حمله کرده اند از آنجا به یک کلانتری ، به یک جایی که یه عده سرباز در آنجا...

- تلویزیون

بختیار – به تلویزیون به رادیو به وزارت خارجه ،وزارتخانه ها به نقاط حساسی که دولت را تشکیل می دهد ، دولت عبارت است از مجموعه ی تمام اینها ، یکی اش کم بشود مانند دندانی است که که افتاده دیگر باید جانشین برایش پیدا کرد، این است که بنده یک بار دیگه می گویم که همین روشی که اتخاذ کردید روش صحیحی خواهد بود و بنده حتما اگر چراغها را روشن می کنند و داد و .......

قره باغی – اگر تظاهرات آرام و بدون خشونت بود کاری نداریم اگر چنانچه شروع به خشونت نمودند برای متفرق نمودن ...

بختیار – خشونت را هم بنویسید از قبیل مثلاً آتش زدن، خشونت ممکن است به شعار تمام بشود این ها دیگه خشونت نیست،

 میرفندرسکی – یا شکستن مثلاً دو تا شیشه باشه

بختیار – دو تا شیشه هم شکسته اهمیتی ندهید خب دو تا شیشه شکسته اند ،

قره باغی – چنانچه چنین تظاهراتی تبدیل به اغتشاش ،غارت و تخریب گردد با قاطعیت وارد میدان .....

بختیار – ولی اغتشاش را با شکستن فرض کنید یکی یک آجر می اندازد...

قره باغی- نه خیر ما میخواهیم با ماده 343 قانون منطبق باشد.

بختیار – این مسأله بطور حاد در 4-5 تا شهر خواهد بود البته تهران احتمالاً تبریز ، مشهد ، اصفهان و شیراز جاهای دیگر بنده فکر نمی کنم ارتش پروبلم بزرگی داشته باشد ،

قره باغی – خب دیده شده مثلاً خمین یا مثلاً اراک البته مهم نیست

بختیار – بگذارید بکنند در خمین آتش بزنند تمام مقرراتش هم .... اراک یک مسأله ای دارد که دارد حساس می شود

قره باغی – آن کارخانه را می فرمایید

بختیار – نه خیر غیر از این کارخانه این دهات اطراف اراک دارد تبدیل می شود به مرکز کمونیستی البته این گزارش مربوط به یک هفته پیش است از یک جای دیگر هم من داشتم ، دور اراک را باید یک دقت بیشتری بکنیم

قره باغی – پس ملاحظه فرمودید قربان پس موافقت فرمودید که آمادگی اعلان می کنیم که تمام آماده باشند و به این طریق عمل کنند ، یک مسأله می ماند ، فرض کنید که خمینی آمد وارد شد

بختیار – 99 درصد خمینی اگر بیاید من اطلاع پیدا می کنم

قره باغی – الآن بهتر است ما بدانیم سیاستتان را که اگر آمد وقتی نصفه شب به من تلفن فرمودید یا تیمسار مقدم که آقا این دو ساعت دیگر می آید ایشان بالاخره باید بداند چه کار باید بکند.

بختیار – ببینید از دو حالت خارج نیست ، یا خمینی رسماً اعلام می کند که می آید درست است؟ که آنوقت مردم می روند پیشوازش یا هرکاری می کنند یا اینکه خیلی آرام و یواشکی می آید و بعد پیدا می شود که منزل آیت الله طالقانی رفته یا قم رفته یک جای دیگر رفته ، میانه ندارد یا این است یا آن است در هر دو صورت آمدن خمینی یک پروبلمی برای ما خواهد شد به دو صورت اگر آرام باشد که ما کاری نداریم فردا آقای خمینی ما را قبول ندارد ما هم جلوی او باید بایستیم یا حرفهایش قابل هضم خواهد بود مثلاً خواهد گفت بنده جمهوری اسلامی را نمی گویم ولی انتخاباتی باید بشود در سه ماه دیگر و تعیین تکلیف مجلسین و دولت را بکند ، اولاً به جنابعالی یک چیزی را عرض کنم از نظر روانی خمینی اگر به ایران بیاید بعد از سه چهار ماه آخوندها می خورندش ، قبل از اینکه توده ای ها به حسابشان برسند آخوندها می خورندش. تمام آخوندها دل پر خونی دارند از دست ایشان.

قره باغی – از لحاظ سیاسی نه از لحاظ نظامی شما باید به تیمسار مقدم خودتان محرمانه مأموریتش را بدهید که بداند که چه خواهد کرد اگر آمد و به آشوب کشیده شد یک مرتبه تهران و از کنترل خارج شد پایتخت آنوقت دیگر کار از کار گذشته است.

بختیار- در هر صورت این موضوع را اجازه بدهید با تیمسار مقدم تا این 3 – 4 روز بعد صحبت می کنیم به یک جایی که رسیدیم به اطلاع شورای بعدی بنده می رسانم.

قره باغی – و اما در باره ی بقیه ی چیزها و صحبتهایی که اینجا شد مثلاً در مورد مخابرات در مورد آب برق گاز در مورد سوخت و سایر مسائل که فرمودید روی همان زمینه ای که خودم وزیر کشور بودم و اقدام کرده بودم و دیگر وزارتخانه ها نیازمندی هایشان را به ستاد بزرگ داده بودند من دستور دادم آن کاری که می بایستی در گذشته مدتها پیش می شده و نشده شروع کردند کمیته ها برای بررسی این مسائل که فردا اگر فرمودید فلان کار را شما چه کمکی می توانید بالاخره به ما بکنید ما آن حداقل را مشغول هستند طرح ریزی می کنند که فرمودید که من از دست این گمرک ذله شدم .

بختیار – بیچاره شدیم اصلاً گمرک ، وزارت اقتصاد وزارت دارایی را همه را فلج کرده است.

قره باغی – بروید گمرک را اشغال کنید و باز کنید جنس مردم را بدهید

بختیار – حتی اگر دولت ضرر می کنه این ضرر کمتر از ماندن این چیزهاست

قره باغی - این را بنده گفتم این مسائل را مشغول مطالعه هستند که برای آن طرحهایی داشته باشند یا در مورد نفت یا در هر قسمتی  مطالب خیلی زیادی هست و بطور کلی در هر مورد ما حداقل کمکی که ما می توانیم به دولت بکنیم یعنی ضمن آن پشتیبانی کامل اینها را ما داریم مطالعه می کنیم که هر کدام پیشامد کرد شاید مجبور شدیم خدای نکرده خدای نکرده یک وقت در بعضی جاهای خواستیم یک کاری کنیم ممکن است در جای دیگر آنها تلافی کنند با ما پس باید بنشینیم با هم بررسی کنیم و اینها را دارند مطالعه می کنند و مشغول هستند کمیته ها .

بختیار – بنده میخواستم استفاده کنم از این موضوع و یک مسأله ای بود اینجا طرح بکنم آقایان هم مطلع باشید ، اطلاعاتی که ما از پاریس و علما و اینها داریم به نحویست که خود این آقایان، میدانید فروهر گذرنامه خواسته بنده شنیده ام ایشان با دو نفر دیگر می خواهند بروند آیت الله خمینی را در پاریس ببینند ، اینها که هنوز نرفته اند ، اگر که امروز نرفته اند روز رفتن اینها را به من بفرمایید که چه زمانی از مرز می گذرند سریع تا من در پاریس به تیمسار مقدم هم  با وسایلی که دارند از آنجا به ما اطلاع بدهند کجا هستند و چه صورتی دارد کارشان در زمانی که ملاقات می کنند به نظر بنده بدانیم خوب است . البته شاید من بتوانم قبل از اینکه اینها بروند یک تماسی دیگری با ایشان بگیرم ولی شخصاً اگر رفتن اعلیحضرت را قطعی می دانم آمدن خمینی را هیچ اطمینان ندارم اصلاً که ایشان حتماً می آیند معهذا با این شرایط بهتر در مورد آن قضاوت نکنیم. اگر موضوع دیگری ندارید

- یک موضوع دیگری هست که در رادیو ، جناب وزیر خارجه بهتر می دانند ،در آمریکا دیشب در تمام رادیو تلویزیون بیشتر تلویزیون موضوع جمهوری و جمهوری اسلامی مطرح شد که من خواستم پیشنهاد کنم فکر نمی کنید جناب وزیر امور خارجه که ممکن است جناب نخست وزیر مصاحبه ای با این مخبرین خارجی که هستند بگوید که دولت با تمام قدرت با پشتیبانی  دارد کارش را می کند . فرمانده نیروی هوایی خیلی عصبانی بود دیشب تلفن کرد که اینها دارند چه می گویند

بختیار – این حرفهایی که رادیو و تلویزیون ممالک بزرگ و خارجی دارند اینها میخواهند جلب تماشاچی کنند ، روزنامه نویسهای ما فکر نکنید اینقدر هم دست چپی باشند اینها میخواهند روزنامه هایشان را بفروشند میخواهند تیراژشان را بالا ببرند ولی این مسأله ای شما در مورد امریکا گفتید ، امریکاییها اغلب خیلی تبلیغاتشان به ضرر آدم تمام می شود اینها از دولت بنده پشتیبانی کردند ولی من مجبور شدم بهشان بگویم آقا بس است ، بنده مجبور شدم بهشان بگویم آقا اگر هم میخواهید پشتیبانی کنید این راهش نیست ،یکجا نوشته بود به اعلیحضرت گفتند شما مسافرت حتما می خواهید بروید ؟ اعلیحضرت در یکی از این شرفیابی ها گفتند می دانید چرا اینکار را می کنند برای اینکه بگویند خود ما فلان کس را آوردیم گفتم خب این که به ضرر من است اگر واقعاً آنها آورده باشند که بنده این احساس را نکردم این به ضرر من است جز ضرر هیچ چیز ندارد حالا این صحبت هم که می کنند 

 قره باغی – اینها مثل اینکه خیلی علاقمند به این صحبتها هستند مثلا صحبت تکذیب و اینها با همان طرز تفکرشان که جنابعالی بهتر می دانید که یک تکذیب شما یک مصاحبه ای دو تا کلمه خبر

میرفندرسکی – مصاحبه ی من را گذاشته اند در واشنگتن پست هم گذاشته اند دیدید قربان؟  بنده صریحاً بهشان گفته ام ، تا به امروز سفیر آمریکا را من اصلاً نمی دانم هست تهران یا نیست هر کس دیگری بود آکس بیاید با هم مشورت کنیم آخر من چه مشورتی دارم بکنم مقداریش هم تقصیر خودمان است اینقدر راه می دهیم که بعد آنوقت روی سرمان سوار می شوند باید یک جایی ایستاد

میرفندرسکی – باید مخبرین خواسته بشوند با آنها محکم صحبت بشود برود بنویسد که خواستند ما را و این را گفتند

بختیار – من به آنها می گویم

میرفندرسکی – در مصاحبه هم می شود گفت.

قره باغی – من فکر می کنم اگر از نظر خارجی چون آنها اثر می گذارد روی روحیه ی اینها

بختیار – سفیر آمریکا به من پیغام داده بود که می خواهد من را ببیند منتها منتظر رأی اعتماد است ، گفتم من تعجیلی ندارم ،

قره باغی –{نامفهوم} افکار عمومی آنها را که منعکس می شود ...

میرفندرسکی – ولی افکار عمومی را تیمسار یک دفعه برای همیشه بنده خدمتتان عرض کنم من 35 سال است که وارد این دستگاه شده ام تا به امروز خدمتتان هستم همیشه هم ما با این پروبلم روبرو بودیم که دولت مرکزی می گفت شما یک کاری بکنید که مطالب در روزنامه ها و رادیو و تلویزیون که در آن کشور که شما هستید آن جوری که ما میخواهیم منعکس بشود هر دفعه هم چه وقتی که بنده وابسته بوده ام تا زمانی که سفیر شدم چه حالا که افتخار دارم وزیر خارجه جناب آقای دکتر شاپور بختیار باشم گفته ام ، گله ها باید موزون باشد طرف را باید شناخت آمریکایی سانسسیونل {هیجان انگیز} است آمریکایی دنبال هیجان است و برایش هیچ اهمیت ندارد که واقعاً ایران بماند یا نماند آمریکایی را اعلیحضرت در باره اش گفته اند اینها فقط ما را برای نفتمان می خواهند و موقعیت استراتژیکمان و هیچ به استقلال ما اهمیت نمی دهند این فرمایشی بود که ... خود دانید انگلیسی ها هم همین هستند فرانسوی ها هم همین هستند منتهی بعضی وقتها منافع آنها و منافع ما با هم تطبیق می کند یک چیزهایی می گویند که برای ما خوشایند است وقتی که فکر می کنند منافع خودشان را باید اینجوری ببرند جلو و سانسسیون کنند و اینها آقای خمینی را بر می دارند می برند آنجا در پاریس می گذارند و مخبر و تلویزیون و رادیو و برو و بیا آقا دارد چه کار می کند ؟! آقای ژیسگاردستن ، صریحاً به شما بگویم آقای ژیسکاردستن دارد آتیه سازی می کند میلیاردها قراردادهایی که با فرانسه بسته شده فکر می کند ایشان می آید لغو می کند ، این باید زمینه را برای آنروز بسازد ملاحظه می فرمایید او که نمی آید به حرف من این کار را تازه چه کسی می کند شما این را بدانید که وسائل ارتباط جمعی در کشورهای اروپای غربی همه دست یا سوسیال دموکراتهای دو آتشه است یا واقعاً سوسیالیستها اینها حتی طبقه ی راست خودشان هم از دستشان ناراضی اند شما ببینید با چه اختلاف کمی سه حزب سوسیالیست فرانسه باخت در انتخابات جمهوری ، خب این که نمی آید ، اگر ما حرفی داشته باشیم به آنها بزنیم می زنیم من یک آدم دارم در پاریس به او می گویم برو با این روزنامه حرف بزن بگو یک چیزی عوض شده در مملکت مشروطه شده است یعنی نخست وزیر هر روز شرفیاب نمی شود ، وزیر خارجه را نخست وزیر دستور می دهد و خودش هم کار خودش را می کند یک همچین چیزهایی را اگر پیدا کنیم به اینها بگویم منعکس کنند می بینند یک تغییری در مملکت ما حاصل شده است یا اعلیحضرت از این به بعد حکومت نمی کنند ، سلطنت می کنند ،

قره باغی – ضعف تبلیغات ما بود که از روزی که من وزیر شدم گفتم و احساس کردم نه تنها صفر است بلکه منها است ،این از این نقطه نظر بود که ما مجبوریم مثلا.....

بختیار – بنده اگر همین سه تا نطق را نکرده بودم وضع خرابتر می شد.

قره باغی – بله از این نقطه نظر که چون تبلیغات نداریم ، وزیر اطلاعات نداریم فکر کردم که به نظرم....

میرفندرسکی – اصلاً تبلیغات ما یک مقداری ضد دولتی است ما می توانیم به این آقا بگوییم که ما هر چه می گوییم تو نگو ولی دیگر آنچه سیاست عالی مملکت است را باید بگوید که

قره باغی – به نظرم احساس کردم که در این زمینه یک کاری باید بشود ، به این صورت ....

{همهمه}

قره باغی – ..... با این کیفیت که ما دستور بدهیم در آنجا تقریباً این دستورالعمل را که می دهیم ، آماده باش قربان، این آماده باش یک نیمچه حکومت نظامی است، حکومت نظامی نیست ولی...

بختیار- اصولاً تیمسار یک چیزی به جنابعالی بگویم ، حکومت نظامی یک رعبی دارد و یک مقرراتی، متاسفانه این رعب دیگر نیست و چیزی که اینجا هست الآن در ماده 8 من ملغی کردم گفتم روزنامه ها آزاد

قره باغی – همین هم ملغی شده است دیگر  ، مضنونین و محرکین و ....

بختیار – چرا  آنها را می توانید بگیرید ، افرادی که واقعاً می دانید محرک هستند تیمسار بگیرید  چون هیچ اشکالی ندارد نمی گویم ساواک بگیرد ، فرماندار نظامی بگیرد

قره باغی – قربان درد ما هم همین است دیگر، اگر اجازه بدهید که اصلاً مسأله اصلاً

بختیار – بنده قول می دهم به جنابعالی، اصلاً برای روزهای بحرانی خب 10 روز یک نفر در زندان باشد دیگر ما 5 سال زندان بودیم یکی ده روز زندان باشد چه اشکالی دارد ،

رحیمی– حتی مذهبیون؟

بختیار- نه مذهبیون خودشان مزاحم اینقدر نیستند اینهایی که گردانندگان و مغزهای متفکر هستند که طراحی می کنند این برنامه ها را ، روحانیون مثلاً اگر شما طالقانی را گرفتید ضررش زیادتر از نفعش است چون با طالقانی می توان نشست و گفت روز عاشورا اینطور بیایید یا آنطور بیایید ولی افرادی دیگری باشند مثل آیت الله {نامفهوم} که آیت اللهیش هم مثل آیت اللهی بنده هست او را می شود گرفتش اگر که واقعاً مزاحم است در آن روز یا امثال اینها لیستی اگر دارید این لیست را به من بدهید بنده می گویم در آنروز بگیرندشان

میرفندرسکی – حالا جناب آقای نخست وزیر در تأیید فرمایشتان که اسم آقای حضرت طالقانی را آوردید در آنروز "ر" جنابعالی بنشینید یک مشورتی بکنید که ببینید چه تظاهراتی میخواهد راه بیندازد.