بازگشت آزادگان

روز 26 مرداد 1369 ایران اسلامی شاهد بازگشت آزادگان سرافرازی بود که پس از تحمل سالهای اسارت خود در اردوگاههای عراق پای به میهن اسلامی گذاشتند و به ‌آغوش خانواده‌های خود بازگشتند. این رویداد بزرگ دو هفته پس از اشغال نظامی کویت توسط ارتش صدام و 2 روز پس از آن صورت گرفت که صدام در نامه‌ای به آقای هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور وقت ایران بار دیگر عهدنامه 1975 الجزیره را پذیرفت و به شرائط ایران برای پایان جنگ تسلیم شد و از جمله قول عقب‌نشینی از مرزهای ایران و آزادسازی اسیران ایرانی را داد.
اسرای سرافراز ایرانی از چند نقطه مرزی با تشریفات وارد کشور شدند و نخستین واکنش آنان بوسه بر خاک ایران و ریختن اشک شوق بود. زیارت مرقد مطهر حضرت امام خمینی و همچنین بیعت با جانشین خلف وی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از نخستین برنامه‌ها و اقدامات مشترک آزادگان سرافراز ایرانی بود. مقام معظم رهبری درباره آزادگان چنین گفته‌اند. 1
... یکی از چیزهایی که شما را، دلهایتان را زنده نگه می‌داشت،‌پر امید نگه می‌داشت، یاد آن چهره و روحیة پرصلابت امام عزیزمان بود. آن بزرگوار هم خیلی به یاد اسرا بودند. حال پدری را که فرزندانش به این شکل از او دور شده باشند، راحت می‌شود فهمید. ... مسأله اسارت طولانی فرزندان این ملت به نوبة خود امتحان دیگری بود که ملت ما با موفقیت آن را به انجام رسانده و اسرای ما همانند ملت ایران از خود آزاد مردی نشان دادند و سرانجام با موفقیت و سرافرازی به وطن بازگشتند. ... شما در دوران اسارت شرایط سختی را گذراندید، اما در عین حال با حفظ دین و اعتقادات و دلبستگی خود به اسلام، امام و انقلاب موجب افتخار و آبرومندی ملت خود در برابردشمن شدید.»
از جمله اقدامات مهمی که در رابطه با آزادگان پس از بازگشت آنها به میهن اسلامی صورت گرفته، تشکیل ستاد رسیدگی به امور آزادگان بوده است. 2
ستاد رسیدگی به امور آزادگان در 22 مرداد 1369، براساس قانون حمایت از آزادگان مصوب 23/9/1368 مجلس تشکیل شد و در نخستین گام با تبادل انبوه اسرا مواجه گردید و براساس همان قانون و با مساعدت و همراهی دیگر دستگاهها مسئولیت این کار عظیم را به دوش گرفت و تبادل بیش از 40000 آزاده و به همین تعداد اسیر عراقی را انجام داد. این ستاد با الهام از رهنمودهای مقام معظم رهبی بیش از 270 واحد ستادی در سراسر کشور تشکیل داد و ارائه خدمات به آزادگان را در زمینه‌های گوناگون آغاز نمود و در زمینه اشغال توانست نزدیک به 96%(بیش از 36 هزار نفر) از آزادگان را در دستگاههای دولتی و غیر دولتی مشغول به کار کند. در زمینه تحصیل تا سال 1375، بیش از 5300 نفر از آزادگان موفق به راهیابی و تحصیل در مؤسسات عالی کشور شده که از این عده 365 نفر در رشته پزشکی و دندانپزشکی و داروسازی و 406 نفر در رشته‌های مهندسی و سایر رشته‌ها پذیرفته شدند.

پانوشت‌ها:
1ـ مجله آزادگان، شماره 22، مرداد 76، ص 8.
2ـ مجله آزادگان، شماره 18، سال 74.

موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی