رشد 21 برابری عناوین کتاب در چهار دهه اخیر

مروری بر آمار انتشار کتاب پس از انقلاب اسلامی:

نگاهی به آمار 40 ساله صنعت نشر کشورنشان می‌دهد که در فاصله دهه نخست پیروزی انقلاب اسلامی ایران و ده سال اخیر با رشد 21 برابری انتشار عناوین کتاب روبرو بوده‌ایم و انتشار کتاب از 294 عنوان در سال 1357 به 99 هزار و 114 عنوان در سال 1397رسیده است.

آمار منتشر شده از سوی موسسه خانه کتاب حاکی از این است که در دهه نخست پیروزی انقلاب اسلامی ایران یعنی در فاصله سال‌های 1357 تا 1366،‌ حدود 35 هزار و 25 عنوان کتاب منتشر شده است. این در حالی است که در چهارمین دهه انقلاب، تعداد کتاب‌های منتشر شده به 726 هزار و 860 عنوان رسیده است.

با مرور دقیق این آمار، می‌بینیم که در سال 1357 تنها 294 عنوان کتاب منتشر شده است و این تعداد در سال 1396 به 99 هزار و 114 عنوان کتاب رسیده است و ما شاهد رشد تصاعدی عناوین در بازار نشر کشور هستیم.

 آمار انتشار کتاب از 294 عنوان در کتاب سال 1357 به چهار هزار و 498 عنوان در سال 1366 رسیده است و این یعنی آمار انتشار کتاب در این دهه، 15 برابر شده است. البته در این میان آمار انتشار کتاب‌ها در این دهه حتی از مرز چهار هزار نسخه هم عبور کرد؛ به‌طوری که در سال 1363 به شش هزار و 407 عنوان، در سال 1364 به پنج هزار و 706 عنوان و در سال 1362 به پنج هزار و 342 عنوان رسید.

 در دهه دوم پیروزی انقلاب اسلامی، 95 هزار و 364 عنوان کتاب در کشور منتشر شده است و انتشار کتاب در ابتدای دهه دوم نسبت به گذشته با افت روبه‌رو بوده؛ به‌طوری‌که در سال 1367، سه هزار و 701 عنوان کتاب منتشر شد و سال بعد (سال 1368) با افزایش چهار هزار نسخه‌ای به هفت هزار و 714 نسخه می‌رسد و این افزایش در سال 1369 هم ادامه دارد و به هشت هزار و 163عنوان می‌رسد.

 آمار و ارقام منتشر شده از دهه دوم پیروزی انقلاب اسلامی و در فاصله سال‌های 1367 تا 1376 بیانگر رشد بسیار بالای کتاب در این بازه زمانی است؛ به‌طوری‌که با شروع دولت ششم، حدود 15 هزار و 414 عنوان کتاب روانه کتابفروشی‌ها شدند که بالاترین اعداد و ارقام انتشار کتاب در 20 سال ابتدای انقلاب اسلامی است.

البته این رشد از سال 1373 و اواخر دولت ششم و دوران سازندگی آغاز می‌شود و کتاب‌ها از هشت هزار و 199 عنوان در سال 1372 در یک جهش چشم‌گیر به 10 هزار و 594 عنوان نزدیک می‌شود و در پایان دهه دوم به 15 هزار و 414 عنوان می‌رسند. 

مجموع کتاب‌های منتشر شده در دهه سوم انقلاب 375 هزار و 261 عنوان بوده است و در دهه سوم پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1377 به دنبال دومین سال فعالیت دولت هفتم(دولت اول اصطلاحات) انتشار کتاب‌ها به 17 هزار و 324 عنوان و در پایان این دولت آمار کتاب‌ها به 24 هزار و 804 عنوان رسید.

با شروع فعالیت دولت هشتم(دولت دوم اصلاحات) در سال 1380 انتشار کتاب‌ها به مرز 37 هزار و 687 عنوان نزدیک شد و این رشد تا سال 1384 ادامه داشت و با رشدی چشم‌گیر و با بیشترین شیب در تاریخ نشر ایران پس از انقلاب، به 53 هزار و 697 عنوان رسید.

نرخ انتشار کتاب از سال 84 تا سال 87، با کمترین تغیررات ادامه یافت. آمارها نشان می‌دهد که رشد عناوین کتاب‌ها با آغاز کار دولت نهم در سال 1384 به 56 هزار و 181 عنوان رسید و اعداد و ارقام انتشار کتاب در سال 1388 به 60 هزار و 827 عنوان نزدیک شد.

مروری بر آمار انتشار کتاب در چهار سال دولت نهم، رشد هشت هزار عنوانی انتشار کتاب را نشان می‌دهد، که بیشترین حجم عناوین به سال 1392 به 64 هزار و 218 عنوان بازمی‌گردد که البته نسبت به سال 1391 که  68 هزار و 835 عنوان کتاب منتشر شده بود، شاهد کاهش چهار هزار عنوانی کتاب‌ها هستیم.

 در دهه چهارم انقلاب اسلامی ایران، انتشار کتاب‌ها در مجموع 726 هزار و 860 عنوان است، با روی کار آمدن دولت یازدهم در فاصله زمانی سال‌های 1392 تا 1396 نمودار انتشار عناوین رشد صعودی داشت؛ به طوری که آمار انتشار کتاب‌ها از 66 هزار و 650 عنوان کتاب در سال 92 به 99 هزار و 114 عنوان کتاب در سال 96 رسید.

مرور دوباره این آمار و حساب و کتاب نمودارها بیانگر رشد 21 برابری انتشار کتاب در فاصله سال‌های 1357 تا 1396 است، کتاب‌هایی که دارای تنوع موضوعی هستند و در بازه‌های زمانی مختلف با فراز و فرود همراه بوده‌اند.