استاد مرتضی مطهری
: هم‌سویی رضاشاه با تکاپوی صهیونیستی در ایران و مساعدت و همکاری او با کانون‌های یهودی و صهیونی در مسیر فراهم‌سازی زمینه‌ها برای برپایی دولت صهیونیستی، از فرازهای حساس و اسرارآمیز تاریخ معاصر ایران است. خدمات شایان توجه رضاشاه به آرمان صهیونیسم و مساعدت و همکاری همه‌جانبه او با حرکت‌های صهیونیستی در ایران، آن‌چنان جایگاهی نزد رهبران و کانون‌های صهیونیستی داشت که تاریخ‌نگاران و...
در دوران پهلوی اول، آمریکایی‌ها به دنبال رقابت خود با انگلیسی‌ها بر سر غارت منابع ایران موفق شدند امتیاز استخراج نفت در مناطق شرق و شمال شرقی ایران را از رضاشاه بگیرند. بدین‌ترتیب که در ۲۷ دی‌ماه ۱۳۱۵ لایحه‌ای به‌وسیله علی‌اکبر داور، وزیر دارایی، تقدیم مجلس شورای ملی شد که شامل دو قرارداد بود: یکی استخراج نفت مناطق شرق و شمال‌شرقی ایران و دیگری لوله‌کشی آن، به‌وسیله دو شرکت آمریکایی....
در سال ۱۳۶۶ نشانه‌های آشکاری از همگرایی قدرت‌های بزرگ و دولت‌های عربی پیرامون حمایت از عراق پدیدار شد. فشارها بر جمهوری اسلامی شدت گرفت و قرائن نشان می‌داد که آنان می‌کوشند میدان جنگ را به زیان ایران محدود کنند. در همین دوران، از گوشه و کنار جهان و حتی از زبان رهبر شوروی، گورباچف، شنیده می‌شد که جنگ ایران و عراق نباید راه‌حل نظامی داشته باشد و هیچ‌کس نباید از آن پیروز بیرون آید؛ سخنی که عملاً...
سازمان‌های جاسوسی انگلیس و آمریکا با همکاری سرلشکر زاهدی، با بهانه‌گیری از نفوذ کمونیست‌ها، در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ دولت مصدق را سرنگون کردند. نهضت ملی نفت شکست خورد، زاهدی نخست‌وزیر شد و شاه بازگشت. در نیمه‌شب 25 مرداد، سرهنگ نعمت‌الله نصیری، به اتکای تانک و با حکمی از سوی شاه به منزل مصدق مراجعه کرد و مصدق در قبال حکم واصله، رسید داد. آنگونه که مصدق خود بعدا در دادگاه مدعی شد، هم حکم به دستخط شاه...
به رغم اینکه سازمان سیاسی بهاییت به صورت هدفمند در حال فعالیت بود و با تدوین ایدئولوژی سیاسی جدید خود به فتح مرحله‌ای مراکز قدرت می‌اندیشید، پرسش مهم این است که چرا پهلوی با بهاییت همراهی داشت؟ مهمترین دلیل را می‌توان در وابستگی این حکومت به قدرت‌های بیگانه، یعنی آمریکا، اسراییل و انگلیس دانست. در حقیقت حکومت پهلوی و سازمان سیاسی بهاییت هر دو تابعی از سیاست دولت‌های سلطه‌گر بودند و از نوعی...
کلاه پهلوی نام کلاهی گرد و لبه‌دار بود که به دستور رضاشاه، همهٔ مردان ایرانی بایست آن را به سر می‌گذاشتند. تا پیش از سلطنت رضاشاه، انواع پوشش سر برای مردان معمول بود. معمول‌ترین پوشش سر در میان بازاریان عمامه شیرشکری و دستار و در میان کارمندان کلاه بدون لبه بود. در تیرماه ۱۳۰۶ ابتدا به وزراء و رؤسای ادارات و کارمندان دولت دستور داده شد تا از کلاه پهلوی استفاده کنند. در مرحله بعد به مدارس دستور داده...
روز هفتم تیر 1360 در ساعت 21 انفجار مهیبی در ساختمان مرکزی حزب جمهموری اسلامی در بهارستان روی داد که بر اثر شدت انفجار قسمت‌هایی از ساختمان فروریخت و موجب شهادت ده ها تن از مقامات مملکتی و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی و چند تن از وزرا شد. در این بین عامل اصلی انفجار حزب جمهوری اسلامی یعنی محمدرضا کلاهی توانست با فرار از مهلکه از کشور بگریزد. تصویر فوق متعلق به کتاب "سازمان مجاهدین خلق...
شهید مطهری در نگاه امام به جهت جایگاه علمی و توان پاسخگویی به شبهات جایگاه ویژه‌ای داشت؛ خاصه در دوره‌ای که به اقتضای جنگ سرد شبهات تفکر کمونیسم و لیبرالیسم برای دانشجویان مشکل ساز می‌شد. پس از شهادت ایشان مشخص شد شخصیت متناظر با شهید مطهری در ذهن امام آیت الله خامنه‌ای بود. اما او نیز مورد هجمه گروهک فرقان قرار گرفت. توجه امام به فضای دانشگاه یکی از مواردی بود که نمی‌توان آن را نادیده گرفت....
تجمع و راهپیمایی مردم در اعتراض به دستگیری امام خمینی، ۱۵ خرداد ۱۳۴۲
انتشار مقاله توهین‌آمیز علیه امام در روزنامه اطلاعات در روز ۱۷ دی ۱۳۵۶، واکنش‌های شدیدی بین مردم شهرهای مختلف داشت. از جمله در دو روز پس از آن قم شاهد تجمعات اعتراضی جدی بود که با سرکوب شدید روبرو شد. پس از سرکوب قیام ۱۹ دی قم، چند تن از علما و مراجع در نامه‌ای به آیت‌الله سیداحمد خوانساری که رژیم شاه برای ایشان احترام زیادی قائل بود، از این اقدام شکایت کردند. متن این نامه به شرح زیر است: ۳۰...
تاریخ سند: ۹ بهمن‌ماه ۱۳۱۵ ایالت خراسان محرمانه حکومت نیشابور در پاسخ شماره ۶۰۲۹ موضوع رفع حجاب، اشعار می‌شود به طوری که طی شماره ۱۹۵۰۵ نوشته شده، هر یک از مأمورین که در این امر قصور نموده یا می‌نمایند حسب‌الامر ریاست وزرا از خدمت منفصل خواهند شد. والی ایالت خراسان [پی‌نوشت:] به تمام ادارات متحدالمال[=بخشنامه] شود اسناد بیشتر درباره کشف حجاب را در اینجا بخوانید ...
یک عمل وحشیانه، یا چگونگی قتل مرحوم مدرس (به قلم یکی از مطلعین) درباره چگونگی قتل مرحوم مدرس علاوه بر نطق آقای ملایری در مجلس، مقالات و تفصیل‌های زیادی در روزنامه‌های تهران و شهرستان‌ها چاپ شده که از همه جامع‌تر شرحی است که روزنامه تجدد ایران چندی پیش چاپ نموده و ما در اینجا خلاصه آن را نقل می‌نماییم. در اوایل سال ۱۳۱۷ مسافرتی به حدود خراسان کردم و بر حسب اتفاق به کاشمر وارد شدم. در آنجا از گوشه...
: متن زیر بخشی از مقاله‌ای با عنوان «چگونه فرخی را کشتند؟» به قلم دکتر محمدحسین میمندی‌نژاد، نویسنده و روزنامه‌نگار، می‌باشد که در روزنامه «مرد امروز» مورخه ۱۰ تیرماه ۱۳۲۳ به چاپ رسید. ****** «...میل دارم بیماری مسری که در جامعه وجود دارد و بدون اینکه ما حس کنیم عده زیادی را مبتلا و به سرنوشت فرخی گرفتار کرده و می‌کند، به شما معرفی کنم: این بیماری، این قاتل حقیقی، میکرب...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۵ شهریور ۱۳۲۰: «الخیر فی ما وقع؛ یک پیش‌آمدى[=برکناری رضاشاه از سلطنت] واقع شده است که ان‌شاء‌الله رحمان امیدواریم این پیش‌آمد برای ملت ایران پیش‌آمد نیکى باشد و خیر و سعادت ملت ایران در این پیش‌آمد باشد که از تحت یک فشار خیلى ممتدى نجات پیدا کردند و من یک خوش‌وقتى دارم، که الآن دارم در یک مجلسى صحبت می‌کنم که عموم نمایندگان مجلس مثل مجالس سابق یک روح اتحاد و یگانگى با...
روزنامه اطلاعات؛ ۳ مهر ۱۳۲۰: «این چند روزه [بعد از کناره‌گیری و تبعید رضاشاه] خوشوقتی مردم از رسیدن به آزادی و اعاده رژیم حقیقی مشروطه به حدی است که احتیاج به گفتار زیاد در اطراف آن نمی‌باشد. مجلس و ملت ایران بیست سال* است چنان تشنه آزادی زبان و قلم بودند که مانند شخص گُنگی که غَفله به زبان آمده باشد می‌خواهند در آنِ واحد هرچه در دل دارند بگویند...قوه عاقله مملکت هم مانند توده مردم داغِ دل هایی...
آخرین تلاش‌های رضاخان و اشغال ایران همان‌طور که گفتم، با پیشرفت آلمان نازی در جنگ جهانی دوم، مناسبات صمیمانه‌ای بین رضاخان و هیتلر به وجود آمد. ارتش آلمان تا کوه‌های قفقاز پیشروی کرده بود و به مرزهای ایران نزدیک می‌شد. متفقین به وحشت افتادند و با اطلاعاتی که از درون دربار رضاخان داشتند، مطمئن شدند که اگر ارتش آلمان بتواند خود را به مرزهای ایران برساند، رضاخان صددرصد در اختیار آلمان‌ها قرار...
: میلسپو در کتاب ۱۹۴۶ خود[=آمریکاییان در ایران] گوشه‌هایی از حکومت وحشت رضاشاه را شرح می‌دهد. او می‌نویسد که رضاشاه «هزاران نفر را حبس کرده و صدها نفر را کشته بود، و بعضی‌ها را با دست‌های خودش به قتل رسانده بود.» در نتیجه این حکومت وحشت، «بر دل مردم ترس افتاده بود. به هیچ‌کس نمی‌شد اعتماد کرد؛ و اَحدی جرأت اعتراض یا انتقاد نداشت....شواهد فراوان و متأسفانه مجاب‌کننده‌ای نیز نشان...
تاریخ سند: ۲۳ تیرماه ۱۳۱۴ وزارت امور خارجه دفتر محرمانه سواد راپورت ویس قونسولگری شاهنشاهی در نجف نمره ۱۴ - ۱۴/۴/۲۳ برای رفع سوء تفاهم و انتشارات مغرضین مناسب دیده به طور خصوصی به ملاقات آیت‌الله اصفهانی (آقای آقاسید ابوالحسن) [زعیم عالیقدر شیعه] رفته، گرچه مشارالیه محترم در بدو ملاقات اظهار نارضایتی خاطر و شرحی در خصوص مضرّات «رفع حجاب» بیان نمود، بنده هم به مقتضای محیط و روحیات...
