ارباب کیخسرو شاهرخ
«نهضت جنگل که تحت رهبری میرزا کوچکخان هدایت میشد، واقعیترین نهضت ملی آزادی ایران بود. جنگلیها ابتدا در برابر قوای روس ایستادند، و بعد از تهاجم انگلیسیها به شمال ایران، در مقابل مهاجمان جدید قد علم کردند، ولی انگلیسیها نهایتاً انتقام هولناکی از آنها گرفتند. پس از کودتای فوریه ۱۹۲۱ که رضا میرپنج - بعدها رضاخان و در سال ۱۹۲۵ رضاشاه پهلوی - را به قدرت رساند، کوچکخان در محاصره نیروهای...
در جریان کنفرانس قاهره، در مارس ۱۹۲۱، سیاست کلی انگلستان در خاورمیانه پیریزی شد، پس از پایان جنگ جهانی اول نیروهای انگلیس فلسطین را ترک نکردند؛ ماندند تا مقدمه تأسیس یک دولت یهودی را فراهم کنند. ساز و کار این موضوع پس از جنگجهانیدوم در مجمع عمومیسازمان مللمتحد ریخته شد تا لعاب قانونی و بینالمللی به خود بگیرد.و مجمع عمومیسازمان مللمتحد با صدور قطعنامه 181 سرزمین فلسطین را به دو بخش یهودی و عربی تقسیم کرد. بر اساس این مصوبه 55 درصد اراضی این کشور به یهودیان و بقیه در اختیار مسلمانان قرار میگرفت
انگلیسی بودن یا نبودن کودتای رضاخان در سوم اسفند ۱۲۹۹، در سالهای اخیر بارها به بحث گذاشته شده است. روایت دیپلماتهای آمریکایی که به لحاظ راهبردی به انگلستان نزدیک بودند، تردیدها را کنار خواهد زد. خاصه زمانی که این روایتها در اسناد رسمی همان زمان آمده باشد. مقاله «اوضاع سیاسی ایران از قرارداد ۱۹۱۹ تا کودتای ۱۲۹۹، به روایت دیپلماتهای آمریکایی» به قلم دکتر محمدقلی مجد بر اساس چنین...
شنبه ۱۰ آبان ۱۲۹۷، ژنرال سر ویلیام مارشال از روی سکویی مرتفع مشرف به سرای بغداد، خطابه آتشبس را قرائت میکند. این اعلامیه همچنین توسط یک مترجم رسمی به زبان عربی خوانده شد. امپراتوری عثمانی آتشبس را سه روز قبل، ۷ آبان ۱۲۹۷ در مودروس امضا کرده بود.
در اواخر دهه ۱۳۳۰ و اوایل دهه ۱۳۴۰ خورشیدی، نارضایتی عمومی از وضعیت کشور حتی به گزارشهای محرمانه ساواک نیز راه یافته بود. این گزارشها که به محمدرضا شاه ارائه میشد، حاکی از ناخرسندی گسترده مردم و حتی نظامیان بود. برای نمونه، در یکی از این اسناد به نقل از یکی از مستشاران آمریکایی به نام مارتین آمده بود: «اخیرا بنابر آنچه استنباط میشود برخی از ارتشیها نسبت به هیأت مستشاری آمریکایی در...
تاریخ سند: ۹ دیماه ۱۳۰۷ تیپ مستقل فارس محرمانه مقام ریاست محترم ارکان حرب کل قشون راجع به تحقیق و تحصیل اسناد مالکیت نسبت به جزائر تمب، ابوموسی و بحرین که محرمانه به ساخلوهای مربوطه دستور داده شده بود، اینک راپورتی از فرمانده ساخلوی بندر لنگه به وسیله فرمانده گردان بوشهر رسیده که سواد آن تلواً جهت استحضار خاطر محترم ایفاد میگردد. سرتیپ [محمد] شاهبختی **** سواد راپورت فرمانده...
به دنبال قطع روابط سیاسی ایران و انگلیس در ۳۰ مهرماه ۱۳۳۱، مدیر شرکت هواپیمایی بریتانیا (BOAC) در اظهاراتی عنوان کرد که شرکت مزبور به جای شعبه این شرکت در تهران، شعبهای در تلآویو افتتاح کرده و هواپیماهای این شرکت از این به بعد به جای فرودگاه تهران در فرودگاه تلآویو فرود میآیند. این اقدام شرکت هواپیمایی بریتانیا در آن مقطع زمانی را نیز باید گواهی بر عمق ارتباط و همکاری لندن و تلآویو...
«ساعت ۹ و نیم بامداد امروز [۵ آبان ۱۳۳۱] یک هواپیمای عراقی به طور فوقالعاده برای حرکت دادن [اولین دسته از اتباع انگلیسی شامل] ۲۷ نفر زن و مرد و بچه اتباع سیاسی انگلیس به تهران وارد شد و با مسافرین خود ساعت ۱۱ به مقصد بیروت، تهران را ترک گفت...ساعت ۱۰ و ۳۰ میدلتن کاردار سفارت [انگلیس] وارد رستوران مهرآباد شد تا از مسافرینی که خود را برای حرکت آماده میکردند خداحافظی کند. موقعی که میدلتن برای مشایعت...
پس از ملیشدن صنعت نفت ایران و یک دوره کشمکش نوزده ماهه، بالاخره روابط سیاسی ایران و انگلستان در ۳۰ مهرماه ۱۳۳۱ قطع گردید. به دنبال این قطع رابطه، دکتر محمد مصدق پیامی خطاب به ملت انگلستان تهیه و آن را به سفارت انگلیس فرستاد. اما جرج میدلتون، کاردار سفارت انگلیس که در حال ترک ایران بود، از قبول آن خودداری کرد. به دنبال این اقدام کاردار سفارت انگلیس، دکتر فاطمی وزیر امورخارجه و سخنگوی دولت، در بخشی...
وزارت امور خارجه قطعه روزنامه «المصری» مورخه ۱۳۲۶/۱۲/۶ محتوی خبر واصله از مخبر روزنامه مزبور در تهران، راجع به وضعیت کابینه فعلی و موقعیت سخت آن و مقایسه بین وضعیت کابینه فعلی و کابینه قوامالسلطنه و اینکه کابینه فعلی تابع سیاست آمریکاست و در تحت فشار و تأثیر آن دولت، سیاست خود را نسبت به فلسطین تغییر داده، و مطابق اظهار جناب آقای [ابراهیم] حکیمی در موضوع فلسطین کاملاً بیطرف خواهد ماند، و...
پس از تصویب لایحهٔ کاپیتولاسیون در پاییز ۱۳۴۲، امام خمینی طی اعلامیهای به لایحه مذکور معترض شد و آن را سند بردگی و استعمار ملت ایران خواند. کاپیتولاسیون بهمثابه قانونی که مصونیت قضایی برای مستشاران آمریکایی در ایران را فراهم میکرد، نشانهای از نفوذ مستقیم بیگانه در امور داخلی کشور بود و همین امر باعث مخالفت و اعتراض امام خمینی شد. نهایتاً هم مسئله مذکور بازداشت و تبعید ایشان را به همراه داشت و عملاً نهضت اسلامی را در مسیر تازهای قرار داد. در همان فضای سرکوب و اختناق، جمعیت مؤتلفه تصمیم گرفت با سیاستگذارانِ طرفدار مصونیت مستشاران خارجی مقابله کرده و علیه آنها دست به اقدامی مسلحانه بزند. هدفگیری حسنعلی منصور، نخستوزیر وقت، نتیجهٔ همین تصمیمگیری بود.
این اعلامیه هنوز به چاپ نرسیده بود که از جیب آقای سیدمصطفی مصطفوی (متهم) هنگام دستگیری بهدست رسیده است. در این اعلامیه خطی تصحیحاتی نیز شده است که طبق اظهار متهم، این تصحیحات به قلم پدرش (آقای خمینی) میباشد
وزارت امورخارجه اداره کل امور سیاسی به تاریخ ۵ اسفندماه ۱۳۰۸ فوری و محرمانه است وزارت جلیله جنگ در جواب مرقومه نمره ۹۲۸۰ دائر به نصب بیرق از طرف انگلیسها در جزیره تمب و ابوموسی، سواد مراسله اعتراضیه که به وزیرمختار انگلیس نوشته شده، لفاً برای استحضار آن وزارت جلیله ارسال میشود. امضاء [محمدعلی فرزین، وزیرامورخارجه] **** سواد مراسله وزیر امورخارجه به وزیرمختار انگلیس ۵...
سه شنبه ۸ مهر ۱۲۹۷ لورنس و سربازان عربش در کنار نیروهای ژنرال سر ادموند آلنبی در دمشق رژه رفتند.
در سالهای پایانی رژیم پهلوی، آشنایی سیدعلیاکبر ابوترابی با سیدعلی اندرزگو فصل تازهای از مبارزات سیاسی و فعالیتهای مسلحانه او را رقم زد. این آشنایی که در سال ۱۳۴۹ در خانه «آقا باقر نجار» در تهران شکل گرفت، به نقطه عطفی در همکاریهای عملیاتی و سازماندهیشده میان آن دو تبدیل شد. ارتباط نزدیک و اعتماد متقابل، هرچند زمینه دستگیری موقت ابوترابی توسط ساواک را فراهم کرد، اما نتوانست...
ضاحیه روزهای دشوار بسیاری را پشت سر گذاشته است؛ کوچههایی که با بمبهای رژیم صهیونیستی لرزیدند، خانههایی که بر سر خانوادهها فروریختند و کودکانی که میان آوار، با زخم و وحشت قد کشیدند. در آن روزها نام سیدحسن نصرالله بیش از هر چیز، امید میبخشید؛ صدای او همچون سپری بر دلها مینشست و مردم در انتظار دوباره شنیدنش بودند. اما ناگهان خبر شهادت سید شرایط را دگرگون کرد و ضاحیه در سکوتی سنگین فرو رفت؛ گویی سایهای که سالها بر سر شهر گسترده بود، از میان برداشته شد.
«از روز اول که من یادم است -شماها جوانید یادتان نیست- از روز اولی که رضاشاه کودتا کرد، کودتایی بود که با دست انگلیسها بود! خود انگلیسها هم بعد از اینکه این رفت، در رادیو دهلی گفتند که (من خودم شنیدم) ما رضاشاه را آوردیم، و لیکن خیانت کرد، بردیمش!»(امام خمینی(ره)؛ ۱۹ مهر ۱۳۵۷) «وقتی اصل آقای شاهش[محمدرضا پهلوی] را میبینی، آن را هم متفقین اینجا گذاشتند. خودش گفت این را که «متفقین صلاح...
روزنامه اطلاعات؛ ۹ مهرماه ۱۳۲۰ گزارش وینستون چرچیل نخستوزیر انگلیس درباره اوضاع ایران پس از شهریور ۱۳۲۰
در بحرین به اتباع ایران اخیراً شروع به تضییقات شده است. مسافرین ایرانی که با کلاه لبهدار[=کلاه پهلوی] و تذکره ایرانی به آنجا میروند مانع ورود ایشان میشوند و به آنها تکلیف میکنند که باید تذاکر آنها به ویزای یکی از قونسولگریهای انگلیس در بنادر خلیجفارس برسد.
: همسویی رضاشاه با تکاپوی صهیونیستی در ایران و مساعدت و همکاری او با کانونهای یهودی و صهیونی در مسیر فراهمسازی زمینهها برای برپایی دولت صهیونیستی، از فرازهای حساس و اسرارآمیز تاریخ معاصر ایران است. خدمات شایان توجه رضاشاه به آرمان صهیونیسم و مساعدت و همکاری همهجانبه او با حرکتهای صهیونیستی در ایران، آنچنان جایگاهی نزد رهبران و کانونهای صهیونیستی داشت که تاریخنگاران و...
