اشاره

 «پیمان سعدآباد» عنوان قراردادی است که در ۱۷ تیر ۱۳۱۶ در کاخ سعدآباد تهران، میان چهار کشور ایران، عراق، افغانستان و ترکیه به امضا رسید. این پیمان از جمله قراردادهایی است که انعقاد آن به درخواست انگلستان بود. در آن زمان انگلستان و امریکا، با ادعای اوجگیری خطر نفوذ کمونیسم، در تلاش بودند تا برای حفظ مستعمرات خود، دولت‌های آسیایی خط مقدم جبهه شوروی را در یک خط کمربندی دفاعی قرار دهند. پیمان سعدآباد نه تنها منشاء خدمتی به مردم و کشور ایران نبود بلکه به خاطر از دست رفتن بخشهایی از آرارات در غرب کشور و محدود شدن اختیارات ایران در امر کشتیرانی در اروندرود که از پیامدهای این قرارداد بود، باید از آن به عنوان برگ دیگری از سلسله خیانتهای خاندان پهلوی به مردم ایران و به تاریخ کشورمان یاد کرد.

«گذرستان» حاضر به بررسی «پیمان سعدآباد» و تبعات آن پرداخته است.