رضاشاه مسحور آتاتورک شده است
وزارت امور خارجه
دفتر محرمانه
ترجمه روزنامه «هند» [چاپ] کلکته مورخه 23 مارس 1936 (3 فروردین 1315)؛ نقل از روزنامه [آلمانی] برلینر تاگ‌بلات
رضاشاه، مسحور مصطفی کمال* شده
ریشه‌دوانی [افکار و عقاید] مصطفی کمال در ایران خیلی خطرناک است. این شخص پادشاه افغانستان[=امان‌الله خان] را به خاک خود دعوت کرد و گفت چون ملت اسلامی باید به اوج کمال برسد، لهذا همان طور که من در کشور ترکیه جدیت کردم، شما هم در مملکت خود اقدام و به اصلاحات لازمه بپردازید. اما چون افاغنه مردمان زیرکی بودند و یقین داشتند ترویج اصلاحات اروپایی در مملکت افغانستان مضر خواهد بود، لذا امان‌الله را از افغانستان خارج کردند.
اینک شکار تازه مصطفی کمال، رضاشاه است که خاطرش را به جهاد [با اروپایی‌ها] تشویق کرده و چون رضاشاه مرد زرنگی نیست، لهذا ملتفت نمی‌شود که در این عصر حاضر، جنگ با اروپایی‌ها خطرناک و تباه‌کننده است. رضاشاه یک مرد نظامی عادی و مصطفی کمال هم دارای جنون روحانی[=روحی] است و تمام افکارش به رضاشاه سرایت کرده [به طوری] که [رضاشاه] عیناً نقشه مشارالیه را تعقیب می‌کند. قرآن و شمشیر را در ایران به کار انداخته. علما و مجتهدین را تلف کرده، و مردم را مجبور می‌کنند قرآن را به زبان فارسی تلاوت کرده و تاریخ اسلام را در مدارس فراگیرند. دوشیزگان را فنون جنگی می‌آموزند و کوشش دارند صنایع مملکتی را توسعه داده، پولی تهیه کنند، [و] ملزومات قشونی[=نظامی] فراهم نمایند.
------------------------------------------------------------------------------------------------
* مصطفی کمال پاشا (آتاتورک)
نظرات