آرمان های انقلاب اسلامی ایران و درد ناشناخته ماندن
مهمترین آسیب های که انقلاب اسلامی ایران با آن مواجه بوده و هم اکنون هم هست یکی این است که دیدگاه ها و ارزش ها، متن و محتوی انقلاب، به نسل های بعد معرفی نشده است.
شما جایگاه انقلاب اسلامی را در دنیای امروز چگونه ارزیابی می کنید؟
انقلاب اسلامی طبیعتا در جهان از این نظر مورد توجه قرار گرفت که در یک جهان دوقطبی ناشی از مدرنیته که درجهان به ویژه بعد از خاتمه جنگ دوم جهانی مسلط شده بود و جهانیان پذیرفته بودند که در یک چهار چوب سکولار و مدرن سیاست و امور بین المللی را تعقیب بکنند بحث رئالیست و محوریت قدرت و مساوی بودن قدرت با حق در جهان پذیرفته شده بود در چنین فضای انقلاب اسلامی پیروز شد و این پیروزی یک خط بطلانی کشید بر دیدگاهی که قدرت و ثروت را مبنای حق می دانست در عین حال مسائلی همچون مدرنیته به هم نظام های ناشی از مدرنیته مانند دموکراسی، سرمایه درای، لیبرالیسم و .... چالش کشیده شد درواقع به دنبال جایگزین های برتر و بهتر از وضعیت موجود بود یعنی به دنبال حاکمیت ارزش های الهی بر ایران و جهان بود به همین خاطر هم در بعد بین المللی انقلاب اسلامی مورد توجه قرار گرفت و هم در عرصه داخلی به دلیل اینکه نظام جمهوری اسلامی حاکمیت پیدا کرد بعد از یک گستره چند هزار ساله ما در کشورمان شاهد حکومتی بودند که مردم نقش موثری در شکل گیری آن داشتند.یعنی یک کشور غیر سلطنتی با مشارکت مردم شکل یافته بود که در طول تاریخ ایران بی سابقه بود.
نظر شما درباره آرمان های انقلاب اسلامی و بازتاب این آرمان ها در زندگی حاضر ما چیست؟
آرمان های انقلاب اسلامی چند دسته بودند یک دسته آرمان های طولانی مدت و دراز مدت بودند که مهمترین آنها زمینه سازی برای ظهور بود اینکه ما بتوانیم بر اساس آن رهیافت دینی که تشیع و اسلام ناب ارائه می کند بتوانیم جهان و بشریت را آماده کنیم برای حکومت جهانی حضرت حجت که این موضوع خود یک راهبرد دراز مدت است.طبیعتا ما راهبردهای میان مدت هم داریم مانند وحدت جهانی مستضعفین علیه مستکبرین و آرمان های کوتاه مدتی هم داریم مانند و آرمان های کوتاه مدتی هم داریم مانند کشور و ما جامعه ما بتواند به یک وضعیت با ثبات و مناسبی از نظر سیاست، اقتصاد، فرهنگ و سایر موارد داخلی برسد.این مسائل گفته شده را میتوان مجموع آرمان های انقلاب دانست که هر کدام در یک مقطع زمانی خاص مورد توجه قرار میگیرند.ما درباره کشور خودمان به دنبال یک استقلال همه جانبه، حاکمیت ارزش ها و تحقق حاکمیت درعرصه جامعه و سیاست، همچنین مردم رای و دیدگاه هاشان محترم و موثر باشد هستیم.
در این چند سال آیا ما تونسته ایم آنگونه باید و شاید به این آرمانها نزدیک شویم یا نه در این دچار مشکلاتی هستیم اگر اینگونه است نظر شما چیست؟
برحسب اینکه ما با این آرمان ها با چقدر خود باوری و نگاه منطقی و علمی روبه روشدیم این آرمانها توانسته ان به بار بنشینند یا نه یعنی هر چه قدر که با آگاهی با عقلانیت با خودباوری به سراغ این آرمان ها رفتیم توانسته ایم به شکل قابل توجهی این آرمان ها را محقق کنیم اما در جاهایی که احساسی، عاطفی و بدون خودباوری رفتیم سراغ این آرمان ها رفتیم دست خالی برگشتیم و آن آرمانها محقق نشده است برحسب اینکه ما چگونه سراغ این آرمان ها رفتیم کارنامه متفاوتی داریم .
یعنی نظر شما است که ما در برخی از این آرمان ها موفق عمل کرده ایم اما در برخی نه؟
ببینید مثلا در مسئله استقلال در فضای سیاسی کشور توانسته ایم صد در صد مستقل باشیم ولی از لحاظ فرهنگی و فکری و تکنولوژیکی هنوز به استقلال نرسیده ایم و طبیعتا هم در حال آسیب دیدن هستیم آرمان های انقلاب در این حوزه ها محقق نشده اند جامعه هم در این عرصه ناراضی است.
همانطور که مستحضر هستید ما هم اکنون در آستانه سی و پنجمین سال پیروزی انقلاب اسلامی قرار داریم شما به عنوان یک محقق حوزه انقلاب، انقلاب اسلامی ایران را متوجه چه آسیب های می بینید؟
مهمترین آسیب های که انقلاب اسلامی ایران با آن مواجه بوده و هم اکنون هم هست یکی این است که دیدگاه ها و ارزش ها، متن و محتوی انقلاب، به نسل های بعد معرفی نشده است.تبیین علمی و معقول نشده اند در غالب یک اثر فاخر و هنری و اصیل معرفی نشده اند و به همین خاطر او ارزش ها، اهداف و افراد ناشناخته مانده اند و حتی مورد بی مهری قرار می گیرند این یکی از آن آسیب های جدی است به همین دلیل به نام انقلاب خیلی ها سوء استفاده کرده اند خیلی ها از تنور انقلاب برای خودشان نان پخته اند برای خودشان زندگی دنیای فراهم کرده اند و مردم و جامعه را به انقلاب بدبین کرده اند اینها افرادی هستند که سر سفره انقلاب نشسته اند و به نفع خودشان بهره برده اند و این هم دلیلش این است که انقلاب شناخته نشده است دقیق معرفی نشده است اگر انقلاب دقیق معرفی شود این افراد نمی توانند سر سفره انقلاب بنشینند و سوء استفاده کنند.
آقای کوشکی با سپاس فراوان از لطف شما در نهایت اگر نکته ای خاصی درباره انقلاب اسلامی ایران به ذهنتان می رسد اشاره بفرمایید.
انقلاب خیلی ناگفته دارد تا به حال شاید ما از 100 درصد 1 الی 2 درصد را گفته باشیم و قطعا 98 درصد نکات و مسائل پیرامون انقلاب در حاله ای از ابهام قرار دارد و به همین خاطر نیاز جدی داریم که برای شناخت انقلاب تلاش کنیم به ویژه تلاش روش مند، علمی و محققانه و بعد آن دستاوردها رو در قالب های هنری فاخر و ارزنده به جامعه معرفی کنیم که یک مقدار از این مهجوریت شناخت انقلاب خارج شویم و بدانیم افرادی که درانقلاب بودند چه کسانی بودند و چه دغدغه ها و درخواسته ای داشتند.
مرکز اسناد انقلاب اسلامی
نظرات