ملا محمد کاظم خراسانی مشهور به آخوند خراسانی

ملا محمدکاظم خراسانی (۱۲۵۵-۱۳۲۹ق)، معروف به آخوند خراسانی از مراجع تقلید و اصولیان امامی قرن چهاردهم قمری، مؤلف کتاب مهم کفایة الاصول و از حامیان اصلی نهضت مشروطه ایران بود. او مشروطه را وسیله‌ای برای جلوگیری از ظلم و ستم به مردم می‌دانست و شرکت در این جنبش را بر همه مسلمانان واجب می‌شمرد. آخوند پس از به توپ بسته شدن مجلس در ۲۳ جمادی‌الاول ۱۳۲۶ق توسط محمدعلی شاه، حکم به جهاد و مبارزه داد.

آخوند خراسانی در برگزاری جلسات درس، بسیار جدّی بود و با هیچ عذری درس خود را تعطیل نمی‌کرد؛ حتی در ماجرای شیوع وبا در نجف، که بیشتر درس‌های حوزه تعطیل شد، درس خود را حتی در روز درگذشت سه تن از نزدیکانش، تعطیل نکرد. در برخی از سال‌ها که در نیمه نخست رجب برای زیارت به کربلا می‌رفت، در همانجا نیز درس دایر می‌کرد و در ماه رمضان نیز که درس‌های متداول حوزه تعطیل بود، مباحثی مانند اصول عقاید یا اخلاق تدریس می‌کرد.

آخوند خراسانی درس فقه را به زبان فارسی و درس اصول فقه را به زبان عربی می‌گفت. آخوند از موفق ترین استادان تاریخ حوزه های علمیه شیعه است که شمار شاگردانش را تا سه هزار نفر نوشته اند و صدها مجتهد در درس او تربیت یافتند که نام برخی از آنها از این قرار است :

میرزا محمدحسین نائینی،سید ابوالحسن اصفهانی، حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی، حاج آقا حسین قمی، شیخ محمد حسین کاشف الغطاء، شیخ محمد حسین غروی اصفهانی، آقا ضیاء عراقی، میرزا جوادآقا ملکی تبریزی، سید احمد کربلایی، سید علی آقا قاضی، شیخ محمد علی شاه آبادی، شیخ عبدالکریم حائری یزدی، سید محمدتقی خوانساری، سید صدر الدین صدر، شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی، سید عبدالله بهبهانی، شیخ عباس قمی، شیخ محمد جواد بلاغی، سید محسن امین عاملی، سید ابوالقاسم کاشانی، سید حسن مدرس، سید عبدالهادی شیرازی، سید محمود شاهرودی، سید محسن حکیم، سید احمد خوانساری، میرزا احمد کفایی، آقا نورالدین عراقی، سید جمال الدین گلپایگانی، شیخ علی زاهد قمی، آقا نجفی قوچانی، آقا بزرگ تهرانی.

او در سال ۱۳۲۹ق، در ۷۴ سالگی، درگذشت. برخی مرگ او را مشکوک دانسته‌اند.