مشروطه
بحرانهای داخلی و راهزنیهای ایلات بهانههای لازم را به دست انگلیس داد تا منطقه جنوب را به عنوان آرام ساختن محیط تجاری و در باطن برای حفاظت از منافع نفتی خود جولانگاه قشون هند انگلیس قرار دهد. یادداشت انگلیسیها در عثمانی بازتابی نامطلوب داشت. کمیته سعادت استانبول شکایت به نزد مراجع برد. بزودی تلگرامهای اعتراضآمیز به سفارتهای عثمانی، فرانسه، انگلیس، بلژیک،...
بسم الله الرحمن الرحیم من به اتفاق مرحوم والدم آیتاللّه حاج میرزا عبدالحسین نجفى برادرزادة مرحوم آیتاللّه حاجآقا نورالله نجفى، بارها به منزل عموى بزرگ خاندانمان مىرفتیم. مرحوم حاجآقا نوراللّه بهخاطر علاقه و عشق شدیدى که به مرحوم آیتالله آقانجفى داشتند، به خاندان و اولاد و نوههاى ایشان احترام زیادى مىگذاشتند و با آنکه مرحوم پدرم در سنین جوانى بودند بخاطر شخصیت خودشان و...
: یکی از نکات بسیار مهمی که مورد توجه تحلیلگران بحث انقلاب اسلامی قرار گرفته، بحث رهبری امام خمینی قدسسره میباشد. بسیاری از این تحلیلگران به دلیل وجود مشکلات مبنایی و معرفتی نسبت به مبانی این حرکت و فهم ناقص از آن، با ادعای مبهم بودن و آرمانی بودن طرح حکومت اسلامی که به عنوان غایت انقلاب مطرح میشد، آن را یک حرکت پوپولیستی دانستهاند. نویسنده در این مقاله با بررسی تطبیقی اهداف...
: مشروطیت تحولى بود که بخش عمده آن به واسطه نارضایتى اقتصادى طبقاتى از جامعه از وضع موجود شکل گرفت. به همین خاطر در بررسى انگیزه هاى این حرکت مطالبه بهبود اوضاع اقتصادى را نیز برشمرده اند.[1] عجیب نیست که پا به پاى تحولات سیاسى، سخن از اصلاحات اقتصادى به میان آمده و انتظار به سامان شدن نظام اقتصادى و معیشتى مردم به شدت بالا گرفت. علاوه بر آن مشروطیت مشارکت مردم در ابعاد...
اگر هدف تاریخ به اعتبار «فاعتبروا یا اولى الابصار» روشن نمودن زوایاى پنهان و تاریک باشد تا وجدان خفته ملتى را بیدار نماید، این رسالت بر عهده پژوهشگران و محققان است. مشروطیت را مىتوان نخستین گام عینى و عملى توسعه گرایى ایران دانست. تحولات اجتماعى معمولاً «جامعه محور» یا «نخبه محور» هستند. از جلوه هاى مهم تاریخ، یکى هم شناخت شخصیتهاى دینى، سیاسى و اجتماعى...
امام خمینی(س) وجود برخی از ماده های مندرج در قانون اساسی مشروطه، مانند لزوم حضور پنج مجتهد به عنوان ناظر در مجلس شورای ملی را فرصتی برای اجرای حداقلی از قانون های اسلام می دانستند که هیچ گاه عملی نشد
روز ۲۵ آبان ۱۲۹۳ ستارخان قهرمان ملی عصر مشروطه پس از 4 سال بیماری و مبارزه با مرگ، سرانجام در 48 سالگی چشم از جهان فروبست. مطالعه زندگی پرنشیب و فراز ستارخان میتواند محققان و پژوهشگران را با علل دشمنی بعضی سیاسیون با مشروعیت مشروطه آشنا سازد. در صدر نهضت مشروطه، کم نبودند کسانی که به دلیل تلاش برای اسلامی نگاه داشتن یا اسلامی کردن فضای نهضت، با ترور از میدان بهدر شدند. ستارخان را میتوان یکی...
پس از امضای فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه در مرداد ۱۲۸۵ ش یک مجلس موقت تحت عنوان مجلس مؤسسان برای تدوین نظامنامه انتخابات مجلس ملی در تهران گشایش یافت. نمایندگان آن عمدتاً تجار، روحانیون، و رؤسای اصناف بازار تهران بودند. بر اساس این قانون انتخابشدگان به شش طبقه تقسیم میشدند: شاهزادگان قاجار، روحانیون، اشراف، تجار، صاحبان سرمایه، صنعتگران و پیشهوران. انتخابشوندگان شامل ۱۵۶...
مرحوم آیتالله مازندرانی ۱۴ ماه پس از شهادت شیخ فضلالله، رنجنامه پرسوزی را به یار و همرزم شیخ محمد خیابانی در تبریز نوشت؛ وی وقایع پایانی مشروطه را «آنچه خواستیم، نشد و شد آنچه نخواستیم» معرفی کرد. چهارم ذیالحجه سالروز بزرگ عالم شیعه و یکی از مثلث علمای نجف در جریان مشروطیت، آیتالله شیخ عبدالله لاهیجی معروف به آیتالله مازندرانی است. وی در سال ۱۲۵۶ هجری قمری در شهر...
آیت الله ملا عبدالله لنگرودی مشهور به مازندرانی یکی از مفاخر عالم اسلام، فقیه، عارف، مجاهد خستگی ناپذیر و از شاگردان میرزا حبیب الله املشی است که در انقلاب مشروطه نقش برجسته ای داشته است.
یکی از سه مرجع مشهوری که مشروطه را امضاء نمودند، شیخ عبدالله مازندرانی است. ایشان بیشترین دوره رهبری نهضت مشروطه را نسبت به سایر رهبران روحانی این نهضت به عهده داشته است و در طول 7 سال زعامت نهضت مشروطه خدمات بسیاری در راه نفی استبداد داخلی و طرد استعمار داخلی انجام داده است. به ویژه پس از رحلت آخوند خراسانی در سال 1329 ق. ایشان به مدت یک سال به تنهایی رهبری نهضت را به عهده داشت و منشاء خدمات فراوانی شدند. این مجتهد مجاهد در سال 1330ق. (آبان 1291ش.) در نجف وفات یافت و در نجف حرم امیرالمومنین (ع) به خاک سپرده شد.
لنگرود از شهرهاى کهن استان گیلان است که در شرق رشت و در کرانه دریاى نیلگون خزر واقع شده است. دهستان دیوشل، واقع در 6 کیلومترى جنوب شرقى این شهرستان و مسیر جاده اصلى لنگرود-لاهیجان، جاذبه هاى طبیعى خاصى از لحاظ معمارى (سقف شیروانى پوشیده از سفال) دارد. عالمان زیادى از این قریه برخاسته اند که اسامى برخى از آنان با پسوند دیوشل در کتب به ثبت رسیده است.[1] یکى از برجسته ترین عالمان این دیار آیت الله حاج شیخ...
آیت الله عبدالله مازندرانی فرزند محمد نصیر طبرسی یکی از مراجع و رهبران عصر مشروطیت ایران در سال 1256 ق در شهر بارفروش (بابل) پا به عرصه وجود نهاد. پس از فراگیری دوره مقدماتی ایران را برای ادامه تحصیل به مقصد عراق ترک گفت و در نجف و کربلا از محضر درس بزرگانی چون فاضل ایروانی، میرزا حبیب الله رشتی، شیخ مهدی کاشف الغطاء، حاج شیخ مرتضی انصاری و حاج شیخ زین العابدین مازندرانی کسب فیض نمود و به درجه اجتهاد...
با اینکه حضرت امام در آغاز زعامت مراجع ثلاث حدوداً در سن 34 سالگی اند، ولی از موقعیت علمی و جایگاه شخصیتی و اجتماعی بالایی برخوردار بودند و ارتباط نزدیکی با آیات ثلاث داشتند. عنوان مراجع ثلاث (سه گانه)، عنوانی است که در تاریخ معاصر ایران در دو دوره تاریخی به کار رفته و شهرت یافته است؛ یکی در مقطع تاریخی مشروطه که «مراجع ثلاث یا آیات ثلاث یا ارکان ثلاثه» عنوانی بود که به حضرات آیات؛...
باقر خان متولد 1240 خورشیدی ، فرزند حاج رضا بنّا و شغل وی بنایی بود، ولی در جریان مشروطیت به مجاهدین پیوست. ریاست مجاهدین محله خیابان تبریز را بهعهده داشت. پس از به توپ بستن مجلس، به دستور انجمن ایالتی همراه با ستارخان به جنگ مسلحانه با قشون دولتی که تبریز را در محاصره داشت، پرداخت. همزمان با او، ستارخان در محله امیرخیز، محله دیگر تبریز، با قوای دولتی جنگ میکرد. در اثر همکاری او با ستّارخان...
جنبش مشروطه هر چند ریشه غربی داشت ولی تعدادی از بزرگترین مجتهدان دوران مشروطیت، تفسیری متناسب با آموزههای دینی و بومی عصر خود را از مشروطه ارائه دادند و کوشیدند آن را به کرسی بنشانند. آخوند ملامحمد کاظم خراسانی (1255 ـ 1329ق)، حاج میرزا حسین تهرانی (متوفی 1326ق)، آقا شیخ ملاعبدالله مازندرانی (1259 ـ 1331ق) در نجف، حاج آقا نورالله اصفهانی و آقا نجفی اصفهانی در اصفهان، و عبدالحسین لاری در فارس و شیخ...
حجتالاسلام والمسلمین دکتر علی احمدیخواه کوهنانی، استاد تاریخ و اندیشه معاصر مسلمین و از شاگردان مرحوم حجتالاسلام علی ابوالحسنی منذر است. از جمله کتابهای وی در مورد تاریخ مشروطه میتوان به «مشروطه از قم تا قلهک، روندها و جریانها»، «مشتی از مزخرفاتِ مطبوعات و مکتوباتِ مشروطه (کفریات)»، «شیخ فضلالله نوری از زبان خویش و غیر» و «زندگی، زمانه و عملکرد...
جناب آقاى حقانى، مطلع شدیم در روزهاى هفدهم و هجدهم مردادماه 1384 همایشى تحت عنوان «تبیین آراء و بزرگداشت هشتادمین سالگرد نهضت شهید آیت الله حاج آقا نورالله نجفى اصفهانى» از سوى حوزة علمیه اصفهان، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران و سازمان فرهنگى تفریحى شهردارى اصفهان و دفتر نماینده محترم ولى فقیه در استان چهارمحال و بختیارى برگزار خواهد شد. لطفا اهداف همایش و برنامه هاى...
حاج آقا نورالله در سال 1287ه . ق در اصفهان متولد شد. پس از آموختن مقدمات علوم دینى به عتبات عالیات رفت و در محضر علمایى چون آیت الله میرزا حبیب الله رشتى و آیت الله میرزا حسن شیرازى تلمذ کرد و به درجه اجتهاد رسید.[1] وى از علماى روشنفکر، صاحب نفوذ و متمول اصفهان بود که در دو جبهه به مبارزه با مظاهر استبداد و استعمار برخاست. او در سال 1323ه . ق در جریان جنبش مشروطه و مهاجرت کبرا به جمع مهاجرین و...
اندیشه مردم سالارى دینى ولو در اواخر قرن بیستم توسط امام خمینى)ره( صریحاً طرح شد و توسط شاگرد ایشان آیت الله خامنهاى تبیین شد؛ اما این اندیشه یک دفعه ایجاد نشد بلکه ریشههاى آن را مىتوان در اندیشه سیاسى علما خصوصاً از زمان مشروطه دنبال کرد؛ که یکى از کسانى که در این خصوص گام برداشته حاج آقا نورالله مىباشد. این مقاله سعى دارد تا بررسى اندیشه سیاسى حاج آقا نورالله تا پرده از این مسئله بردارد. براى این منظور ابتدا دموکراسى به صورت عام تعریف شده و سپس رابطه اسلام و دموکراسى، سپس معنا و مفهوم مردم سالارى دینى، موارد افتراق مردمسالارى دینى با دموکراسى غربى از منظر حاج آقا نورالله مورد بررسى قرار گرفته است در بخش بعدى مقاله بعضى از نکات کلیدى دموکراسى همانند آزادى و مساوات و همچنین منشاء مردم سالارى دینى و تلفیق دین و سیاست و به صورت نظرى و عملى از منظر ایشان بررسى شده است.