به مناسبت فرا رسیدن ایام دهه فجر 1399

تسلیحات آمریکایی در ارتش پهلوی دوم

برداشت آزاد از کتاب صعود چهل ساله نوشته سید محمدحسین راجی و سید محمد رضا خاتمی

قوای نظامی هر کشور ستون اقتدار مردم و حکومت تلقی می شود. حکومت پهلوی با خرید انواع تسلیحات غربی، به ویژه از آمریکا، سعی در تقویت نیروی نظامی ایران داشت؛ ولی در واقعیت، غربی ها با فروش انواع سلاحهای خود با چند برابر قیمت به ایران، قصد به تاراج بردن ذخایر این ملت را داشتند و از سویی دیگر، آنها ایران را انباری از مهمات کرده بودند و در مواقع مختلف، بدون اجازه ایران، از آنها استفاده می کردند. برای نمونه، ملکه پهلوی دراین باره گفته است:

یک روز محمدرضا که خیلی ناراحت بود، به من گفت: «مادرجان، مرده شور این سلطنت را ببرد که من شاه و فرمانده کل قوا هستم، ولی بدون اطلاع من، هواپیماهای ما را برده اند ویتنام! آمریکاییها که از قدیم در ایران نیروی نظامی داشتند، هر وقت احتیاج داشتند بدون هماهنگی ایران از تجهیزات نظامی در مراکزی که مربوط به ایران نبود استفاده میکردند رفتار تحقیرآمیز قدرت های جهانی با پهلوی؛ ازجمله حضور سران متفقین در دوران جنگ جهانی دوم در تهران بدون اطلاع به محمدرضا شاه و مسئولین ایرانی نمونه های دیگری از تحقیر شاه ایران و مداخله در امور کشور محسوب می شد. مستشاران آمریکایی همچنین از پایگاه های ایران و امکانات ایران با صلاحدید خود استفاده می کردند. حالا بماند که چقدر سوخت مجانی می زدند و اصلا کل بنزین هواپیماها و سوخت کشتی هایشان را از ایران می بردند. ( خاطـرات تاجالمــــــلوک، ص387 ). درباره گران فروشی تجهیزات نظامی به ایران سدالله علم در خاطراتش می نویسد:  هر هواپیما ۶/ ۵میلیون دلار است، چطور آن را به ۱۸ میلیون دلار افزایش دهند؟!..» در پاسخ گفتم: «همان کاری که درمورد ناوشکن های اسپروانس کردند: ۶ فروند این کشتی ها ۲۸۰ میلیون دلار برآورد شده بود؛ اما ما مجبور شدیم ۶۰۰ میلیون دلار بپردازیم. به نظر می رسد که پنتاگون در بالاکشیدن مابقی ناچیز درآمد نفتی ما وقت را تلف نمی کند.»" ( گفت وگوهای من با شاه، ج۲، ص۸۱).

و یا ژنرال ویلیامسون، رئیس هیئت مستشاران نظامی آمریکا در ایران، در پایان مأموریت دوساله خود می گوید: این دو سال ۱۹۷۱تا۱۹۷۳م، به نظرم دویست سال طول کشید که در این مدت، درمورد ۷۰۰ قرارداد به ارزش تقریبی ۴ میلیارد دلار مذاکره کردم... ایران مرکز معامله خوبی بود. این کشور بوفه بازرگانان نام گرفته بود. این بوفه بسیار بسیار خوب بود و منافع تجاری در آن فوق العاده بود  ( .جیمـز بیـل، عقـاب و شـیر، ص327 ).

مایکل لدین نیز نوشته است: «در برابر هر دلاری که ایالات متحده برای خرید نفت ایران خرج می کرد، ایرانی ها دو دلار برای خرید تجهیزات نظامی و سایر کالاها به ایالات متحده برمی گرداندند.» ( مایکل لدین و ویلیام لوئیس، کارتر و سقوط شاه، ص۳۰ ) .

حکومت پهلوی مخارج خود و کشور را از راه فروش نفت خام تأمین می کرد؛ از این رو به قیمت نفت و افت و خیز بازارهای جهانی به شدت وابسته بود.