ادبیات دفاع‌مقدس کارآمدترین گونه ادبی برای ادبیات مقاومت است

مهدی کاموس، عضو کارگروه ادبیات داستانی دومین جشنواره کتاب سال مقاومت بین‌الملل اسلامی(جایزه ادبی شهید‌ آوینی) معتقد است: ادبیات دفاع مقدس به عنوان اصلی‌ترین و مهم‌ترین زیرشاخه ادبیات مقاومت بهترین و کارآمدترین گونه ادبی برای طرح مقاومت است.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مهدی کاموس در گفت‌ و گو با ستاد خبری جایزه ادبی شهید آوینی اظهار کرد: ادبیات دفاع مقدس به عنوان اصلی‌ترین و مهم‌ترین زیرشاخه ادبیات مقاومت بهترین و کارآمدترین گونه ادبی برای طرح مقاومت است اما نه به شیوه جزیی‌نگر، تقلیدی و تکراری که در ادبیات داستانی دفاع مقدس مشاهده می‌کنیم. عظمت مقاومت مردم ایران در برابر هشت سال تجاوز و فشار بین‌المللی که از سوی بیش از 50 کشور وارد می‌شد، به سادگی در قید کلام و گونه‌های ادبی نخواهد آمد مگر این‌که پدیدآورندگان مانند رزمندگان، جهاد کنند.

وی درباره وضعیت آثار بررسی شده در حوزه ادبیات داستانی کتاب مقاومت اظهار کرد: واقعیت این است که انتظار و ذوق ادبی جامعه از آثار حوزه مقاومت بالاست. در حوزه تالیف، بیشتر شاهد بُن‌مایه‌ها و فرم‌های تکراری در داستان کوتاه یا رمان هستیم و سطح کلی آثار را باید متوسط ارزیابی کرد. اما در حوزه ترجمه، انتخاب‌ها از ظرفیت جهانی ادبیات مقاومت قابل توجه‌اند؛ مانند آن‌چه درباره مقاومت ملی مردمان گواتمالا، فلسطین یا الجزایر انتخاب و ترجمه شده است.

این پژوهشگر حوزه ادبیات انقلاب اسلامی در پاسخ به این سوال که «موضوع آثار تا چه اندازه به ادبیات مقاومت نزدیک بود؟» گفت: در حوزه ترجمه بیشتر آثار با موضوع مقاومت ارتباط مستقیم دارند اما در حوزه تالیف، آثار به وسیله موضوع‌های تاریخ، انقلاب اسلامی و دفاع‌مقدس به‌گونه‌ای با مقاومت مربوط می‌شوند.

وی درباره روند برگزاری جشنواره افزود: روند کلی فراخوان، گردآوری آثار و تشکیل گروه‌های داوری منطقی و قابل قبول است. همچنین سعه صدر مدیران و دست‌اندرکارن جشنواره در تعامل با گروه داوران و احترام به رأی آن‌ها به انتخاب مناسب و اعتبار جشنواره افزوده است.

کاموس در توضیح این‌که «آیا جشنواره می‌تواند گامی در راستای معرفی ادبیات مقاومت به مخاطبان داخلی و خارجی بردارد یا خیر؟» گفت: بی‌تردید هر جشنواره‌ای به طرح بیشتر موضوع جشنواره می‌پردازد. اما سوگیری و عملکرد مدیران جشنواره و اعتبار داوران و نحوه چینش آن‌ها و حاشیه‌های هر جشنواره مانند برگزاری نشست‌های تخصصی، مصاحبه‌های تخصصی و پوشش فراگیر و موثر رسانه‌ای، در معرفی موضوع جشنواره بسیار مهم و تعیین‌کننده هستند. برگزاری مستمر جشنواره با موضوع مقاومت پاسخ به نیازی بود که امیدوارم ثمراتش در دهه آینده مشاهده شود.

وی ادامه داد: به این دلیل که رویکرد کلان‌نگر این جشنواره به پدیدآورندگان یادآوری می‌کند که برای جهانی شدن فرهنگ ایثار و مقاومت باید جهانی فکر کرد اما ملی و بومی نوشت و تولید کرد؛ روشن است که در این‌جا جهانی اندیشیدن به معنای غربی یا شرقی فکر کردن نیست بلکه منظور، یافتن راه‌هایی برای درک عمومی و جهانی بُن‌مایه‌های فکری و دستاوردهای فرهنگی ملی و بومی است. این راه برای هر ملتی یا پدیدآوردنده‌ای منحصربه‌فرد است. چنان‌که می‌بیینیم به طور مثال «چینوا آچه بی»، «آستوریاس»، «شهید غسّان کنفانی» یا «احلام مستغانمی» در بیان مقاومت مردمان کنگو گواتمالا، فلسطین و الجزایر هرکدام راهی را یافته‌اند.