دلیل سکوت امام در باره حادثه «سیاهکل» چه بود؟

بعد از سرکوب مردم در حماسه سال 42 عده ای از جوانان مسلمان از یک طرف و عده ای از مارکسیست مائوئیست1 ها و مارکسیست لنینیست ها که روشهای مسلمانان مبارز و نیز مبارزه مسالمتآمیز جبهه ملی و حزب توده را با رژیم شاه نمی پسندیدند با عضو گیری بین دانشجویان، گروههایی کوچکی را تشکیل دادند تا تجربیات چین، ویتنام، کوبا، الجزایر... را در مبارزات مورد مطالعه قرار دهند و سالها بعد به این نتیجه رسیدند که باید به مبارزه مسلحانه روی آورند که بعدها مارکسیست ها با نام سازمان چریک های فدایی خلق اعلام موجودیت کردند. این سازمان کوچک به دو تیم شهری و روستایی تقسیم شد. بخش روستایی در 15 شهریور 49 ابتدا در دره مکار اطراف چالوس مستقر گردید و سپس جنگلهای گیلان را که از پوشش خوبی برخوردار بود و نیز برخی مردم آن محل از سوابق نهضت جنگل با اطلاع بودند انتخاب کرد. اما یکی از هواداران فداییان بنام هادی بنده خدا لنگرودی توسط ژاندارمهای شهرستان سیاهکل در اواسط بهمن ماه دستگیر شد و چریکهای فدایی از اینکه ممکن است اطلاعات آن سازمان توسط او که حتما زیر شکنجه قرار خواهد گرفت لو برود، شامگاه جمعه ۱۹ بهمن به آن پاسگاه حمله نمودند.
متعاقب این حمله شاه برادر خود را در راس یک قوای نظامی سنگین شامل کوماندو، پرسنل شهربانی و افراد ژاندرمری به منطقه اعزام کرد و در عملیات تعقیب و گریزی که انجام شد سی چریک فدایی کشته و یازده نفر اسیر شدند. بعدها یکی از اسرا زیر شکنجه جان داد و ده تن دیگر اعدام شدند. در این عملیات تعدادی از نیروهای سرکوبگر هم به هلاکت رسیدند که رژیم تعداد آنها را اعلام نکرد. بعد از این واقعه ۵۱ تن از دانشجویان مارکسیست که ارتباطی با فداییان نداشتند دستگیر و دانشگاههای تهران نیز به مدت یک هفته تعطیل شد.
پیامدهای این واقعه نزد تحلیلگران سیاسی متفاوت است. بدیهی است که تحلیلگران مارکسیست آن را حماسه ای موفق قلمداد می کردند که توانست رژیم را به وحشت اندازد و آسیب ناپذیر بودن آن را مورد خدشه قرار دهد. سازمان مجاهدین خلق نیز که مشی مسلحانه را انتخاب کرده بود با مارکسیست ها در این تحلیل به جز موضوع انتخاب تاکتیک، همسو بود.
از دیگر پیامدهای آن واقعه اینکه ادبیات سیاسی رنگ حماسی تر و رادیکال تر به خود گرفت تا آنجا که گفته می شد ترانه جمعه که توسط فرهاد خوانده شد و نوار آن در میان دانشجویان به تعداد زیاد تکثیر گردید، همچنین فیلم گوزن ها که توسط مسعود کیمیایی ساخته شد و به قرار مسموع ابتدا قرار بود نام آن والعصر باشد، متاثر از آن است.
و اما تحلیل گروههایی مبارز دیگر از جمله نهضت آزادی، جبهه ملی، و بسیاری از گروههای مبارز مسلمان این بود که چنین عملیاتی هر چند رژیم شاه را آشفته می کند اما افراد بیگناه نیز کشته خواهند شد و علاوه بر آن بر شدت عمل ساواک و عوامل سرکوبگر رژیم خواهد افزود ولی مهمتر اینکه قرار نیست کشور از دام آمریکا با مشی کاپیتالیستی به دامن بلوک شرق با مشی کمونیستی بغلطد و لذا تایید عمل چریک های فدایی چنین عواقبی را در پی خواهد داشت.
با مقدمه فوق بنظر می رسد که سکوت امام خمینی(ره) در این حادثه با دلائل زیر توجیهی کاملاً عقلانی دارد:
- اگر چه رهبری امام خمینی(ره) توسط بسیاری از آزادگان ایران و جهان از هر دین و مذهب و مکتبی که بودند، پذیرفته شده بود اما نباید فراموش کرد که ایشان رهبری مذهبی بودند. طبیعی است یک رهبر مذهبی باید هر خطری که متوجه دین و مذهب می شود را یادآوری و در دفع آن بکوشد. لذا گروههای مارکسیست که بی خدایی را تبلیغ می کردند، چگونه می تواند مورد تایید یک رهبری مذهبی باشد؟
- امام خمینی(ره) از پایگاه دین و مذهب به نهضت های رهایی بخش که مخالف استبداد بودند، می نگریستند و کمک می کردند و در طول عمر خود همواره مخالف سلطه بیگانگان اعم از شرقی و غربی بودند. حال آنکه حزب توده به شوروی سابق وابسته بود و از میان این حزب گروههایی که مشی مسلحانه را انتخاب کردند از حزب توده جدا شدند و نیز گروههای دیگری که مائوئیست بودند و طرفدار چین مجموعاً گروهک فدائیان خلق را تشکیل دادند. بنا براین از این حیث نیز گروه سیاهکل که برخی طرفدار شوروی و برخی طرفدار چین بودند، از نظر امام(ره) با گروه های غرب زده ای که طرفدار انگلیس و آمریکا بودند، اگر بدتر نبودند فرقی نداشتند. زیرا درصورت توفیق، کشور را از بلوک غرب به طرف بلوک شرق سوق می دادند. الغرض این روش با مشی نه شرقی و نه غربی امام که مبتنی بر استقلال از قدرت ها در مبارزه بود، سازگاری نداشت و از طرفی امام خمینی(ره) برای مبارزه با رژیم شاه و شرق و غرب سیاسی متعقد به بازگشت به دین و آگاه کردن مردم بودند و معتقد بودند ملت باید خود بپا خیزد و برای چنین بپا خاستنی به هیچ عنوان مبارزه مسلحانه چریکی و پارتیزانی و ترور را جایز ...