غائله آفرینی حزب توده


6481 بازدید

غائله آفرینی حزب توده

روز 14 آذر 1330 جمع کثیری از تظاهرکنندگان طرفدار حزب توده که در میدان بهارستان تهران تجمع کرده بودند، با حرکت به سمت خیابان فردوسی ساختمان روزنامه های به سوی آینده، بدر، نوید، آزادی، فرمان، آتش و طلوع و همچنین ساختمان تئاتر سعدی را به آتش کشیدند. عده زیادی از تظاهرکنندگان در درگیری با نیروهای پلیس به قتل رسیده یا مجروح شدند. در این حادثه چند پاسبان و درجهدار و همچنین یک رئیس کلانتری به قتل رسیدند.
از چند روز پیش از این حادثه، سازمان های دانشجویی و دانش آموزی وابسته به حزب توده که تحت رهبری مهندس نادر شرمینی مسئول سازمان جوانان قرار داشتند، به منظور اعتراض علیه تضییقات خلاف قانون که نسبت به جوانان دانشجو و دانش آموز اعمال می شد، برنامه تظاهراتی را سازمان دادند که از جلوی دانشگاه تهران آغاز می شد و در میدان بهارستان خاتمه می یافت.
  شهربانی از دوازدهم آذر اعلام کرده بود که از تظاهرات جلوگیری خواهد کرد، لیکن رهبری سازمان دانشجویی حزب توده تظاهرات را برگزار کرد. نیروهای اطلاعاتی غرب برای دامن زدن به هیولای خطر کمونیسم از این فرصت جدید به خوبی بهره برداری کردند. عوامل مشکوک با همکاری نیروی انتظامی  به صفوف تظاهرکنندگان حمله بردند و عده ای را کشته یا زخمی کردند. تظاهرکنندگان متفرق شدند، لیکن چاقوکشان به عملیات خود ادامه دادند. عوامل حزب زحمتکشان بقایی همراه با عناصر احزاب سومکا و پان ایرانیست در حالیکه چوبدستی و میله آهنی حمل می کردند، با شعارهایی به نفع مصدق و علیه حزب توده، در خیابانها به راه افتادند و مؤسسات، چاپخانه ها و روزنامه های مخالف دولت را آماج حمله قرار دادند و حتی به دکان داران و دکه داران نیز حمله بردند و به مردم توهین کردند. شهربانی تهران این عملیات را تایید کرد. (کیهان، 14/9/1330) حداقل این دومین عملیات تحریک آمیز شهربانی در دوره نخست وزیری مصدق بود: نخستین بحران آفرینی در 23 تیر آن سال صورت گرفت و دومین بحران سازی شهربانی هم همین ماجرای 14 آذر بود.  در آن زمان شایع بود که این تظاهرات توسط حزب توده سازماندهی شده است، بنا به گزارش سفارت انگلیس تا آخر سال 1330 به طور کلی هفده تظاهرات علیه مصدق راه اندازی شد که چهارده مورد آن توسط این حزب سازماندهی شدند.


حسین آبادیان، زندگینامه سیاسی دکتر مظفر بقایی، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، ج دوم، 1386، ص 209 .