اقتصاد
بازخوانی پرونده عالیخانی

نگاهی به زندگی و عملکرد یک وزیر فاسد رژیم پهلوی

بازخوانی پرونده عالیخانی

مامور ساواک فعال در عرصه اقتصاد و سیاست ایران در هفت کابینه

علینقی عالیخانی فرزند عابدین به شـماره‌ شـناسنامه‌ 713‌ در بـهمن 1307 در بخش 4 شهر تهران به دنیا آمد.درباره پدر،مادر و محیط خانوادگی‌ او اطلاعات زیادی در دست نیست.آنـچه که از برخی‌ منابع به دست‌ آمده حاکی از آن‌ است‌ که پدرش به کشاورزی اشـتغال داشته و به عابدین خـان در مـیان مردم شهرت داشته است.1وی درجه‌دار قزاق و مرتبط با رضا خان قزاق بود.همین آشنایی‌ سبب شد از سال 1315‌ تا اخراج...

ادامه مطلب

زمینه های ورود و نقش آفرینی کارگران در انقلاب

زمینه های ورود و نقش آفرینی کارگران در انقلاب

انقلاب اسلامی ایران در سال ١٣٥٧ به واسطۀ ماهیت ائتلافی خود، حاصل تعامل و همکاری گروه ها و طبقات اجتماعی مختلف بود. یکی از طبقات اجتماعی مهم حاضر در انقلاب اسلامی ایران، طبقۀ کارگر بود. مسئلۀ این پژوهش چرایی ورود کارگران به انقلاب اسلامی ایران به رغم اعطای برخی امتیازهای اقتصادی، رفاهی رژیم حاکم به آنان است که کوشش شده است تا با استفاده از روش توصیفی تفسیری و رهیافت فرهنگی جامعه شناختی، به پاسخ...

ادامه مطلب

اقتصاد ایران در مناسبات بازار جهانی سرمایه در قرن نوزدهم

اقتصاد ایران در مناسبات بازار جهانی سرمایه در قرن نوزدهم

ایران چگونه در بازار جهانی سرمایه ادغام شد؟  یکی از اولین قراردادهای تجاری که ایران با شرکت‌های تجاری کشورهای اروپایی ــ در دورانی که آنها در پی جلب منافع استعماری خود بودند ــ بست مربوط به دوره کریم‌خان زند است. یکی از مهم‌ترین این کشورها انگلستان بود... ایران از ابتدای قرن نوزدهم با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص به دلیل مجاورت با مرزهای هندوستان (مستعمره انگلستان) و روسیه مورد توجه و...

ادامه مطلب

اقتصاد کاتالیزور انقلاب بود، نه علت آن

اقتصاد کاتالیزور انقلاب بود، نه علت آن

مجید تفرشی معتقد است نمی‌توان نقش عوامل اقتصادی را در سقوط شاه نادیده گرفت، اما تاکید می‌کند که «برخلاف دیدگاه‌های مارکسیستی یا چپ‌گرایانه، اقتصاد در وقوع انقلاب ایران حرف اول را نمی‌زد». این پژوهشگر تاریخ معاصر ایران می‌گوید: «در نتیجه اقدامات شاه از سال 1352 به بعد، توقعات زیادی در زمینه‌های مختلف رفاهی و اجتماعی میان مردم ایجاد شد، اما در سال 1356 و پس از کاهش درآمدهای...

ادامه مطلب

تشدید حکومت مافوق اجتماعی و سقوط نظام پهلوی

تشدید حکومت مافوق اجتماعی و سقوط نظام پهلوی

مهم‎ترین عامل قدرت اقتصادی در دوران محمدرضا پهلوی نفت و درآمدهای حاصل از فروش آن بود. این ماده سیاه که محمدرضا همیشه از آن به‎عنوان ماده شریف یاد می‎کرد، بنیادهای سیاسی و اقتصادی حکومت را استوار نموده بود. در دوران حکومت محمدرضا، به موازات افزایش و یا کاهش درآمدهای نفتی، تأثیرات قابل ملاحظه‎ای در حوزه‎های سیاسی ـ اقتصادی ایجاد می‎گردید. در خلال دهه‎های سی و چهل خورشیدی،...

ادامه مطلب

ناکارآمدی اقتصادیِ رژیم پهلوی

ناکارآمدی اقتصادیِ رژیم پهلوی

: هدف نوشتار زیر تبیین ناکارآمدی اقتصادی حکومت پهلوی دوم با نیم‌نگاهی به نهاد «سلطنت» در تاریخ اسلام است.  ناکارآمدی اقتصادیِ «سلطانِ» پهلوی بنای نوشتار حاضر بر آن است که ناکارآمدی اقتصادیِ پهلوی دوم را از نقطه‌نظرِ مبانیِ «سلطنت» در تاریخ اسلام بررسی نماید؛ به بیان دیگر، به این پرسش پاسخ دهد که اساساً تبلور مفهوم «سلطان» ـ به عنوان یک مفهوم بنیادین در...

ادامه مطلب