به توپ بستن مجلس
اشاره
حادثه به توپ بستن مجلس شورای ملی یکی از مهمترین حوادث خونبار در صدر مشروطیت بود. این حادثه در دوم تیر ۱2۸۷ و پیش از پایان عمر مجلس اول صورت گرفت. مخالفت محمدعلی شاه قاجار با مشروطه‌خواهان و تحریکات خارجی دلیل اصلی وقوع این حادثه بود و کلنل لیاخوف و تعدادی از افسران روسی بانی این تهاجم بودند. در پی این حادثه عده‌ای از نمایندگان مجلس به قتل رسیدند و عده‌ای در سفارتخانه‌های خارجی پناهنده شدند و به این ترتیب به عمر اولین دوره مجلس شورای ملی که در ۱۴ مهر ۱۲۸۵ آغاز به کار کرده بود در کمتر از دو سال خاتمه داده شد.
«گذرستان» حاضر به بررسی حادثه به توپ بستن مجلس شورای ملی پرداخته است.
روز دوم تیر 1287 ساختمان مجلس شورای ملی توسط قزاقان مسلح روس با توپخانه هدف حمله قرار گرفت و آسیب دید. این حادثه در دومین سال سلطنت محمدعلی شاه قاجار و در شرایطی که مجلس شورای ملی اولین دوره تجربه قانونگذاری را پشت سر می‌گذاشت، اتفاق افتاد. حادثه به توپ بستن مجلس که از خشن‌ترین مقاطع حوادث عصر مشروطه بود، نقطه اوج خصومت نظام استبدادی قاجار با مردم بود. این حادثه در دومین هفته رئیس الوزرائی میرزا...
در مورد مشروطه، حتى در کوچک ترین مسائل آن، در کتابهاى تاریخ اختلاف نظر وجود دارد. کلمه مشروطه از کجا آغاز شد؟ ضیاءالدین درّى اصفهانى، مدرس رشته فلسفه و مدیر یکى از مدارس تهران مى گوید:...یک روز طرف عصر، بنده با چند نفر در سفارت انگلستان ایستاده بودیم، درشکه شارژ دافر سفارت [کاردار] وارد سفارت شد. خانم شارژ دافر از درشکه پیاده شد و آمد توى سفارت و گفت: شما این جا براى چه جمع شده اید؟یک روضه خوانى برگشت و...
درتاریخ چنین آمده است که حمله نظامی به ساختمان مجلس شورای ملی در 1287 توسط نظامیان روسیه و به خواست مؤکد محمدعلی شاه قاجار صورت گرفته و هدف سرکوب جنبش مشروطه بوده است. براساس آنچه که در تاریخ آمده، انگلیسی‌ها در آن زمان خود را حامی مشروطه‌طلبان وانمود ساخته و سفارت خود را مأمن و پناهگاه آنان برای در امان ماندن از گزند نیروهای دولتی محمدعلی شاه و نظامیان روس حامی وی قرار داده بودند...
مظفرالدین‌شاه قاجار چند روز پس از امضای قانون اساسی در 24 ذیقعده1324 وفات نمود و محمدعلی میرزا ولیعهد جوان در24 ذیحجه همان سال، تاجگذاری کرد. او که در دوره ولیعهدی و زمان صدارت عین‌الدوله، اوج جنبش مشروطه خواهی، برای تثبیت موقعیت خود به حمایت مصلحتی و ظاهری از مشروطه پرداخت بود، با دست‌یابی به اریکه سلطنت، خود را در موضع قدرت یافت و تلاش خود را برای باز پس‌گیری آنچه پدرش، مظفرالدین شاه اعطاء...
در پی پیروزی نهضت مشروطه و به سلطنت رسیدن محمدعلی میرزا، از جریان‌های دامنه‌دار و ناهنجار، درگیری‌ها و کشمکش‌هایی بود که میان او و مشروطه‌خواهان پدید آمد که به بمباران مجلس و سرکوبی خونین مجلسیان کشیده شد و دومین توطئه‌ی پشت پرده‌ی بریتانیا را برای به بیراهه کشانیدن نهضت عدالت خواهی ملت ایران به پایان برد. تاریخ‌نویسان، علت و انگیزه‌ی اصلی این ماجرا را مخالفت و دشمنی...
ماه رمضان 1322 ه ق را می‌توان آغاز حرکت مردم برای تغییر رژیم استبدادی به مشروطه دانست. زیرا در این زمان بود که حوادث یکی پس از دیگری آزادیخواهان را به خیزش واداشت و برای سخنوران و واعظان نیز زمینه فراهم گردید تا بتوانند سهم خود را در این میان ایفا نمایند.نهایتاً پس از مهاجرت اعتراض‌آمیز علما به قم و پافشاری و حمایت مردم از آنها بود که در سال 1324 ه ق (1285ش) مظفرالدین‌شاه قاجار فرمان مشروطیت...
روز دوم تیر 1287 ساختمان مجلس شورای ملی در دوران حکومت محمدعلی شاه قاجار به دستور وی توسط نظامیان روسیه به توپ بسته شد و موجی از قتل و غارت و سرکوب نمایندگان مجلس و حامیان جنبش مشروطیت توسط قزاق‌ها آغاز شد. گزارش زیر تصویری از آنچه که روسها و قزاق‌ها بر سر «خانه ملت» آوردند را به نمایش می‌گذارد.***عمارت مجلس و از آن میان بخش‌های غربی آن در پهنة میدان بهارستان، پس از پایان نبرد به تلی از خاک و تکه آجر...
مجلس اول مشروطیت که کمتر از دو سال دوام داشت ـ 13 مهر 1285 تا 2 تیر 1287 ـ شاهد تحولات بسیاری بود. این مجلس که مولود قیام مردم بود، پیش از پایان دوره قانونی خود به علت مخالفت محمد‌علی‌شاه قاجار با مشروطه‌طلبان توسط کلنل لیاخف رئیس روسی قزاقخانه و تعدادی از افسران روس به توپ بسته شد. در این حادثه عده‌ای از نمایندگان مجلس کشته و عده‌ای نیز دستگیر و زندانی شدند و جمع دیگری نیز توانستند فرار کنند. سید‌محمد...
در روز سه شنبه 23 جمادى الاولى 1326 به دستور محمد على شاه قاجار، لیاخوف روسى با قزاقان ، مجلس شوراى اسلامى را محاصره و به توپ بسته و عده زیادى را کشته و مشروطه را برانداخت . اما متاءسفانه آزادیخواهان که به دفاع از مجلس برخاسته بودند در همان حالى که یکى یکى فرو مى غلطیدند به اصطلاح خودشان هواى کشور را هم داشتند: اینان به یکدیگر سپرده بودند که به افسران روسى تیراندازى نشود مبادا بهانه به دست روسها بیفتد و...
مجلس شورای ملی ایران در دوم تیر ماه 1287ش پس از درگیری مسلحانه میان نیروهای وفادار به محمدعلی شاه و اعضای انجمن‌ها تعطیل شد. عمر مجلس اول کمتر از دو سال بود و بیشتر وقت آن صرف حل و فصل اختلافات جزئی شد. پایان آن نیز ثمره‌ای خوش برای هیچ یک از گروههای درگیر و مردم به همراه نداشت.بررسی تمام حوادثی که جامعه را به انسداد سیاسی کشاند در این مقاله مقدور نیست، اما می‌توان نگاهی گذرا بر اوضاع ایران در آخرین...
