صدوقی، شهید محراب

روز 11 تیر 1361 آیت الله شیخ محمد صدوقی امام جمعه یزد دقایقی پس از پایان نماز جمعه در حالی که روزه‌دار بود در سن 75 سالگی در عملیات تروریستی انفجار نارنجک توسط یک عضو سازمان مجاهدین خلق به شهادت رسید. سازمان هم مسئولیت ترور را پذیرفت.
آیت الله محمد صدوقی، در هشتم صفر 1327 (ه . ق) در شهر یزد متولد شد . در سن هفت‏ سالگی، پدر و در نه سالگی، مادرش را از دست داد و از آن پس تحت ‏سرپرستی پسرعمویش، میرزا محمد کرمانشاهی قرار گرفت. آیت الله صدوقی، دروس ابتدایی را در مکتب خانه، به پایان رساند و در 13 سالگی وارد مدرسه عبدالرحیم ‏خان شد . پس از اتمام جامع المقدمات و قوانین راهی مدرسه چهارباغ اصفهان شد و یک سال بعد به یزد بازگشت. در 22 سالگی (1349) به قم هجرت کرد و به دلیل فضایل اخلاقی و امانت‌داری به سرعت مورد توجه بسیاری قرار گرفت. در قم از محضر آیات عظام عبدالکریم یزدی، سید صدرالدین صدر، محمد تقی خوانساری، محمد حجت کوه کمره ‏ای بهره برد . معظم له امر تحصیل و تدریس را در اولویت قرار داد و لذا به یکی از اساتید برجسته حوزه علمیه قم مبدل گردید . از جمله بزرگانی که از محضر او خوشه ‏چینی کردند می‏توان از آیات عظام و بزرگانی چون فاضل لنکرانی، شهید قدوسی، شهید مطهری، محمد تقی جعفری، احمد جنتی و سیدهاشم رسولی محلاتی یاد کرد.
آیت الله صدوقی مبارزه را از دوران رضاخان آغاز کرد; عصری که شاه عزم خود را برای نابودی حوزه علمیه قم جزم کرده بود . با ورود امام خمینی(ره) به صحنه، مبارزات شهید صدوقی هم شدت بیشتری یافت . او از فدائیان اسلام، مسلمانان لبنان و امام موسی صدر حمایت می‏کرد .
در بهمن ماه سال 1330 همزمان با رحلت آقا شیخ غلامرضا فقیه خراسانی، با درخواست مردم و توصیه امام خمینی، به یزد رفت و دامنه مبارزاتش را گسترش داد . این امر باعث ‏شد تا مردم یزد و شهرهای مجاور به صحنه مبارزه علیه حکومت پهلوی کشانده شوند و در وقایع پانزده خرداد و مبارزه با مظاهر فساد و تمدن منحط غربی، کشف حجاب، تبدیل تاریخ شمسی به شاهنشاهی، جشن هنر و . . . حضوری موثر داشته باشند . آیت الله صدوقی هر از چند گاهی به تبعیدیان سر می‏زد و از آنها دلجویی می‏نمود .
پس از پیروزی انقلاب، به فرمان حضرت امام، معظم له به امامت جمعه یزد منصوب گردید . ایشان به اقدامات فرهنگی و عمرانی فراوانی دست زد که می‏توان به تعمیر 18 مسجد، تاسیس و تعمیر 19 مدرسه علوم دینی، تاسیس سازمانهای خیریه و بنیاد صدوق قم به مساحت 220 هزار متر مربع اشاره نمود . وی به دلیل تاثیرگذاری فراوان در جریان انقلاب، به شدت مورد خشم دشمنان انقلاب قرار داشت و چند بار نیز مورد سوء قصد قرار گرفت . سرانجام در 11 تیرماه سال 1361 همزمان با ماه مبارک بعد از نماز پرشکوه جمعه، مورد حمله منافقین سیاه دل قرار گرفت و در سن 75 سالگی شربت وصال محبوب را سرکشید .
چگونگی شهادت
از چندین هفته قبل از شهادت آیت اللّه صدوقی، جوانی در حدود 25 ساله با لباس بسیجیان در مسجد ایشان پیدا شده بود و زاهدانه به مسجد رفت‏وآمد می‏کرد. این برخورد او باعث می‏شد کسی به او بدبین نشود. روز دهم ماه مبارک رمضان با روز جمعه هم‏زمان شد. آیت اللّه صدوقی غسل جمعه نمود و به طرف مسجد «ملا اسماعیل» حرکت کرد. خطبه‏ های نماز جمعه را خواند و سپس به نماز ایستاد و چون نماز تمام شد آن جوان که بعد هم مسلم شد از وابسته‏ های منافقان است از پشت سر به آقا هجوم آورد. ناگاه صدای انفجار مهیبی در فضای مسجد پیچید و شور و غوغای عجیبی همه مسجد را فرا گرفت و...
پیام تسلیت امام خمینی ره به مناسبت شهادت آیت الله صدوقی
امام در پیام تسلیتی چنین فرمودند: «اینجانب دوستی عزیز که بیش از سی سال با او آشنا و روحیات عظیمش را از نزدیک درک می‏کردم، از دست دادم و اسلام خدمتگذاری متعهد و ایران فقیهی فداکار و استان یزد سرپرستی دانشمند را از دست داد »/صحیفه امام، ج 16، ص 369