تماس از طریق کیهان با مهندس بازرگان

گزارش خبر موضوع : تماس فرقانى از کیهان با مهندس بازرگان

به: 312 تاریخ 29/7/57

از: 201 ه 12 شماره: 26343/20 ه 12



مورخ 26/7/57 شخصى بنام فرقانى از روزنامه کیهان با مهندس بازرگان تماس و اظهار داشت ما گزارشى راجع به زندانیان سیاسى تهیه کردیم ولى دیروز (25/7/57) آقاى آزمون گفتند که زندانیانى که در چهارچوب قانون اساسى فعالیت داشته‏اند آزاد میشوند. لکن این سئوال پیش میآید که اصولاً محاکمه اینقبیل زندانیان مگر در چهارچوب قانون اساسى بوده که حالا باید در چهارچوب همان قانون آزاد شوند در حالیکه دادگاههاى سیاسى باید با هیئت منصفه تشکیل شود ولى اینها را اغلب در دادگاههاى نظامى محاکمه کرده‏اند بدون اینکه حق فرجامخواهى داشته باشند لذا میخواستم نظر جنابعالى را در این مورد بفرمائید.

بازرگان : اگر میخواهید نظرى داشته باشید اعم از اینکه نظر نهضت آزادى یا حقوق بشر باشد، بهتر است با آقاى نزیه صحبت کنید چون ایشان هم رئیس کانون وکلا هستند و هم اصولاً در قضیه آزاد کردن زندانیان سیاسى مقدم بودند و کمیسیونهاى مربوط به آزادى زندانیان سیاسى نیز با حضور ایشان و وزیر دادگسترى تشکیل و نتیجه‏گیرى شده است بنابراین بهتر است هرگونه سئوالى را از نامبرده بفرمائید.

فرقانى : البته من چند بار تماس گرفته‏ام ایشان نبودند و با ایشان هم صحبت خواهم کرد ولى میخواستم نظر جنابعالى را هم بپرسم.

بازرگان : من نظر خاصى ندارم و همان طورى که گفتم در اینمورد با آقاى نزیه یا دکتر لاهیجى صحبت نمائید.

فرقانى : بنظر جنابعالى تعداد زندانیان سیاسى در ایران چند نفر است، بازرگان : من اطلاع دقیقى ندارم ولى تصور میکنم متجاوز از 1500 نفر باشند.

فرقانى : تا ده هزار نفر هم تخمین میزنند. بازرگان : فکر نمیکنم.

فرقانى : این 1500 نفر همه زندانیان سیاسى هستند یا همه آنهائى که در دادگاههاى نظامى محاکمه میشوند بازرگان : منظور از 1500 نفر همان زندانیان سیاسى هستند نه همه آنهایى که در دادگاههاى نظامى محاکمه میشوند زیرا قاچاقچیان هم در دادگاه نظامى محاکمه میشوند البته وقتى که ما میگوئیم زندانیان سیاسى میدانیم مقصود چه کسانى هستند. ولى آنها میگویند زندانیان

ضد امنیتى. فرقانى : آیا میتوانند چنین عنوانى را روى آنها بگذارند چون اگر عنوان آنها سیاسى باشد باید محاکمه آنها در دادگاه با حضور هیئت منصفه انجام گیرد و اصولاً آنها میتوانند چنین عنوانى را (زندانیان ضد امنیتى) روى اینگونه متهمین بگذارند و آیا قانون دست آنها را در اینمورد باز گذاشته است. بازرگان : قانونا که مجاز نیستند چنین کارى را بکنند ولى به زور این کار را انجام میدهند.

فرقانى : کمیته دفاع از حقوق بشر در مورد آزادى زندانیان سیاسى چه اقداماتى را انجام داده است. بازرگان : نامه نوشته و مواردى را خواستار شده است.

فرقانى : آیا امیدوارى هست. بازرگان : بله شاید هم باشد.

نظریه یکشنبه : باتوجه بوضعیت شنبه مفاد خبر صحت دارد ضمنا باتوجه به متن خبر شماره پیروى که بطور مستقیم و به اختصار کسب و به موقع اعلام گردیده بود، مفاد خبر فوق حاوى تمام مطالب عنوان شده بین نامبردگان بوده که بطور تکمیلى تنظیم و جهت استحضار تقدیم میگردد. پریسا

نظریه سه‏شنبه : نظریه یکشنبه مورد تایید است. دهر

نظریه چهارشنبه : نظریه سه‏شنبه تایید میگردد. آرزو









* امروز (26/7/57) «نزدیک به 700 تن از دانشجویان دانشکده پزشکى دانشگاه تهران به عنوان پشتیبانى از آزادى زندانیان (سیاسى) و اعتراض به حوادث خونین اخیر در سرسراى این دانشکده اجتماع کردند. دانشجویان در حالى که شعارهایى به طرفدارى از آزادى زندانیان سیاسى مى‏دادند، تظاهراتى در محیط دانشکده برپا کردند. در این تظاهرات ماموران دخالتى نکردند.» (کیهان، ش 10590، ص 30)

در میان سندهاى ساواک تلگراف کوتاهى وجود دارد که در آن آرشام رئیس ساواک کرمان به تهران اطلاع داد که «محمدحسن کریمى فرزند محمد واعظ، بعدازظهر روز26/7/57 از زندان آزاد و از آمار زندانیان ضد امنیتى این سازمان کسر گردید.» (پرونده 106983، ج 2) روزنامه پیغام امروز هم در شماره امروز خود نوشت که به دنبال سخنان منوچهر آزمون وزیر مشاور در امور اجرایى مبنى براین که تمام کسانى که در چارچوب قانون اساسى فعالیت کرده‏اند حق دارند آزاد باشند، در روزهاى آینده عده زیادى از زندانیان سیاسى که تعداد آنان از هزار نفر تجاوز مى‏کند، از زندان آزاد خواهند شد. (ش 5401، ص 1)