راه بزرگ چمران

 
به مناسبت سالروز شهادت دکتر مصطفی چمران

کسی که وصیت می کند آدم ساده ای نیست. بزرگترین مقامات علمی را گذرانده، سردی و گرمی روزگار را چشیده، از زیباترین و شدیدترین عشقها برخوردار شده، از درخت لذات زندگی میوه چیده، از هر چه زیبا و دوست داشتنی است برخوردار شده، و در اوج کمال و دارایی همه چیز خود را رها کرده و به خاطر هدفی مقدس، زندگی دردآلود، اشکبار و شهادت را قبول کرده است. به  خاطر عشق است که فداکاری میکنم. به خاطر عشق است که به دنیا با بی اعتنایی می نگرم و ابعاد دیگری را می یابم. به خاطر عشق است که دنیا را زیبا می بینم و زیبایی را می پرستم. به خاطر عشق است که خدا را حس می کنم، او را می پرستم، حیات و هستی خود را تقدیم اش می کنم …(بخشی از وصیتنامه شهید چمران)

مصطفی چمران در سال ۱۳۱۱ در تهران چشم به جهان گشود.تحصیلاتش را در مدرسه انتصاریه آغاز کرد و در دارالفنون و البرز دوران متوسطه را گذراند؛ در دانشکده فنی دانشگاه تهران ادامه تحصیل داد و در سال ۱۳۳۶ در رشتة الکترومکانیک فارغ‏التحصیل شد و یک‏سال به تدریس در دانشکدة فنی پرداخت. چمران در همه دوران تحصیل شاگرد اول بود. در سال ۱۳۳۷ با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان ممتاز به آمریکا اعزام شد و پس از تحقیقات علمی در جمع معروف‏ترین دانشمندان جهان در دانشگاه کالیفرنیا و معتبرترین دانشگاه امریکا –برکلی- با ممتازترین درجه علمی موفق به اخذ دکترای الکترونیک و فیزیک پلاسما گردید.

 از ۱۵سالگی در درس تفسیر قرآن مرحوم آیت‏الله طالقانی، در مسجد هدایت، درس فلسفه و منطق استاد شهید مرتضی مطهری و بعضی از اساتید دیگر شرکت می‏کرد و از اولین اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران بود. در مبارزات سیاسی دوران دکتر مصدق از مجلس چهاردهم تا ملی شدن صنعت‏نفت شرکت داشت و از عناصر پرتلاش در پاسداری از نهضت‏ ملی ایران در کشمکش‏های مرگ و حیات این دوره بود. بعد از کودتای ننگین ۲۸ مرداد و سقوط حکومت دکتر مصدق، به نهضت مقاومت ملی ایران پیوست و سخت‏ترین مبارزه‏ها و مسئولیت‏های او علیه استبداد و استعمار شروع شد و تا زمان مهاجرت از ایران، بدون خستگی و با همه قدرت خود، علیه نظام طاغوتی شاه جنگید و خطرناک‏ترین مأموریت‏ها را در سخت‏‏ترین شرایط با پیروزی به انجام رسانید.

در امریکا، با همکاری بعضی از دوستانش، برای اولین ‏بار انجمن اسلامی دانشجویان امریکا را پایه‏ریزی کرد و از مؤسسین انجمن دانشجویان ایرانی در کالیفرنیا و از فعالین انجمن دانشجویان ایرانی در امریکا به شمار می‏رفت که به دلیل این فعالیت‏ها، بورس تحصیلی شاگرد ممتازی وی از سوی رژیم شاه قطع می‏شود. پس از قیام خونین ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ و سرکوب ظاهری مبارزات مردم مسلمان به رهبری امام‏خمینی(ره) دست به اقدامی جسورانه و سرنوشت‏ساز می‏زند و همه پل‏ها را پشت‏سر خود خراب می‏کند و به همراه بعضی از دوستان مؤمن و هم‏فکر، رهسپار مصر می‏شود.

در مصر به مدت دو سال، در زمان عبدالناصر، سخت‏ترین دوره‏های چریکی و جنگ‏های پارتیزانی را آموخته و به عنوان بهترین شاگرد این دوره شناخته می‏شود و به دنبال آن مسئولیت تعلیم چریکی مبارزان ایرانی به عهده او گذارده می‏شود.

چمران با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران، بعد از ۲۳ سال هجرت، به وطن بازگشت. همه تجربیات انقلابی و علمی خود را در خدمت انقلاب گذاشت؛ خاموش و آرام ولی فعالانه و قاطعانه به سازندگی پرداخت. همه تلاش خود را صرف تربیت اولین گروه‏های پاسداران انقلاب در سعدآباد کرد. سپس در شغل معاونت نخست‏وزیر در امور انقلاب شب و روز خود را به خطر انداخت تا سریع‏تر و قاطعانه‏تر مسئله کردستان را فیصله دهد و بالاخره در قضیه فراموش ناشدنی «پاوه» قدرت ایمان و اراده آهینن و شجاعت و فداکاری او بر همگان ثابت گشت.

فعالیت سیاسی قبل از انقلاب در آمریکا، فعالیت نظامی در لبنان، معاونت نخست وزیر در امور انقلاب دولت موقت، وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران، نماینده مردم تهران در اولین مجلس شورای اسلامی، نماینده امام خمینی(س) در شورای عالی دفاع و از جمله فرماندهان جنگهای نامنظم، فعالیتهایی بود که وی در زمان حیات خود انجام داد.

چمران بعد از به دست آوردن افتخارات زیاد از جمله جلوگیری از سقوط پاوه، در جبهه دهلاویه با اصابت گلوله خمپارهای مجروح و در بیمارستان سوسنگرد که بعداً به نام شهید دکترچمران نامیده شد، کمک‏های اولیه اش انجام شد و آمبولانس به طرف اهواز شتافت، ولی افسوس که فقط جسم بی‏جانش به اهواز رسید و روح او سبکبال و با کفنی خونین که لباس رزم او بود، به دیار ملکوتیان و به نزد خدای خویش پرواز کرد و ندای پروردگار را لبیک گفت که: «ارجعی الی ربک راضیه مرضیه»

جنگ خیلی از نخبگان همراه با علم، هوش و استعداد را از ما گرفت و مصطفی چمران از جمله نخبگان ایرانی بود که جنگ، وی را از ایران گرفت و اگر مصطفی چمران زنده بود، شاید اوضاع کشور ما را دگرگون می کرد. چمران پا به هر عرصه ای که گذاشت در آن اول بود و مطمئنأ در عرصه پیشرفت فکری، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشور می توانست از جمله نخبگان تاریخ ایران باشد. افسوس که جنگ نگذاشت.

امام خمینی در باره او میگوید:

«شهادت انسان‏ساز سردار پرافتخار اسلام، و مجاهد بیدار و متعهد راه تعالی و پیوستن به ملأ اعلی، دکتر مصطفی چمران را به پیشگاه ولی‏عصر ارواحنا فداه تسلیت و تبریک عرض می‏کنم. تسلیت از آن رو، که ملت شهیدپرور ما سربازی را از دست داد، که در جبهه‏های نبرد با باطل، چه در لبنان و چه در ایران، حماسه می‏آفرید و سرلوحه مرام او اسلام عزیز و پیروزی حق بر باطل بود. او جنگجویی پرهیزگار و معلمی متعهد بود، که کشور اسلامی ما به او و امثال او احتیاج مبرم داشت. تبریک از آن رو که اسلام بزرگ چنین فرزندانی تقدیم ملت‏ها و توده‏های مستضعف می‏کند و سردارانی همچون او در دامن تربیت خود پرورش می‏دهد. مگر چنین نیست که زندگی عقیده و جهاد در راه آن است».(صحیفه امام، ج14، ص 478)