انتقال پیام شریعتمداری به شاه در باره مدرسه فیضیه قم

بولتن : ویژه درباره : وضعیت مدرسه فیضیه قم

شماره : 365/312 تاریخ 20/1/2537

این بولتن شامل 3 برگ است



سپهبد پالیزیان عریضه‏اى به پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر تقدیم و ضمن آن پیام آیت‏اله شریعتمدارى در مورد مدرسه فیضیه قم را بشرح زیر بشرفعرض ملوکانه رسانیده است :

«پس از وقوع حادثه اسف‏انگیز سه سال قبل مدرسه فیضیه در قم، طلبه‏ها براى افتتاح مجدد مدرسه مذکور، خیلى تشبثات نمودند. بالنتیجه اولیاء امور اعلام نمودند که با مسئولیت شریعتمدارى با افتتاح دارالتعلیم فیضیه موافقیم. لیکن در موقعیت آن زمان تقبل این مسئولیت کار دشوارى بود. حال چند روز قبل تعداد کثیرى از طلبه رفتند و در این دارالتعلیم نشستند و خواهان افتتاح آن شدند که مسئولین امر براى تفرقه آنان به جان نثار متوسل و لذا اقدامات لازم معمول و متفرق شدند. حال بمنظور جلوگیرى از هر نوع تشنجاتى در قم با توجه به تحریکاتى که از هر سو بوسیله اراذل میشود، جان نثار مسئولیت حفظ نظم این دارالتعلیم را تقبل و از پیشگاه مبارک شاهانه استدعا میشود که با افتتاح آن موافقت فرمایند.»

از طریق گارد شاهنشاهى اوامر جهانمطاع ملوکانه شرفصدور یافته که : «سازمان اطلاعات و امنیت کشور سوابق این محل را بشرفعرض پیشگاه مبارک ملوکانه معروض دارند.»

در اجراى اوامر مطاع مبارک باستحضار میرساند :

مدرسه فیضیه یکى از مدارس حوزه علمیه قم بوده که تعدادى طلاب علوم دینى ضمن اقامت در آنجا، به تحصیل مشغول بوده‏اند.

در اوایل سال 2521 طلاب مقیم مدرسه مذکور دست به آشوب و اخلال زدند که منجر به مداخله مامورین انتظامى و تنبیه اخلالگران گردید.

بار دیگر در وقایع 15 خرداد ماه سال 2522 مدرسه مورد بحث یکى از مراکز تشنج و تحریک در شهر قم بود.

در 17 خرداد ماه سال 2534 مجددا طلاب ساکن در محل مذکور، دست به یک سلسله آشوبگرى و اغتشاش زدند که در نتیجه محرکین این آشوبگریها دستگیر و مدرسه فیضیه از طلاب تخلیه و این مدرسه و مدرسه دارالشفاء که در جنب آن قرار دارد، تعطیل گردید.

متعاقب تعطیل مدرسه فیضیه، از طرف مدرسین و طلاب آنجا تلاشهائى براى افتتاح مجدد مدرسه بعمل آمد و از جهت آنکه وضع نامنظم سابق تکرار نشود، از باز شدن مدرسه جلوگیرى و ضمنا با آیت‏اله سید کاظم شریعتمدارى مذاکره شد تا چنانچه قبول مسئولیت میکند که با همکارى آیات گلپایگانى و نجفى مرعشى مشترکا آنجا را تحت نظم و قواعدى اداره نماید، تحت مسئولیت او اجازه افتتاح مدرسه داده شود. شرایطى که آیات ثلاثه موظف به رعایت آن بودند عبارت بود

از :

1- قبول مسئولیت حفظ نظم کامل مدرسه.

2- تهیه دفتر ثبت‏نام و مشخصات مدرسین و طلاب مقیم مدرسه.

3- داشتن شناسائى کامل نسبت به طلابى که در این مدرسه تحصیل میکنند.

4- همکارى با مراجع انتظامى براى جلوگیرى از سکونت افراد اخلالگر در مدرسه و طرد کسانى که اقداماتشان برخلاف نظم است.

شریعتمدارى از قبول مسئولیت اداره مدرسه مذکور خوددارى کرد و آیات دیگر نیز حاضر به قبول مسئولیت نگردیدند و مدرسه مورد بحث کماکان تعطیل بود.

در سال 2536 تولیت آستانه حضرت معصومه (ع) عریضه‏اى به پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر معروض داشت و استدعا کرد که این مدرسه و مدرسه دارالشفاء ضمیمه صحن حضرت معصومه شوند.

اوامر مطاع ملوکانه شرفصدور یافت که ساواک با همکارى سازمان اوقاف در این مورد بررسى و نتیجه را به پیشگاه مبارک همایونى معروض دارند.

در اجراى اوامر مطاع مبارک، بررسیهاى لازم بعمل آمد و از شرفعرض پیشگاه همایونى گذشت و اوامر جهانمطاع شرفصدور یافت که دو مدرسه مورد نظر به صحن حضرت معصومه (ع) ضمیمه گردد.

از طرف تولیت آستانه اقدامات مقدماتى بعمل آمده، اما مدرسه‏هاى مورد نظر کماکان تعطیل بود تا اینکه پیش از ظهر روز 12/1/37 گروه کثیرى از طلاب علوم دینى و متعصبین مذهبى بهنگام تشییع جنازه آیت‏اله میرزا ابوالفضل

زاهدى قمى، درب مدرسه فیضیه را شکسته و ضمن گردانیدن جنازه در اطراف مدرسه، در داخل آنجا نماز میت برگزار و سپس جنازه را از مدرسه خارج کردند.

متعاقب خارج ساختن جنازه از مدرسه، قریب 2 هزار نفر از طلاب علوم دینى و عناصر اخلالگر مدرسه فیضیه را به اشغال خود درآورده و از خارج شدن خوددارى کردند.

بدنبال این حادثه شوراى هماهنگى منطقه تشکیل و بر اساس تصمیمات متخذه در شورا، به آیات حوزه علمیه قم اعلام شد چنانچه طلاب علوم دینى مدرسه را ترک نکنند، مامورین انتظامى ناگزیر به ورود بمدرسه و خارج کردن آنها خواهند شد.

پس از این اخطار، آیات‏اله شریعتمدارى، گلپایگانى و نجفى مرعشى با یکدیگر تماس حاصل و آنگاه با اعزام نمایندگانى، طلاب را وادار به خارج شدن از مدرسه نمودند.

در این جریان آیات مورد بحث وانمود کردند که بهتر است طلاب از مدرسه خارج شوند تا آنها بطرق مقتضى و تماس با مقامات مملکتى نسبت به بازگشودن مدرسه اقدام نمایند.

آیات مقیم قم بعد از این حادثه از آن بیم دارند که از جانب طلاب متهم بسهل‏انگارى شده و طلاب ادعا نمایند مدرسه‏اى را که آنها باصطلاح اشغال کرده بودند آیات تخلیه و بدست مامورین دولت سپرده‏اند.

ضمنا در عرایض آیت‏اله شریعتمدارى منظور از " تعهد نظم " روشن نبوده و اصلح است توضیحات بیشترى بدهد.