ابوالقاسم سرحدی زاده در اسناد ساواک


متن سند شماره 1 

موضوع : تجمع عده ای از افراد سابقه دار در منزل اسداللّه بنکدار

تاریخ سند: 17 آبان 1349

موضوع : تجمع عده ای از افراد سابقه دار در منزل اسداللّه بنکدار

متن سند:

از: 20 ه3 به: 316 شماره: 64723 /20 ه3 در ساعت 1700 روز 15 /8 /49 عده ای از افراد سابقه دار از جمله سرحدی زاده ـ بیوک افشاری.حجتی کرمانی. احمد شیرینی. حمیدخان محمدی. حسین قریشی.علی بابائی.شیخ حسین لنکرانی. برای خوردن افطار در منزل اسداللّه بنکدار جمع شده بودند بعد از افطار شیخ حسین لنکرانی درباره اوضاع موجود کشورهای اسلامی صحبت کرد و اظهار داشت ما مسلمین از اسلام خیلی فاصله گرفته ایم و این باعث خیلی از گرفتاریهای ما است اما من سخت به جنبش و مبارزه و ظهور پیروزی مجدد اسلام امیدوارم.  دیدید چطور در فوت ناصر مردم گرایش مذهبی خود را با خواندن قرآن و شعار اسلامی نشان دادند. نامبرده در مورد مردم ایران گفت شما عمق و درون اجتماع ما را نمی بینید اگر ما افراد سلحشور و مبارز نبودیم اینطور بال و پر ما بسته نبود گوشه هایی از جنبش های مردم را در ایران و کشورهای استعماری دیده اند از جمله مسئله تنباکو.مسئله نفت. مسئله راه آهن و غیره هرگز اجازه نداد استعمار بطور مستقیم اینجا حضور داشته باشد و از این جهت ما طوری در دام هستیم که بدترین نوع استعمار است و ما اگر واقعا مرده و سر به زیر بودیم لزومی نداشت اینگونه تحت انتقاد باشیم پس مردم ما از خیلی ملت های موجود زنده تر و سلحشورترند من به آینده سخت امیدوارم.

در این موقع سرحدی زاده شروع به صحبت نمود و گفت اگر دید وسیع در مورد مسایل امروز جهان داشته باشیم هرگز نباید به اتکاء مذهب و تعصب دینی با مشکلات جهان موجود ستیزه کنیم چون در وضع موجود بیشتر ملت هایی که بر علیه امپریالیسم و کشورهای استعمارگر مبارزه می کنند قبل از اینکه خود را در انقیاد ملیت و مذهب بدانند خود را در جبهه کشورهای محروم می دانند که منافع مشترک و دشمن مشترک آنها را در یک صف قرار داده است مثلا مسئله فلسطین هیچ وقت رنگ مذهبی به خود نگرفت در حالی که خود را واسطه به یک جنبش جهانی مبارزه با امپریالیسم ظاهر ساخت دیگر اینکه با این وجود معلوم نیست این جنبشها بتوان دوای درد ملتهای محروم باشد چون امپریالیسم و استعمارگر با مرگ خود به مرگ دنیا نیز دامن خواهد زد. لنکرانی از این مطلب سخت عصبانی شد و گفت شما آیه یأس می خوانید و حال اینکه من هیچ وقت این چیزها را نخواهم پذیرفت جلسه در ساعت 2000 خاتمه یافت.

نظریه شنبه: شنبه نظری ندارد.

نظریه یکشنبه: یکشنبه نظری ندارد.

ایادی نظریه چهارشنبه: نظری ندارد.

نگهبان اداره کل سوم ـ 16 /8 /49 بخش 3 پهلوی 18 /8 /49

منبع: کتاب شیخ حسین لنکرانی به روایت اسناد ساواک صفحه 294

متن سند شماره 2 

بروز اختلاف بین زندانیان ضد امنیتی

متن سند:

از : شهربانی اخیرا بین زندانیان ضد امنیتی از نظر ایدئولوژی و عقاید اختلافاتی بوجود آمده و بدو گروه تقسیم شده اند. دسته اول که دارای مرام کمونیستی میباشند وسیله بهزاد کریمی، عبداله جاویدی، ماشااله رزمی، محمد شالگونی، سلامت رنجبر، مهدی سامع، و ابراهیم انزابی رهبری میشوند و دسته دوم که خود را غیر کمونیست میدانند از راهنمائی زندانیان پرویز یعقوبی، محمد محمدی، عبدالرحیم ربانی، مسعود ستوده، امیر خسروی، مهدی معینی فرد، مهدی عراقی، محی الدین انواری، عباس سالاری، کاظم موسوی بجنوردی و ابوالقاسم سرحدی زاده برخوردار میباشند.

ارزیابی خبر: خبر صحت دارد.

گیرندگان: کمیته مشترک ضد خرابکاری.

اصل در پرونده کلاسه 123017 است.

در پرونده کلاسه 16583 بایگانی شود.

سید حسین...16 /10 /54

متن سند شماره 3 

موضوع : زندانیان ضد امنیتی

تاریخ سند: 9 مرداد 1352

متن سند:

از : شهربانی کل کشور (اداره اطلاعات) به : تیمسار ریاست اداره دادرسی نیروهای شماره : 72 ـ 4535 مسلح شاهنشاهی 1ـ ساعت 2010 روز 11 /4 /52 حدود 90 نفر زندانیان سالن شماره یک و دو کانون کار و آموزش قزل حصار در راهرو اجتماع و پس از چند دقیقه صحبت و سکوت سرودهای دسته جمعی خوانده اند.

ضمنا عده ای از زندانیان مذکور از تاریخ 26 /4 /52 مبادرت به اعتصاب ملاقات نموده و شرحی تسلیم داشته اند که فتوکپی آن به پیوست ایفاد و مراتب جهت آگاهی اعلام می گردد.

2ـ ساعت 2030 روز 27 /4 /52 در ندامتگاه مرکزی زندانیان محی الدین انواری فرزند زین العابدین و محمدمهدی عراقی فرزند غلامعلی زندانیان دیگر به نامان موسی نصیر اوغلی خیابانی.

مسعود حقگو. بهروز ذوقی ابوالقاسم سرحدی زاده. سیدمحمود محمودی. حسن حسین زاده موحد. عباس شیبانی و احمد شاه بداغلو را در اطاق جمع و مشغول صحبت بوده اند که با مراجعه پاس مربوطه مذاکرات خود را قطع و متفرق شده اند.

رئیس شهربانی کل کشور ـ سپهبد صدری از طرف یزدان فر گیرنده : تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور جهت آگاهی و اقدام مقتضی به استحضار ریاست بخش 312 برسد به نام محی الدین انواری بررسی فرمایید 25 /5 /52

منبع: کتاب آیت‌الله محی الدین انواری به روایت اسناد ساواک صفحه 222

متن سند شماره 4

تاریخ سند: 9 آبان 1357

موضوع : محمد مهدی ابراهیم عراقی

متن سند:

به : عرض میرسد از : 381 نامبرده بالا ضمن تماس با فردی بنام ابوالقاسم پس از احوالپرسی مفصل اظهار داشت محمد سید محمودی تو را ندید ابوالقاسم اظهار داشت خیر اینجا نیامده ولی گاهی تلفنی با هم صحبت میکنیم عراقی اظهار داشت من چیزی باو گفته ام و قرار شده با تو تماس بگیرد و صحبت بکند و بعد نتیجه آنرا بمن بگوید عراقی افزود حال تو با او تماس بگیر و بگو عراقی گفته راجع بآن موضوع با تو صحبت کنم و بعد من با تو تماس میگیرم و نتیجه آنرا بمن بگو عراقی اضافه کرد یاسری که 4 سال در زندان بود و چشم زاغی داشت میشناسی ابوالقاسم اظهار داشت بلی عراقی اظهارداشت چپی است ابوالقاسم گفت آری و سئوال کرد چطور عراقی اظهار داشت این شخص نزدیک منزل ما ساکن است و من دیشب که برای دیدار او رفته بودم از طرز خانه اش متوجه شدم چپی است در حالیکه مادرش همان وضع سنتی گذشته را دارد عراقی اضافه کرد آنجا ذکر خیر تو شد و گفت آقای سرحدی زاده را می شناسی گفتم بلی و در نتیجه تلفن تو را باو دادم ابوالقاسم سئوال نمود اوضاع چطور است عراقی اظهار داشت خوب است ابوالقاسم افزود مثل اینکه مردم اسلحه برداشته اند عراقی افزود پس شما را برای چی آزاد کرده اند ابوالقاسم سئوال کرد آقای انواری کجاست عراقی اظهار داشت من نمیدانم چون تلفن ندارد و من با او تماس ندارم همچنین سرحدی زاده اضافه کرد سراغ حاجی مدرسی رفتی عراقی اظهار داشت رفتم ولی او زیاد با من صحبت نمی کند و روزیکه با بهروز به ملاقات او رفته بودم مشارالیه ضمن صحبت درگوشی با بهروز پیرامون اوضاع دانشگاه گفته است این کمونیستی و مذهبی چیست شما باید همه با هم یکی شوید بهروز در جواب بوی گفته بود یک مقداری بمان تا مغزت باد بخورد و روشن شوی سرحدی زاده افزود این اواخر روابط ما یک مقداری تار شده بود عراقی افزود این داستانها را شنیدم همه را برای من گفته اند اطاق یک (بند 1) مشهور شده است سرحدی اضافه کرد جریان بیانیه را فهمیدی عراقی اظهار داشت کدام بیانیه سرحدی زاده گفت همان که برای اعتصاب دادیم عراقی افزود جریانش را نفهمیدم فقط میدانم که در دو و سه قسمت بوده است سرحدی زاده اضافه کرد اینها حاضر نشدند بیانیه را امضاء کنند سرحدی زاده همچنین اظهار داشت خلاصه من منتظرت هستم عراقی اظهار داشت یا علی درویش درخاتمه سرحدی زاده از عراقی دعوت نمود که نهار یا شام بمنزل آنها برود عراقی در پاسخ اظهار داشت اینطوری نمی شود ما باید یک روز صبح تا شب با هم باشیم تا بتوانیم حرف بزنیم.

نظریه شنبه : نظری ندارد نظریه سه شنبه : آنچه مسلم است عراقی با تلاش گسترده سعی دارد موجبات جلب گرایش اغلب زندانیان همفکر خویش را که مدتها در زندان با یکدیگر تبادل نظر داشته اند بانجام فعالیت های پنهانی و ضد امنیتی فراهم نماید بدیهی است با عطف توجه به تعصب عمیقانه بعضی از زندانیان مذکور اقدامات عراقی در جهت تشکل و یا جذب این قبیل افراد بگروههای برانداز مؤثر بوده همانا که سرحدی زاده که خود از اعضاء مسلح حزب ملل اسلامی بوده بدنبال مذاکرات خویش با عراقی اظهار داشت من منتظرت هستم و این به منزله آنست که حاضر به انجام هرگونه اقدامی میباشد و لذا اتخاذ تصمیم مقتضی در سطح وسیعی در مورد مراقبت از آنان ضروری و اجتناب ناپذیر میباشد.

انجم شمیرانی 9 /8 /57 نوید 9 /8 /57 احتراما جهت اطلاع باستحضار میرسد سجده ای 9 /8 /57


ابوالقاسم سرحدی زاده در اسناد ساواک
گزارش شهربانی درباره اختلاف های درون زندان