شناسنامه زمانمند انقلاب


دکتر محمود اسعدی
4035 بازدید

"سرود درد" عنوان مهمترین اثر شادروان حمید سبزواری(1395-1304)، نشان و نشانه بازتاب درد و رنجی است که بر او و ملت بزرگ ایران رفته است. استاد سبزواری در روزگاری که شعارهای انقلابی نوعی عصیانگری تلقی می گشت و طبعاً از گردونه ادبیات و هنر دور می شد، با خلق آثار متنوع و سرودهای آگاهی بخش و امیدساز همراه با  توده های مردمی به مبارزه با طاغوت می پرداخت "شعار" که از جانب روشنفکران، نقطه ضعف اصلی انقلابیون مسلمان قلمداد می گردید، در  شعر حمید سبزواری چنان طبیعی و پر جذبه استفاده می شد که تاثیر و تاثر خاص و عام را برمی انگیخت. بی گمان او اگر نه بانی اصلی شعر و انقلاب که یکی از تاثیرگذارترین و مطرح ترین شاعران انقلاب اسلامی است.

نسل توفنده انقلاب در دهه شصت که شور و نور همه وجودشان را فراگرفته بود،  سبک ویژه ای می طلبید تا عطش گسترده مبارزه با ظلم و استبداد را سیراب کند و استاد سبزواری با بهره گیری مطلوب از عنصر "شعار" که در تظاهرات میلیونی مردمی تبلور می یافت به گونه ای هنرمندانه در سرودها و اشعار خود منعکس می کرد و این تبادل دوسویه چنان بود که گاه از جانب مردم و گاه از سوی استاد سبزواری دهان به دهان می گشت چرا که شعار؛ گوتاه، گویا، زلال، رسا و بغایت اثربخش است و به محض شنیدن، موضع، موقع و موقعیت گوینده را مشخص می کند و انقلاب به شدت به چنین عنصری نیاز داشت. با فوت مرحوم حمید سبزواری حلقه شاعران  نسل اول انقلاب مرحوم استاد محمود شاهرخی و  مرحوم استاد مشفق کاشانی-که خوشبختانه هر سه نفر در دوران حیاتشان بعنوان چهره ماندگار شعر و ادبیات انقلاب معرفی و از انها تجلیل شد- خاتمه یافت. اما مجموعه آثار، غزل ها و قصیده های ماندگار این بزرگان همچنان ذهن و ضمیر مخاطبان را تحت تاثیر  قرار خواهد داد.

بدون شک شعر حمید سبزواری شناسنامه زمانمند انقلاب است زیرا کمتر حادثه یا رویدادی است که انعکاسی از آن در شعر او نباشد. شاعر با حساسیت ویژه خویش هر رویداد مهم تاریخ معاصر ایران را با  گلواژه های شعرش در حافظه زمانه نقش کرده است تا آیندگان از یاد نبرند که نسل گذشته در چه شرایط دشواری از آرمانها و انقلابش دفاع کرده است. ابیاتی از شعر خود او که در رثای دکتر علی شریعتی سروده است وصف حال دوستداران امروز اوست.

« خفتی چرا ای چشم بیدارت نخفته

ای مرغ دل در جان هشیارت نخفته

پای طلب هرگز ز رفتارت نخفته

یک دم زبان در کار دربارت نخفته»

 


تابناک