بیستم خرداد پنجاهمین سالروز شهادت آیت الله محمدرضا سعیدی

اسوه مقاومت در زندان شاه

شهید آیت الله سید محمدرضا سعیدی خراسانی در دوم اردیبهشت ماه 1308 (شمسی) در منطقه «نوغان‌» مشهد دیده به جهان گشود. دروس ابتدایی را نزد پدرش سیداحمد آموخت و در دوران نوجوانی به لباس روحانیت درآمد. او برای ادامه تحصیل به مشهد رفت و منطق و اصول را نزد عالمان برجسته ای چون ادیب نیشابوری‌، شیخ هاشم قزوینی‌، شیخ کاظم دامغانی و شیخ مجتبی قزوینی فرا گرفت‌. پس از پایان دروس سطح به شهر قم هجرت کرد و از محضر آیات عظام بروجردی و میرزا هاشم آملی کسب فیض نمود. با راه یافتن به محضر درس حضرت امام خمینی (سلام الله علیه‌)، جزو نامدارترین شاگردان ایشان شد و با دریافت لب‌ اسلام ناب محمدی‌، تلاشهای سیاسی‌اش آغاز گردید. اولین بار در آبادان به خاطر سخنرانی علیه حکومت دستگیر شد که با وساطت آیت الله العظمی بروجردی آزاد گردید. پس از آن به فرمان ایشان برای تبلیغ و تدریس به کویت رفت و چند سال در این کشور اقامت گزید. در حادثه 15 خرداد 1342 که منجر به دستگیری امام خمینی گردید، در کویت رژیم شاه را به باد انتقاد گرفت و با ارسال نامه برای مراجع مقیم نجف آنان را از خطری که جان امام را در ایران تهدید می‌کرد، مطلع نمود. پس از چند ماه به قصد زیارت حضرت امام با لباس مبدل وارد ایران شد و به دنبال تبعید ایشان از ترکیه به نجف‌، خود را به آنجا رسانید و برای بهتر شناساندن امام به علما و مدرسین حوزه علمیه تلاش فراوانی کرد. او در مسیر مبارزه علیه رژیم شاه بارها توسط ساواک تحت تعقیب قرار گرفت‌، دستگیر شد و ممنوع‌المنبر گردید. وی در ماجرای کاپیتولاسیون‌، به شدت علیه مستشاران آمریکایی به انتقاد پرداخت‌. پس از بازگشت به قم‌، به دعوت عده ای از مومنین جنوب شرقی تهران‌، به مسجد موسی‌بن جعفر (علیه‌السلام‌) آمد و ضمن اقامه جماعت در آنجا، مسجد را به صورت پایگاهی قوی علیه رژیم شاه درآورد. در سال 1345 به اتهام اقدام علیه امنیت کشور دستگیر و 66 روز بازداشت بود. سال بعد به طور مخفیانه به عراق رفت‌. در سال 1347 به فرمان امام مأمور جمع‌آوری کمک برای فلسطینیان شد. در اردیبهشت 1349 در اعتراض به مشارکت سرمایه‌داران آمریکایی در اقتصاد ایران سخنرانی کرد. او ورود سرمایه‌گذاران آمریکایی به ایران را خیانتی بزرگتر از کاپیتولاسیون و قراردادی استعماری‌تر از تنباکو می‌دانست و با سخنان تند، نامه‌ها و بیانیه‌های افشاگرانه‌، رژیم شاه را سخت به وحشت می‌انداخت‌. به همین دلیل در روز 11 خرداد 1349 مأموران با هجوم به منزل وی‌، او را دستگیر و به زندان قزل‌قلعه بردند. مدت 10 روز تحت شدیدترین شکنجه‌ها قرار گرفت و استقامت نمود تا آن که سرانجام مأموران ساواک با طرح مرموزی در روز 20 خرداد 1349 با قطع برق زندان و یورش به سلولش‌، با پیچیدن عمامه به دور گردنش‌، وی را به شهادت رساند. در تاریخ 21 خرداد، جنازه شهید باری مراسم کفن و دفن به قم انتقال یافت‌. ساواک برای جلوگیری از حرکت مردم‌، به طور مخفیانه جنازه را دفن کرد، در حالی که در مراسم دفن‌، به غیر از چند نفر ساواکی و شاهد محلی تنها سید محمد سعیدی‌، فرزند آن شهید حضور داشت‌. رییس ساواک برای جلوگیری از شرکت مردم و روحانیون در مراسم ترحیم شهید آیت الله سعیدی‌، دستور داد کسانی که در این زمینه تبلیغ یا فعالیت کنند به مدت سه سال تبعید گردند. در حالی که جو خفقان و وحشت در همه جا حاکم بود و ساواک از تشکیل مجالس ترحیم برای شهید ممانعت می‌کرد، جمعی از مردم تهران‌، در حالی که روحانی مجاهد آیت الله سید محمود طالقانی و دکتر عباس شیبانی در جلو جمعیت در حرکت بودند، با بازگشایی مسجد موسی‌بن جعفر (علیه‌السلام‌) که از تاریخ بازداشت شهید بسته بود، اولین مجلس ترحیم را برای او برگزار کردند. به همین علت در تاریخ 22 خرداد، آیت الله طالقانی و دکتر شیبانی بازداشت شدند و در قم‌، طلاب حوزه علمیه با انتشار اطلاعیه ای از کیفیت شهادت مرحوم شهید آیت الله سعیدی‌، توطئه‌ها و اقدامات اخیر رژیم پرده برداشتند. 

آیت الله شهید محمدرضا سعیدی