بهشتی از زبان بهشتی - جلد اول

بهشتی از زبان بهشتی - جلد اول
نویسنده/‌به کوشش: فرامرز شعاع حسینی
جلد اول
ناشر: کار آفرینان فرهنگ و هنر
چاپ اول
محل چاپ: تهران

در بررسی انقلاب اسلامی ایران به چهره ها و شخصیت های برجسته ای بر می خوریم که بی شک مطالعه زندگی و شیوه های مبارزه و نقش آنان در شکل گیری، هدایت و پیروزی انقلاب اسلامی ایران، معیار سنجش مناسبی است که ما را با ابعاد و زمینه های مختلف تاریخ انقلاب اسلامی ایران آشنا می سازد. شهید بهشتی یکی از این بزرگ مردان انقلاب اسلامی ایران است.

کتاب "بهشتی از زبان بهشتی" (خاطرات شهید آیت الله دکترسید محمد حسینی بهشتی) مجموعه ای است که فرامرز شعاع حسینی - با مراجعه به کتابهایی که در باب زندگی  آیت الله بهشتی تحریر شده و  بررسی روزنامه های سالهای 1357 تا1361 که در دل آن آثاری از سخنان و نوشتار ایشان به جای مانده است - گردآوری نموده است. او در این کتاب خاطرات اجتماعی و سیاسی آیت الله بهشتی را به زبان آن شهید تدوین نموده است تا مجموعه ای مستند و مطابق با واقعیات تهیه و در اختیار علاقه مندان تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی قرار دهد.

جلد اول این مجموعه سه جلدی پس از پیشگفتار در شش فصل به همراه مقدمه ای از زبان فرزند آیت الله بهشتی به بیان فعالیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایشان پرداخته است.

 فصل اول با عنوان "فصل آشنایی" به بخشی از زندگی نامه و فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی و تحصیلات مقدماتی و بهره گیری ایشان از علمای بزرگ درسطوح بالاتر تحصیلی و علم آموزی شهید بهشتی پرداخته است.

"درس حاج آقای روح الله تا قیام پانزده خرداد 1342" عنوان فصل دوم می باشد که به چگونگی آشنایی آیت الله بهشتی با امام خمینی و پیوستن به امام در وقایع مهم دهه 40 می پردازد. آیت الله بهشتی حادثه شب 15 خرداد و بازداشت امام را اینچنین بازگو نموده است: "در آن شب و در آن ایام من در قم بودم، آن روزها به دنبال سخنرانی قاطع و محکم و روشنگری که امام خمینی در برابر رژیم ابراز داشتند و نیز درگیری مستقیم و قاطع ایشان با شاه، عمال او و با امریکای پشتیبان شاه واستعمار امریکایی، پشتیبان استبداد سلطنتی ایران، این نگرانی برای همه ما وجود داشت که استعمار و استبداد ساکت نمی نشیند و حتما واکنش شدیدی از خود نشان خواهد داد. سحرگاه روز 12 محرم (15 خرداد) بود که یکی از جوان ها آمد در منزل ما را زد و با نگرانی گفت که همین چند لحظه پیش گروهی به خانه امام حمله و ایشان را دستگیر کردند، خب بیشتر مردم بیرون ریختند، برای اینکه ببینند چه خبر است و به زودی شهر قم یکپارچه شور و هیجان و خشم و نفرت نسبت به رژیم شد. این هیجان همراه با شعارهای حماسی مشعر بر علاقه و اعتقاد آنها به رهبر و خصومت و کینه آنها نسبت به دشمنان نهضت و مخالفان رهبر بود. کمی طول کشید که مردم همه هجوم آوردند به سمت قسمت مرکزی شهر، یعنی قسمت صحن و بازار، همه و همه امدیم بیرون، حتی گروهی از خواهرهایی که در قسمت پایین شهر (شهر قدیم قم) زندگی می کردند. آنها هم به حالت هجوم آمدند و به تطاهرات پیوستند و تظاهرات خشن و پرشور می شد، حماسه پرشکوهی سرتاسر شهر قم را فرا گرفت. این جریانی بود که بلافاصله بعد از خبر بازداشت امام در شهر قم روی داد و همانطور که مسبوقید در تهران و در بسیاری از شهرهای مشابه، این تظاهرات به وقوع پیوست..

به دنبال این تطاهرات پرشور مردم، رژیم که از پیش خود را آماده کرده بود در شهر قم، در تهران و در نقاط دیگر با تدارکات قبلی به حمله وحشیانه با سلاح های گرم به سوی مردم دست زده و در شهر قم عده زیادی به خاک و خون غلتیدند و در تهران همین طور.

خوب به خاطر دارم که در حماسه ورامین، که مردم از ورامین به سمت تهران می آمدند در راه دچار دژخیمان رژیم شدند، خود یک حادثه و رویداد تازه در قهر انقلابی ملت ایران علیه رژیم تلقی می شد. به هر حال کشتار بسی وحشیانه بود. با رگبار مسلسل به سوی مردم حمله می کردند ورژیم هیچ ابایی از این حمله نزدیک به مردم نداشتند. آنچه مربوط به قم می شود باید بگویم کشتار بسی وحشیانه و خشونت آمیز بود." (صفحه169 تا 171)

سومین فصل کتاب با عنوان "آلمان مسجد هامبورگ" به فعالیتهای ایشان که به دعوت مراجع تقلید برای فعالیتهای اسلامی و پدیرفتن مسؤلیت اداره مسجد هامبورگ به آلمان سفر کرده بود می پردازد.

چهارمین فصل کتاب با عنوان "فعالیتهای سیاسی و اجتماعی" با یک بازگشت دوباره، فعالیتهای سیاسی شهید بهشتی را به صورت جزئی تر در طول سالهای 1321تا 1357را مرور نموده و به وقایع مهم این دوران از جمله ورود ایشان به فعالیتهای سیاسی تشکیلاتی، حضور در جمعیت موتلفه اسلامی، اعدام انقلابی منصور، ایجاد اتحادیه انجمن های اسلامی در خارج از کشور، تشکیل جامعه روحانیت مبارز، آشنایی با شخصیتهای مهم سیاسی از جمله شهید مطهری و دکتر شریعتی پرداخته است.

فصل پنجم با عنوان "از تبعید امام تا دیدار در نوفل لوشاتو" به موضوعاتی همچون دوران تبعید امام خمینی به عراق و فرانسه و ملاقاتهای شهید بهشتی با امام خمینی در این ایام پرداخته است.

فصل ششم که آخرین فصل از این مجلد می باشد با عنوان "بازگشت به ایران" به برخی از موضوعاتی که در دهه 50 برای شهید بهشتی اتفاق افتاده ازجمله بازداشت و دستگیری وی در سالهای 1353و1354و 1357و انتقال ایشان به کمیته مشترک و زندان اوین می پردازد.

این مجلد در 479 توسط شرکت کار آفرینان فرهنگ و هنر در سال 1392 به چاپ رسیده است. نمایه ها پایان بخش مطالب این جلد می باشد.

جلد دوم "بهشتی از زبان بهشتی" در ادامه فصول جلد اول در دو فصل هشتم و نهم با عناوین "انقلاب اسلامی، مسئولیت بزرگ" و "حزب جمهوری اسلامی، تشکل های سیاسی و تثبیت نظام" در 563 صفحه به زمینه های شکل گیری انقلاب اسلامی و تشکیل شوراهای انقلاب پرداخته و انگیزه تشکیل و نقش اصلی حزب جمهوری اسلامی را به صورت پرسش و پاسخ مورد بحث و بررسی قرارداده است.

جلد سوم این مجلد نیز در ادامه فصول جلد دوم در دو فصل دهم و یازدهم با عناوین "ویژگیهای نظام سیاسی در جمهوری اسلامی" و "پاسخی به سکوت" در 504 صفحه تدوین گردیده است.

منابع و مآخذ، نمایه و اسناد و ضمائم صفحات پایانی این مجلد را شامل می گردد.