زندگینامه پیشوایان انقلاب

زندگینامه پیشوایان انقلاب
نویسنده/‌به کوشش: رضا مرادی
ترجمه:
جلد
ناشر: حجر
چاپ اول
محل چاپ: تهران

مهرنوش کاظمی

 کتابی که پیش رو داریم، نمونه ای است کمیاب از آثار منتشر شده در سالهای آغازین جمهوری اسلامی که به مناسبت شهادت شهید بهشتی به قلم رضا مرادی گردآوری شده است. مرادی این اثر را در فضای اعتقادی- مذهبی اوایل انقلاب که نشات گرفته از حوادث زمانه وفضای معنوی و اجتماعی خاص آن دوره است به رشته تحریر درآورده و وبالطبع آنچنان که باید اصول علمی نگارش را رعایت ننموده است. وی در این اثر – که عنوان آن «زندگینامه پیشوایان انقلاب» است -  زندگی دوازده تن از روحانیان و رجال سیاسی که در دهه 40 و 50 در جریان نهضت امام خمینی نقش اساسی و کلیدی داشته اند را به نگارش درآورده است و آن را طبق گفته خودش به جمعیت انبوهی که پیکر پاک شهید بهشتی را تشییع کردند تقدیم نموده است.

نگارنده در ابتدای کتاب با آوردن چند اعلامیه  مبارزاتی که در سال 1342 و 1357 منتشر شده است اذهان خوانندگان را به سمت وقایع مهم این سالها هدایت نموده است.

اعلامیه جمعیت موتلفه اسلامی به مناسبت سالروز فاجعه خونین مدرسه فیضیه

اعلامیه با عنوان "جامعه روحانیت ایران شرکت در انتخابات فرمایشی را حائز اهمیت نمی داند"

اعلامیه امام خمینی در ذیقعده، 1382

تلگراف امام خمینی به آیت الله حکیم در 23/1/42

اعلامیه امام خمینی به مناسبت چهلم فاجعه قم

اعلامیه هیائت های موتلفه اسلامی به مناسبت هفتمین روز شهادت طیب حاج رضایی و حاج اسماعیل رضایی

پیام امام خمینی در مورد روی کار آمدن دولت جدید و اعلام عزای عمومی در 7 صفر 99

در ادامه نویسنده پس از آوردن متن اعلامیه های مذکور به بیان زندگی نامه امام خمینی، شهید بهشتی، محمد علی رجایی، محمد جواد باهنر، آیت الله سید محمود طالقانی، مرتضی مطهری، علامه طباطبایی، آیت الله عبدالرحیم ربانی شیرازی، سید جمال الدین اسدآبادی، آیت الله عبدالحسین دستغیب و حجت الاسلام محمد علی منتظری پرداخته است.

اولین زندگینامه اختصاص به امام خمینی دارد که در آن زمان در قید حیات بودند و زندگینامه دوم که دلیل اصلی نگارش این کتاب بوده، زندگینامه شهید بهشتی است که در همان سال 1361 به شهادت رسید. این کتاب در نهایت دوازده زندگینامه را بررسی کرده است که ما تعدادی از آنها را مرور می کنیم.

آیت الله طالقانی در سال 1318، نخستین اعتراض رسمی خود را در رابطه با حرمت اسلام و علما، به ویژه کسوت علمای دین که در آن زمان مورد هتک قرار گرفته بودند اعلام کرده و در پی آن بازداشت شدند و سپس به وسیله عدلیه آن زمان به شش ماه زندان محکوم گردیدند وی در ادامه مبارزات خود در 1341 با روی کار آمدن دولت علم و دستور ممانعت از برگزاری مراسم بزرگداشت شهدای سی تیر، طی سخنانی در مسجد هدایت به علم و دستگاه پهلوی حمله کرده و مسئولیت تمامی کشتارهای آن زمان را برگردن آنها انداختند. ایشان در چهارم بهمن 1341 به اتهام اقدام علیه امنیت کشور دستگیر شدند. آیت الله طالقانی در پاسخ به رفراندوم اصول انقلاب سفید اظهار داشتند این رفراندوم برخلاف اصول اسلامی است. همچنین در وقایع قبل از پانزده خرداد رابط های زیادی بین منزل ایشان و امام رفت و آمد می کردند. در مدت محاکمه، آیت الله طالقانی از خود دفاع نکردند و دلیلشان این بود که این محاکمه را غیرقانونی می دانستند. مبارزات آیت الله طالقانی تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داشت.

آیت الله مطهری فعالیتهای سیاسی خود را بطور جدی با قیام پانزده خرداد1342 آغاز نمود. چند بار زندان و بازداشت در کارنامه فعالیتهای ایشان ثبت شده که اولین آن پانزده خرداد 42 می باشد. وی در رهبری مذهبی هیاتهای موتلفه اسلامی هم شرکت داشت و در به ثمر رسیدن نهضت اسلامی از معتمدین ومشاورین اصلی امام خمیمنی بود و از سوی ایشان در تشکیل شورای انقلاب عهده دار مسئولیتهایی گشت و سرانجام در 1358 از سوی گروه تروریستی فرقان ترور شد.

آیت الله حاج شیخ عبدالرحیم ربانی شیرازی پس از عزیمت از شیراز به قم با امام خمینی آشنایی یافت یکی از نخستین کسانی بود که زعامت و امامت آیت الله خمینی را در مذهب و سیاست پذیرفت. وی از سال 1342 با شروع مبارزات مردم از طریق روحانیت متعهد علیه رژیم پهلوی در جریان مبارزات قرار گرفت و تا سال 1357 بیش از ده بار توسط ساواک دستگیر و به زندان انداخته شد و به شهرهای مختلفی از جمله جیرفت، کاشمر، سردشت و... تبعید گردید.

آیت الله دستغیب یکی از یاران وفادار امام بودند که همواره در طول زندگی خویش لحظه ای در برابر نظام شاهنشاهی سکوت نکرد. برنامه مبارزاتی ایشان همزمان با قیام امام خمینی در سال 41 وارد مرحله جدیدی شده و در پانزدهم خرداد 42 پس از سخنرانی تاریخی امام خمینی، ایشان یکی از پنج نفری بودند که شبانه توسط رژیم دستگیر و به زندان برده شدند. در 1343 مجددا بازداشت و به تهران منتقل گردید و پس از زندانی شدن تبعید گردید. ایشان رهبری مبارزات مردم فارس را عهده دار بودند و در 1356 نیز مدتی در منزل خود محاصره و پس از درگیری و کشتار "پنجم رمضان" شیراز و تعطیلی مسجد جامع آن شهر، بازداشت و در تهران زندانی و مجددا تبعید شد.

رضا مرادی مختصری از زندگینامه سید جمال الدین اسدآبادی را نیز به دلیل اینکه اندیشه ها و اهدافش بیشتر بر پایه استقلال و آزادی خواهی، وحدت کشورهای اسلامی و برانداختن جهل و نادانی مسلمانان بود در کنار سایر پیشوایان انقلاب آورده است.

کتاب حاضر در سال 1361 با 150 صفحه توسط انتشارات حجر به چاپ رسیده است.