حاج آقا مصطفی خمینی در مشایه اربعین

حاج‌آقا مصطفی به پیاده روی در مسیر کربلا بسیار علاقه‌مند بود و با پای‌برهنه حرکت می‌کرد و از هر کس مختصر صدایی داشت، می‌خواست اشعاری را در مقام و عظمت امام حسین(ع) بخواند و با شنیدن این اشعار، خودش طوری منقلب می‌شد که از شدت گریه، شانه‌هایش بالا و پایین می‌رفت.

در آخرین اربعین عمرش که همزمان با بهمن ماه 1355 بود؛ حضوری حماسی داشت. اربعینی که  با نظر علما حضور اعتراضی مردم نسبت به منع عزاداری از سوی حزب، رنگ دیگری یافته بود و با دستور صدام به عنوان "نایب رئیس شورای فرماندهی انقلاب عراق" زائرین به خاک و خون کشیده شدند.

امام خمینی آن سال‌ها در نجف در تبعید بودند و حضور حاج آقا مصطفیٰ خمینی در این راه‌پیمایی، تأییدی از سوی ایشان بر این حرکت به شمار می‌رفت. حاج آقا مصطفیٰ توانست از میان نخلستان‌ها خود را به کربلا برساند و غروب روز اربعین، دیرتر از زمانی که پیش‌بینی می‌شد، در کربلا دیده شد. خبر شهادت او در این فاصله به امام رسیده بود و مدّتی طول کشید تا روشن شود که او سالم به کربلا رسیده است.

این قیام، در خاطره‌ی مردم، به «انتفاضه‌ی صَفَر» یا «انتفاضه‌ی اربعین» معروف شد؛ قیامی که منجر به شهادت ده‌ها نفر از مردم گردید و بسیاری از علما نیز بازداشت شدند. آیت‌اللّه سیّدمحمّدباقر حکیم به حبس ابد محکوم و به زندان ابوغریب منتقل شد. برخی از علما که توانستند از معرکه خارج شوند، به اعدام غیابی محکوم شدند؛ از جمله سیّدمحمّدحسین فضل‌الله، شیخ محمّدمهدی آصفی و سیّدمرتضیٰ عسکری که همگی از چهره‌های برجسته‌ی آن روزگار بودند. این کشتار و خفقان توانست تا پایان دوره‌ی حکومت صدّام از برپایی راه‌پیمایی اربعین جلوگیری کند، امّا نتوانست ریشه‌ی این حرکت را بخشکاند.

علی‌اکبر محتشمی‌پور و محمدحسن رحیمیان از همراهان حاج آقا مصطفی در مشایه نجف به کربلا