پرداخت شهریه از سوی آیت الله گلپایگانی به طلاب مشهد و برخی از شهرستانهای استان خراسان

موضوع : آیت‏اله گلپایگانى

از : 9/ه تاریخ 5/5/48

به : 316 شماره : 4536/9 ه

روز 29/4/48 فرزند آیت‏اله گلپایگانى به نیشابور وارد و با کمک رضا نجفى صورت اسامى طلاب نیشابور را تهیه و روز 30/4/48 بمشهد مراجعت مینماید مبلغ شهریه‏ایکه جهت پرداخت بطلاب نیشابور لازم است /20 هزار تومان میشود.

از روز 31/4/48 بدستور آیت‏اله گلپایگانى سیدمحمد حسین مصباح موسوى نماینده آیت‏اله حکیم و شاهرودى در مشهد بهریک از طلاب معیل مبلغ /250 ریال و مجرد 200 ریال شهریه پرداخت مینماید و مبلغ پرداختى جهت تقسیم بین طلاب در حدود 50 هزار تومان میشود. آیت‏اله گلپایگانى اظهار نموده است مبلغى هم بین وعاظ و علماء تقسیم خواهد کرد.

روز 31/4/48 گلپایگانى بچند نفر از طلاب و علماء از جمله شیخ کاظم دامغانى و مصباح و سید حبیب مداح اظهار مینماید قبلاً تصمیم بمسافرت بمشهد را نداشتم ولى از هنگامیکه مصمم باین سفر شدم تا زمان ورود 12 ساعت بیشتر طول نکشید در مشهد ابتداء آقایان لطفى کرده و بدیدن میآمدند ولى در حال حاضر خیلى کم لطفى میشود من معتقدم بایستى جامعه روحانیت و طلاب در استان خراسان تقویت شوند در نظر دارم اگر نصرتى خداوند عطا فرماید از این ببعد شهریه مستمر بطلاب حوزه علمیه مشهد و بعضى از شهرستانهاى خراسان را بپردازم چندین ماه است که شهریه طلاب مقیم دو شهرستان سبزوار و دامغان را میدهم.

روز 30/4/48 چند نفر از طلاب حوزه علمیه قم بنزد گلپایگانى آمده و از فرزند وى شهریه خود را دریافت مینمایند از جمله شیخ حسین ربانى پس از دریافت شهریه بآقاى گلپایگانى اظهار مینماید بنده عازم قم هستم آیا امرى حضرت آیت‏اله دارند یا خیر؟ گلپایگانى اظهار مینماید:

سلام مرا بکلیه دوستان برسانید و اگر از حال من سئوال شد بگویید حالش خیلى خوب است و پس از ده روز دیگر بقم خواهم آمد از وقتى بمشهد وارد شده‏ام مرتبا طلاب از من درخواست کمک را دارند و طلاب اینجا خیلى فقیر و گدا هستند فعلاً که دستور داده‏ام بآنها تقسیم عمومى بشود. شیخ احمد شاهرودى اقداماتى که گلپایگانى مینماید از جمله تحریک علماء و طلاب جهت زیارت مشارالیه و نیز سید حبیب مداح در چندى قبل در منزل مصباح اشعارى در مدح گلپایگانى خوانده است.

توضیح منابع خبر ـ بیان گلپایگانى درباره طلاب مشهد (مراجعه طلاب به گلپایگانى و درخواست کمک از او و اظهار وى که طلاب گدا هستند) باعث رنجش طلاب شده است.

تقسیم وجه بین طلاب شهرستان نیشابور و منبرى و زیارت‏نامه‏خوانها از ناحیه گلپایگانى هنوز شروع نشده است آیت‏اله شیخ احمد شاهرودى بتمام مدارس علمیه مشهد ابلاغ نموده است که بمنظور قدردانى و تشکر از آیت‏اله گلپایگانى در بعدازظهر 1/5/48 از هر مدرسه ده نفر بحضور وى بروند و ضمن تشکر و دست‏بوسى تقاضا نمایند که کمک خود را بطلاب و حوزه علمیه مشهد ادامه داده و این عمل ایشان در بهبود وضع روحانیت و تقویت جامعه روحانیون مؤثر خواهد بود.

نظریه منابع خبر ـ تقسیم وجه بین طلاب و علماء از ناحیه گلپایگانى موضوعى است که در بین کلیه علما و روحانیون و مراجع متعارف بوده و جنبه عادى دارد و این عمل مشارالیه همانطوریکه تمام علماء مبادرت بدین اقدام مینمایند روشى است عادى و جارى بین مراجع و آیات کشور جالب نبوده و جلب توجهى ننموده است ولى تصمیم وى درباره ادامه شهریه در حوزه علمیه مشهد و بعضى از شهرستانها و ابراز اینکه روحانیت در خراسان باید تقویت شود جنبه تبلیغ داشته و چنانچه عملى شود (بطور دائم شهریه پرداخت‏نماید) باعث بزرگداشت و تقویت او خواهد گردید و نیز نظرش از این کار تبلیغ و در نتیجه کسب درآمد و عایدات بیشتر است.

نظریه رهبر عملیات :

1ـ تقسیم شهریه از طرف گلپایگانى بین طلاب یک عملى است عادى و متعارف بین تمام علماء لذا این اقدام مشارالیه جلب توجه ننموده بلکه این کار را یک وظیفه تلقى نموده و از مرحله عادى تجاوز نکرده است.

2ـ در صورتیکه تقسیم وجه از ناحیه گلپایگانى (همانطوریکه اظهار نموده) بطور مستمر و همیشگى باشد علاوه براینکه تبلیغى است در بزرگداشت او وجهه او را بالا برده و در نتیجه عایداتش زیاد مى‏شود و هدف کلى وى کسب درآمد و وجهه است اما چنانچه ترتیبى داده شود که عایدات و درآمد گلپایگانى کم و در نتیجه نتواند بتعهدات و قولیکه بطلاب حوزه علمیه و روحانیون خراسان داده است عمل نماید علاوه براینکه در خراسان درآمدى نخواهد داشت کلیه طلاب و وعاظى که بانتظار شهریه مستمر و همیشگى میباشند نسبت بوى بدبین شده فوق‏العاده در تضعیف و خورد کردنش مؤثر خواهد بود خواه‏ناخواه تمامى طلاب و جامعه روحانیون خراسان علیه وى تبلیغ خواهند نمود (زیرا مسئله مادیات در بین است آنهم آخوند طایفه) و بى اغراق در سراسر کشور مفتضح میشود ایمان راسخ دارد که این عمل وى (قول پرداخت شهریه دائمى) ناشیانه بوده و اینکه واقعا بخود و قدرت مالى خود ایمان کامل داشته است که مبادرت باینکار کرده و اگر بطور دقیق روشى اتخاذ گردد که صدرصد از درآمد او بکاهد باتوجه باینکه بمصباح نماینده شاهرودى و حکیم دستور داده است همه ماهه عینا مانند حکیم و شاهرودى بطلاب شهریه خواهد داد و در نتیجه قادر باجراى تعهدات خود نشود واقعا او را به بدترین و ضعفى مفتضح مینمایند بهمین لحاظ معتقد است که هرچه وى از این قبیل قولها و تعهدات بطلاب و علماء بدهد باتوجه بضیق مالى که در آتى خواهد داشت در تضعیف و خورد کردنش مؤثر است.

3ـ بسید حبیب مداح که از جیره‏خواران اوقاف است توسط مدیرکل اوقاف خراسان بنحو مقتضى تذکر لازم داده شده وى اظهار ندامت نموده است و نتیجه مطلوب نظر است.

4ـ وسیله مدیرکل اوقاف خراسان بآیت‏اله شاهرودى تذکر داده شد و از اقدام وى له گلپایگانى بنحو مقتضى جلوگیرى گردید.

5 ـ رویهمرفته تا بحال از ناحیه حوزه علمیه و روحانیون مشهد اقدامى که در بزرگداشت و کسب وجهه وى مؤثر بوده باشد بعمل نیامده و بنحو محسوسى که خود نیز احساس نموده مسافرتش بى‏اهمیت جلوه‏گر و از ناحیه علماء و وعاظ نسبت باو بى‏اعتنایى شده است.

6ـ مقرر فرمایند در زمینه کاهش درآمد وى اقدام لازم معمول که فوق‏العاده در تضعیف و در آتى مؤثر است.

آقاى اوانى ـ گزارش عرضى تهیه ضمنا اگرچه در شرایط موجود امکانى براى پرداخت شهریه بیشتر جهت طلاب خراسان بعید بنظر میرسد معهذا بررسیهاى لازم بعمل خواهد آمد در صورت عملى شدن موضوع با ایجاد محدودیتهاى لازم مانع این کار خواهد شد. 8/5

ضمنا بهره‏بردارى شود.