گزارشی از مسئولیت‌های آقای هاشمی رفسنجانی در اوایل انقلاب

منبع: اسناد لانه جاسوسی آمریکا - جلد دهم صفحه: 652

موضوع: گزارش وضعیت ماهانه مربوط به ماه اوت

تاریخ: 1358 / 6 / 11

محرمانه 2 سپتامبر 1979 ـ 11 شهریور 1358

از: سفارت آمریکا، تهران به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی

موضوع: گزارش وضعیت ماهانه مربوط به ماه اوت

I. تهدیدات

ارزیابی:

الف- هنوز میزان خشونت بالقوه در ایران زیاد است. موارد زیادی از بی‌بند و باری در نتیجه انقلاب وجود دارد و این موضوع در تمام سطوح جامعه به چشم می‌‌خورد. بیکاری شدید یک مسئله است و تضادهای عقیدتی، اجتماعی و نژادی به چشم می‌‌‌خورد. اگرچه گفته می‌شود این مسایل همیشه در ایران وجود داشته ولی عدم وجود یک قدرت مرکزی مؤثر که بتواند این مسایل را حل کند یک اشکال است.

دولت ایران به نخست‌وزیری بازرگان هنوز کنترل کامل اوضاع مملکت را به دست نیاورده است و مرتباً به وسیله دولت سایه به رهبری آیت‌الله روح‌الله خمینی عقب زده می‌شود، و این موضوع اغلب برای حل مسایلی که در اثر انقلاب ظاهر شده است، تولید اشکال و حتی گاهی حل آن را غیرممکن می‌سازد. اعضاء کابینه دولت به دفعات به علت مخالفت یا مداخله شوراها و کمیته‌‌های انقلابی و در نتیجه عدم توانایی در انجام وظایف محوله استعفای خود را تقدیم کرده‌اند.

مراکز امنیت محلی و سازمانهای قانونی (مانند پلیس و ژاندارمری) به عنوان واحدهای پابرجا وجود ندارد. ارتش که در امنیت داخلی نقشی نداشته عملاً غیرفعال است. این نیروها برای شرکت در فعالیتها که ممکن است سرکوبی دیگر ایرانی‌ها باشد به شدت بی‌میل هستند. محاکمه و اعدام (تاکنون بیش از 400 مورد) همچنان بر علیه پلیس، ژاندارمری و پرسنل ارتش که قبل از انقلاب در قسمتهای امنیتی بوده‌اند ادامه دارد و این یک عامل تضعیف روحیه در این دستگاهها و همچنین باعث بی‌میلی پرسنل برای وارد شدن به عملیات امنیتی می‌شود. یک نمونه جالب از این احساس ترس گفتگویی است که اخیراً بین یک کارمند سفارت و یک مقام عالی‌رتبه پلیس ایران اتفاق افتاد. (مربوط به RSO بوده.)

افسر پلیس می‌گفت او امکانات و اجازه آرام کردن هر اغتشاش بزرگ را حتی اگر لازم باشد با توسل به زور، دارد.

او می‌گفت که اگر این قدر احمق باشد که چنین دستوری را بدهد باز هم زیردستانش از او اطاعت نمی‌‌کنند. ثانیاً او از این جور دستورات نخواهد داد زیرا ممکن است در آینده تلافی کنند. به نظر نمی‌رسد که این نیروها در امنیت داخلی کشور نقشی داشته باشند مگر اینکه یک دولت مرکزی نیرومند با سابقه پاک و حمایت عمومی وجود داشته باشد.

با وجود عدم فعالیت پلیس، ژاندارمری و ارتش، خلأ تأمین امنیت خواه ناخواه به وسیله پاسداران انقلاب که در کمیته‌های انقلاب سازمان یافته‌اند، پرخواهد شد. هر کسی که با آنها (پاسداران، کمیته‌ها) روبرو شده است با کوچک‌ترین دلیل یا بدون دلیل متهم و زندانی شده است. موانع در ایران ظاهراً کاهش یافته ولی ممکن است دوباره در هر زمانی پیدا شود و این گروه عدالت را به دست گرفته و قانون را اجرا می‌کنند. پاسداران انقلاب برای خودشان قانون دارند و طرز عمل آنها از این گفته مائو الهام می‌گیرد که قدرت از لوله تفنگ جریان پیدا می‌کند.»

گروه دیگر سپاه پاسداران می‌باشد که ظاهراً خلائی را که از غیرفعال بودن ارتش به وجود آمده پر می‌کند. سپاه پاسداران هم به عنوان پاسداران انقلاب شناخته شده‌اند ولی پاسدارانی که در کمیته‌ها هستند متفاوت هستند. مسئله مهم دیگر این است که پاسداران همچنین امنیت داخلی را به عهده گرفته و این کاری است که ارتش نمی‌تواند انجام دهد. و رئیس آنها حجت‌الاسلام رفسنجانی است.

در حال حاضر تعداد پاسداران ده تا دوازده هزار نفر است که این پاسداران از میان جوانان تعلیم نیافته انقلابی هستند که خود داوطلب این کار شده‌اند. آنها فقط با اسلحه سبک کار می‌کنند و تعلیمات خود را در پادگان لویزان (بزرگ‌ترین پادگان زمینی تهران) طی می‌کنند. آنها به سه دسته عمده تقسیم می‌شوند، گروه شهرهای بزرگ گروه شهرهای تا 5000 نفر جمعیت و گروه حفاظت از شخصیت‌های خیلی مهم. پاسداران به عنوان یک گروه جداگانه شبه‌نظامی در مسئله امنیت داخلی فعالیت زیادی دارند و همچنین از انقلاب حفاظت می‌کنند. آنها همچنین در جریان ترکمن صحرا و خرمشهر فعالیت کرده‌اند. آن طوری که معلوم است رفسنجانی مستقیماً به شورای انقلاب گزارش می‌دهد در صورتی که درجه‌ای ندارد هنوز معلوم نیست که چه مقدار همکاری بین پاسداران و کمیته‌ها مطلوب است. اینها از یکدیگر جدا هستند ولی در حال حاضر تنها نیروهای امنیت داخلی که به طور فعال کار می‌کنند همین‌ها هستند.



تظاهرات

روابط سیاسی ایران و آمریکا گرچه مقداری بهتر شده ولی هنوز در حال تغییر و تحول است. در چند هفته گذشته احساسات ضدآمریکایی فروکش کرده است (نسبت به گذشته مخصوصاً در ماه می) ولی هنوز وجود دارد.

روزی نیست که مقاله‌ای در روزنامه یا به وسیله تظاهرات مذهبی یا به وسیله اعضای دولت، یک مشکل و مسئله را در ایران به آمریکا نسبت ندهند. آمریکا یک وسیله خوبی شده است که مشکلات رهبری ایران را توجیه می‌‌کند. دیگر جای هیچ‌گونه شکی نیست که هر تصمیم آمریکا که به ضرر یا حتی بدون ضرر برای ایران باشد با تظاهراتی که گاهی به خشونت می‌گراید توأم خواهد بود. در این میان هنوز احساسات ضدشاهی وجود دارد. هرگونه تصمیمی مبنی بر دیدار شاه یا خانواده‌اش از آمریکا مطمئناً با واکنش خشن و تندی همراه خواهد بود، قدرت و یا میل دولت ایران برای عکس‌العمل در ایران مورد تردید است.



تروریسم

تروریسم از نوع قتل، خرابکاری، آدم دزدی یکی از تهدیدات خیلی حقیقی است. به خاطر عدم وجود یک قدرت مرکزی کارهای کمی می‌توان انجام داد که خواسته‌های تمام گروهها یا گروههایی را دربر داشته باشد که برای رسیدن به آنها از طریق زور نیز عمل می‌‌کنند. دو تا از گروههای تروریست برجسته که قبل از انقلاب هم بوده‌‌اند مجاهدین و فداییان هستند که توانسته‌اند برای خود حقانیت کسب کنند و اکنون فعالیت سیاسی می‌کنند. هیچ‌یک از این دو گروه مسئولیت تروری را بعد از سقوط شاه به عهده نگرفته‌اند. فرقان (گروهی که مخالف دخالت روحانیون در دولت است) بر عکس بعد از انقلاب کاملاً فعال بوده است. فرقان مسئولیت ترورهای چند شخصیت مذهبی را به عهده گرفته است. ما هیچ اطلاعی که نشان بدهد که هیچ‌یک از این گروهها پرسنل آمریکایی داخل ایران را هدف قرار داده‌اند نداریم ولی ما می‌توانیم هدف جذابی باشیم.

هر کدام از این گروهها ممکن است که مایل باشد دست به عملیاتی بزند که یا در مخالفت با دیپلماتهایی که ضدایرانی تشخیص داده شده‌اند باشد و یا به منظور به وجود آوردن بحرانی در روابط فعلی ایران و آمریکا. جبهه رد فلسطین که می‌خواهد دخالت آمریکا در صلح مصر و اسرائیل را تلافی کند باید مورد توجه باشد. در عوض این تهدید و خطرات آن به وسیله نقش سازمان آزادیبخش فلسطین تعدیل می‌شود چه این سازمان می‌خواهد با دولت ایران هم‌پیمان شود و ممکن است نخواهد که این رابطه به خاطر قرار گرفتن دولت ایران در موضع ناهنجار که با اعمال تروریستی علیه آمریکا در رابطه است به خطر بیافتد.

ب ـ اعمال مخصوص ترتیب یافته علیه سفارت آمریکا. در 17 اوت حدود ساعت 10:55 شب منطقه سفارت آمریکا مورد یک حمله مسلحانه قرار گرفت. دو انفجار یکی در ساختمان کنسولی و یکی در ساختمان خانه‌ها صورت گرفت.

این حادثه صدمات جانی نداشت و صدمات مالی آن در حدود 8000 دلار برآورد شده است. به گزارش کیهان فارسی 18 اوت سه گروه مسئولیت این حمله را به عهده گرفتند که عبارتند از:

1- حرکت مقاومت انقلاب اسلامی ایران.

2- گروه 17 شهریور

3- گروه تل زعتر

هیچ اطمینانی از اینکه کدام‌یک از این گروهها عامل حمله بودند نیست و می‌توانید به اسناد مربوطه در این مورد مراجعه کنید.

در صبح زود روز 12 اوت حدود 35 تا 50 نفر افراد مسلح (پاسداران) وارد سفارت شدند. قصد آنها بیرون بردن ماشاءالله کاشانی و افرادش از منطقه سفارت بود. (کمیته سفارت آمریکا). طرز کار آنها چنان بود که می‌توانست برای تمام افراد سفارت تولید اشکال کند (افراد غیرمسئول در تمام سفارت پخش شده بودند) ولی پس از مذاکره 5 تا 6 ساعته با این گروه غیرمنظم مشکل حل شد و بیرون رفتند. برای جزئیات به گزارش 8637 تهران رجوع شود.



II. عملیات

الف- بازدیدها:

یک شرکت، جف رونالد از 7 اوت تا 16 اوت برای بازرسی قسمت مربوط به تفنگداران دریایی از سفارت بازدید کرد.

- سرویس جاسوسی نیروی دریایی توسط فوچ از سفارت از تاریخ 14 تا 17 اوت بازدید کرد.

- در 26 اوت یک شرکت برای تعبیه یک سیستم امنیتی در ساختمان کنسولی وارد شد.

ب- اقدامات حفاظتی:

افسر امنیتی منطقه با سرپرست پروژه FBO,GSO و سرکنسول به طور مداوم کار می‌‌کند تا بتواند وسائل امنیتی در ساختمان جدید کنسولی تعبیه کنند.

ج- اقدامات مهم:

- تاریخ اول تا 12 اوت زمان لازم برای آشنایی تمام کارمندان امنیتی و وابستگانشان با ماشاءالله کاشانی و افرادش و نحوه کار با آنها بوده است.

- در 12 اوت کاشانی به وسیله یک فرد مسلح از سفارت بیرون برده شد.

- در 15 اوت S/A دان مک کارتی برای یک مأموریت کوتاه مدت سه هفته‌ای وارد شد.

- در 17 اوت سفارت به وسیله آر. پی. جی و نارنجک دستی مورد حمله قرار گرفت.

- در 18 اوت هالند در یک دیدار شرکت کرد.

- طرح تخریب داخلی به اسم Annex J دوباره نوشته شد و به زودی برای وزارت فرستاده می‌شود.

- توجیه کامل حفاظتی برای کلیه افراد تازه‌وارد TDY و PCS انجام می‌شود.

- وقت زیادی صرف مذاکره با پلیس برای حفاظت محل سفارت به طور منظم و در رابطه با نیروهای داخل سفارت صرف شد. از این پس پلیس مأمور بود با یونیفورم و برنامه منظم ظاهر شود. اداره و اجرای پارامترهای امنیتی به طور پراکنده انجام می‌شود.



III. طرح برای ماه آینده

- منشی موقت لیلیا جانسون از کینشازا به ایران خواهد آمد تا به ROS در برقراری مجدد بایگانی و سیستم مدیریت که در نتیجه حمله 14 فوریه 1979 از بین رفته است یاری دهد.

- متخصص امنیتی چاک سوپر برای اداره کار در قسمت امنیت و تقویت آن خواهد آمد.

- ادامه مذاکره بانیروی امنیتی منظم برای حفاظت از سفارت.

- انتظار می‌رود که ساختمان جدید کنسولی در سپتامبر باز شود.

- در طول ماه سپتامبر مقامات مربوطه (ناظر امنیتی منطقه‌ای) سفارت را بازرسی می‌‌کنند.

- وابسته دفاعی، هالند پس از بازدید در 3 سپتامبر بازخواهد گشت.

- S/A مک کارتی در سوم سپتامبر به آمریکا می‌رود.



IV. غفلت و کوتاهی

- هیچ.



V. تفنگداران دریایی و متخصص

- در 14 اوت قسمت تفنگداران دریایی به عنوان یک واحد قابل تقدیر عمل نمود.

- در 8 اوت 4 تفنگدار دریایی وارد سفارت شدند.

- در 16 اوت 2 تفنگدار دریایی از سفارت خارج شدند.

- قسمت تفنگداران دریایی در T/04 باقی ماند.

- در 20 اوت گالوگوس به درجه سروانی ارتقاء یافت.