گزارشی از نارضایتی مردم در بهمن 1350
سند سه برگی که ملاحظه می کنید گزارش خبری منبع ساواک از سطح شهر تهران است. عنوان گزارش : «موضوع:نارضایتی مردم».تاریخ تهیه گزارش دوازدهم بهمن سـال 1350 است.این اسناد در پرونده شماره 425011 که موضوع آن«دولتها»است در بایگانی ساواک نگهداری میشود.
متن کامل سه برگه سند ساواک دوازدهم بهمن 1350 به شرح ذیل است:
خیلی محرمانه طبقه‌بندی حـفاظتی گـزارش خبر
موضوع:نارضایتی مردم
در سـاعت 16 مـورخه 12/11/50 شخصی کـه خـود را غـفاری معرفی میکرد در بنز کرایه‌ای (5 ریالی)کـه از مـیدان شهناز به میدان 24 اسفند در حرکت بود در مورد وضع شهر و ناراحتی مردم چـنین اظـهار می‌داشت دولت در هنگام اعلام بودجه گفته اسـت من میدانم مردم از چـه مـسائلی ناراضی هستند از وضع اتوبوسرانی از وضـع تـرافیک از وضع گرانی.در حقیقت با ذکر این مطالب چون میداند در مجلس حزب اقلیت کـه آقـای نخست‌وزیر آن را بنام هیئت مخالف مـینمامند مـیخواهد زرنـگی کرده قبل از ابـراز نـارضایتی مردم از طرف وکلای اقـلیت خـود را بر موانع مستحضر نشان دهد گفته است که ما چاره وضع اتوبوس را کرده‌ایم 400 دسـتگاه قـریبا خواهم خرید و یک عده از آنها را سـریع السـیر میسازیم تـا مـردم زودتـر بمقصد برسند من نـمیدانم آقای نخست‌وزیر با هلیکوپتر حرکت میکنند که از وضع ترافیک بی‌اطلاع هستند یا آنکه با زبـان چـرب خود میخواهند افکار مردم را منحرف سـازند یـکی نـیست بـگوید آقـای محترم ترافیک خـراب اسـت راه بند میآید اتوبوس سریع السیر مگر از آسمان پرواز میکند که تو رفاهعموم را فراهم آورده‌ای راه صحیح این اسـت کـه مـثل کشورهای مترقی دنیا تراموا درست کنند راهـهای زیـرزمینی بـسازند پل هـوائی بـزنند تـا چاره گرفتاریها بشود.و الا دائما حرف تحویل مردم دادن چاره گرفتاری نمیشود.مردم میدانند که حرف در مملکت بیشتر از عمل زده میشود.این وضع برف‌روبی شهرداری است از این آقای راننده سـئوال کنید چون اینها دائما بشمال و جنوب و شرق و غرب در حرکتند.آیا شهرداری خیابان وزراء همان عملی را میکند که شهرداری شرق عمل مینماید؟ مردم غرب و شرق و جنوب و شمال هم عوارض نوسازی میپردازند.منتها آسـفالت خـیابانهای رجال‌نشین نظیف میشود،برف‌روبی میگردد آسفالت خراب پیدا نمیشود چراغهای نئون شب را چون روز جلوه‌گر میسازد اما خیابانهای جنوبی و شرقی و غربی تهران در کثافت و خرابی میلولند این است معنی عدالت اجـتماعی کـه اغنیا از مالیات و عوارض نوسازی بگریزند و جریمه و قطع برق دادن عوارض نصیب دیگران باشد؟همه مسائل اجتماعی ما چنین است.اگر انسان بخواهد عیوب را برشمارد مثنوی هـفتاد مـن خواهد شد.گرانی جان مـردم را بـر لب رسانیده و همین نارضایتی موجب میشود که مردم به همه چیز بدبین شوند.بخدا سالها است این آقای هویدا فقط حرف تحویل مردم داده اسـت.انـقلاب اداری را برخ مردم میکشد.شـما بـرای نمونه ساعت 10 صبح به ثبت تهران سر بزنید ببینید متصدیان مربوطه چه بلائی سر مردم بیچاره میآورند.
بخدا از دیوار برلن غربی و برلن شرقی رفتن آسانتر است تا مراجعه به ثـبت تـهران.اولا دو نفر پاسبان عقده‌ای دم در گذاشته‌اند با مردم چنان رفتار میکنند که دولت بعثی عراق با ایرانیان نمیکند و هیچکس حق مراجعه به ادارات را ندارد.باید در اطاق دخمه مانند نامه‌اش[را]بدهد و منتظر جواب باشد.حـالا ایـن جواب مـمکن است هفته‌ها طول بکشد.مأمور و متصدی دفتر اولا در پشت میزش نیست ثانیا میگوید جواب نیامده بمن مربوط نـیست همین.این جواب مردم بدبخت است که از کار و زندگی آواره شده آمـده جـواب مـثلا استعلامیه را بگیرد.آقای نخست‌وزیر که سال‌به‌سال به اینطور اماکن نمیرود تا ببیند بسر مردم بدبخت چه مـی‌آورند. در ایـن موقع تاکسی در نزدیکیهای دانشگاه ایستاد و آقای غفاری پیاده شد.
نظریه شنبه:امروزها شـما در هـرمحفل و مـجلسی میروید یا موضوع ناراحتی از گران‌فروشی است یا ترافیک یا گرانی تلفن و یا وضع شهری اسـت و بیشتر مردم از این موضوع عدم رضایت میکنند.
نظریه سه‌شنبه:شنبه شخص مورد اعـتماد است باحتمال قوی خـبر فـوق صحت دارد.مضافا بر اینکه شخص فوق الذکر(غفاری)شناخته نگردیده است.
فصلنامه مطالعات تاریخی ، شماره 5 ، زمستان 1383
نظرات