پس از اعلام فراخوان مقاله براي همايش ايران و استعمار انگليس، فزون بر يكصد مقاله به دبيرخانه همايش رسيد. در پي كارشناسي مقالات، تعدادي از آنها به دليل دربر نداشتن وزن و جايگاه علمي از بررسيهاي بعدي خارج شد، و بقيه توسط هيأت علمي در گردونه ارزيابي قرار گرفت. طبيعي است كه شمار اندكي از مقالات اخير، حائز طرح در همايش شناخته شد، اما چكيده باقي مانده آنها در اين بخش از ويژهنامه درج ميگردد. اين چكيدهها از چند منظر ميتواند مورد توجه قرار گيرد. اول اين كه علاقهمندان به تاريخ معاصر ـ حتي در اين جمعيت كوچك ـ از چه مناظري به نقش استعمار بريتانيا مينگرند. يكساني يا گونهگوني اين نگاهها، سمت و سوي باور محققان ايراني را نسبت به اين پديده ترسيم ميكند. دوم اين كه بيان تاريخي استعمار انگليس با گذشت زمان چه تفاوتها كرده و تبديل نسلها چه تغييراتي در آن صورت داده است. سوم اين كه پژوهشگران دانشگاهي و غيردانشگاهي تا چه حد به اين موضوع علاقهمند بوده، نسبت به آن واكنش نشان دادهاند.