اين شماره نيز همچون گذشته در فصل مقرر خود به دست علاقهمندان رسيد. مقاله اول با عنوان «شاه ايران» به مناسبت سالگرد 15 خرداد درج شده است. «رولف بني» عكاس و نقاش كانادايي كه در بهار 1342 براي عكاسي از دربار شاه به ايران آمده بود، با وقايع خونين 15 خرداد مواجه ميشود و برخي از ديدههاي خود را بعدها در قالب مقالهاي در مجله «چات لين» كانادا به چاپ رساند. اين مقاله در دفتر طرح ديبا ترجمه شد اما در ايران انتشار عمومي نيافت.
مقاله دوم «نهضت امام خميني و قيام عشاير جنوب 43 ـ 1341» نام دارد كه به واسطه تقارن با قيام خونين 15 خرداد انتخاب شده و رخدادهاي آن دوره را كه متأثر از نهضت امام خميني بوده، تبيين ميكند. نويسنده مقاله، كشواد سياهپور در اشارهاي يادآور شده كه اين مقاله چكيدهاي است از كتاب قيام عشاير جنوب كه در دست تهيه دارد.
سومين مقاله «دفاعيه» حجتالاسلام شهيد شيخ فضلالله محلاتي است كه آن را در سال 1344ش براي ارائه به دادگاه نظامي نوشته و از اتهامات وارده خود را بري داشته. اهميت اين دفاعيه در شجاعت مثالزدني شهيد محلاتي است كه با وجود زنداني بودن از نهضت امام خميني دفاع كرده و آن را حركتي بر حق معرفي كرده است.
مقاله چهارم بُرشي از كتاب تازة «ديويد فابر» استاد تاريخ دانشگاه تمپل در فيلادلفياي امريكا است. توجه اصلي اين كتاب به موضوع گروگانگيري ديپلماتهاي امريكا در سفارت اين كشور در تهران است، اما در چهار فصل اول، روند پيدايش انقلاب اسلامي را از ديدگاه خود و اسناد در دست بيان كرده كه اين مقاله با عنوان «سالهاي سقوط» ترجمهاي از آن فصول است.
«دكترين نيكسون و پيامدهاي آن در ايران» عنوان پنجمين مقاله فصلنامه مطالعات تاريخي است. نويسنده، حسن فراهاني، ميليتاريسم اوج گرفته در ايران را كه ناشي از طرح نيكسون براي دوري از حضور مستقيم نظامي در مناطق مورد علاقه امريكاست، بيان ميكند و عواقب آن را در ايران نشان ميدهد.
مقاله بعدي با عنوان «نامههاي منتشر نشده قاسم غني» به معرفي سه نامه منتشر نشده از غني ميپردازد و پيش از درج آنها در مقدمهاي، غني و موقعيت او را در ايران براي خواننده ترسيم ميكند. هر سه نامه از امريكا به ايران و خطاب به فريدون جم نوشته شده است.
آخرين مقاله دوازدهمين شماره فصلنامه مطالعات تاريخي نسخه منتشر نشدهاي با نام «سلماس و دورة مشروطيت» است. نويسنده اين رساله جليل بخشپور است كه سالها بعد در دورة رضاشاه آن را مينگارد. نوشته او، مفصل و غير از وقايع دوران مشروطيت به تاريخ و جغرافياي آن نيز اشاره دارد. اين نسخة منحصر به فرد نزد آقاي فيروز منصوري بود كه مستقيماً از مرحوم بخشپور گرفته بود.
فصلنامه شماره دوازده، طبق معمول با اسناد بدون شرح پايان ميگيرد.