اسرائیل و مطبوعات ایران در دوران پهلوی دوم

پول‌پاشی اسرائیل در مطبوعات ایران

تاریخ سند: ۲۰ تیرماه ۱۳۴۶

خیلی محرمانه

موضوع: کمک اسرائیل به مطبوعات

بعد از شروع جنگ اعراب و اسرائیل [=جنگ شش روزه]، فعالیت سفارتخانه‌های عربی و اسرائیل به طور قابل ملاحظه‌ای در مطبوعات تهران مشهود بود. در همان موقعی که شایع شد سفارت کویت در تهران به خرج کردن افتاده است، نمایندگی [=سفارت] اسرائیل هم به فعالیت پرداخت و از همان روزهای اول پس از مذاکراتی که عرزی [=عزری] نماینده اسرائیل(۱) با دکتر [مهدی] سمسار(۲) به عمل آورد، شروع به ارسال اخبار یومیه اسرائیل کرد. این اخبار که ماشین شده است و فقط می‌توان آن را در چهار و یا پنج نسخه ماشین کرد، روز اول صبح به عنوان دکتر سمسار ارسال می‌شد. اخباری که برای دکتر سمسار ارسال می‌شود به غیر از بولتن اخبار ستاره شرق(۳) است که از آن به عنوان عبدالله گله‌داری(۴) و حسین عدل هم ارسال می‌گردد. آن چه در بولتن اخیر ستاره شرق جلب توجه می‌کند نقل قسمتی از روزنامه‌ها است که اخباری به طرفداری از اسرائیل انتشار داده‌اند. در این بولتن از روزنامه‌های کوشش، پست تهران، آژنگ و مجله بامشاد اسم برده شده است. باید یادآور شد که در روزنامه کیهان، دکتر سمسار به اتفاق همسرش به دعوت عرزی [=عزری] به اسرائیل سفر کرده‌اند و اخیراً هم از گله‌داری دعوت شد، اما او به خاطر اینکه اقوامش در کشورهای عربی و مخصوصاً در کویت به سر می‌برند، از قبول این دعوت خودداری کرد. اما آنچه که ثابت می‌کند در کیهان دکتر سمسار از وجوه اسرائیلی‌ها برخوردار شده است، مخالفت شدید او با مطالبی است که به نحوی از انحاء به نفع اعراب است. دکتر سمسار حتی در روزهای اول مطالبی را هم که شاهنشاه [در ظاهر] در پشتیبانی از اعراب بیان فرمودند، سانسور می‌کرد و می‌گفت این مطالب را شاهنشاه گفته‌اند، اما اکنون با آن موافق نیستند. دکتر سمسار که خود مترجم کتاب «انقلاب مصر و فلسفه ناصر» به قلم خود جمال عبدالناصر است، در حال حاضر از فرصت استفاده کرده و مو به مو نظریات اسرائیلی‌ها را در کیهان اعمال می‌کند و حتی به صاحب روزنامه هم می‌گوید که این طوری دستور داده‌اند.

[پی‌نوشت:]

هرگونه اقدام روی افراد نامبرده شده در گزارش بالا، با نظر بخش عملیات ؟؟ دایره مطبوعات انجام شود.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

۱- مئیر عزری سفیر اسرائیل در ایران

۲- مهدی سمسار در دهه ۱۳۳۰ در حوزه پارلمانی روزنامه کیهان شروع به فعالیت کرد و سپس مسئول سرویس خارجی آن و معاون سردبیر کیهان شد.

۳- نشریه «ستاره شرق» با مدیریت مئیر عزری، براى ایرانیان و فارسى‌زبانان مقیم فلسطین اشغالی منتشر مى‌شد. عزری در خاطراتش می‌نویسد:«در سال ۱۹۵۸ پس از اینکه به نمایندگی دیپلماسی اسرائیل در ایران برگزیده شدم، پدیده دوستی دو ملت ایران و اسرائیل را در نامه‌ای به پادشاه ایران زمین در میان نهادم و هفته‌نامه ستاره شرق را زبان گویای این آرزو خواندم. افزون بر آن، یهودیان ایران نیز می‌توانستند زیر سایه آشنایی با این اندیشه از باروری شکوفاتری برخوردار گردند. از همین رو بود که چهارصد نسخه از دو هزار نسخه‌ای که در اسرائیل منتشر می‌گردید، به ایران فرستاده می‌شد.» گرچه این نشریه ابتدا در فلسطین اشغالی منتشر می‌شد، اما بعدتر بدون هیچ مانعی در ایران هم منتشر ‌شد و به جایی رسید که محمدرضا پهلوی برای آن بودجه تعیین کرد تا کار خود را بهتر ادامه دهد.

۴- عبدالله گله‌داری از سال ۱۳۳۲ کار مطبوعاتی را به عنوان مفسر سیاسی و مترجم در روزنامه کیهان در کنار مصطفی مصباح‌زاده آغاز کرد و جهت تهیه خبر به کشورهای زیادی سفر کرد.

برای مطالعه مطالب بیشتر درباره «مطبوعات عصر پهلوی و اسرائیل» به اینجا مراجعه فرمایید.